Động lực nào giúp kinh tế tăng tốc cho mục tiêu tăng trưởng 8%?

Theo số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý 3/2025 ước tính tăng 8,23% so với cùng kỳ năm trước, chỉ thấp hơn mức tăng 14,38% của cùng kỳ năm 2022 trong giai đoạn 2011 - 2025. Tổng cộng sau 9 tháng năm nay, GDP cả nước ước tăng 7,84% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức tăng rất cao trong cả giai đoạn 2011 - 2025 và chỉ thấp hơn tốc độ tăng trưởng 9,44% của cùng kỳ năm 2022.

Có thể thấy, kết quả tăng trưởng đạt được 9 tháng của năm 2025 đang bám sát mục tiêu kịch bản tăng trưởng của cả năm 8%. Đạt được con số này, trong quý 4 tăng trưởng cần đạt từ 8,4% - 8,5%. Đây được coi là thách thức lớn trong bối cảnh phía trước còn nhiều khó khăn, thách thức từ trong và ngoài nước.

Kết quả tăng trưởng đạt được 9 tháng của năm 2025 đang bám sát mục tiêu kịch bản tăng trưởng của cả năm 8% (Ảnh minh họa: KT)

Lực đẩy từ “cỗ xe tam mã”

Theo bà Nguyễn Thị Hương, Cục trưởng Cục Thống kê, để đạt mục tiêu tăng trưởng trên, cần tiếp sức kịp thời cho các trụ cột tăng trưởng trong “cỗ xe tam mã” là đầu tư công, xuất khẩu và tiêu dùng theo hướng chú trọng chất lượng, hiệu quả nhằm tạo nền tảng vững chắc, dài hạn.

Với đầu tư công, hiện nay mức giải ngân đầu tư công chưa như mong muốn nên còn nhiều dư địa. Ngoài việc đưa vốn mới vào nền kinh tế, cần quyết liệt khơi thông vốn từ các dự án, công trình tồn đọng gắn liền với trách nhiệm của địa phương, chủ đầu tư, qua đó đóng góp tăng trưởng trong quý 4. Bên cạnh đó, tập trung các công trình trọng điểm, tạo giá trị sử dụng cao nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công, đảm bảo bền vững.

“Với xuất khẩu, để nâng cao giá trị cần tập trung vào năng suất, chất lượng sản phẩm các ngành công nghiệp, dịch vụ có lợi thế dựa trên đổi mới sáng tạo, đầu tư cho R&D; thúc đẩy xúc tiến thương mại và phân phối hàng hóa qua nền tảng số; mở rộng xuất khẩu các sản phẩm chủ lực, có lợi thế cạnh tranh và sang các thị trường lớn, tiềm năng”, bà Nguyễn Thị Hương nói.

Công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục là động lực dẫn dắt cho tăng trưởng kinh tế 9 tháng qua

Cùng quan điểm, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ đánh giá, kinh tế Việt Nam đang đi vào quỹ đạo phục hồi khá vững. Những động lực kinh tế truyền thống đang được giữ vững và tăng trưởng đúng như kỳ vọng. Cụ thể, cầu tiêu dùng nội địa phục hồi, xuất khẩu dù tốc độ có chậm lại nhưng vẫn cải thiện. Khu vực dịch vụ, đặc biệt là du lịch, lưu trú, ăn uống, logistics, giáo dục và đào tạo đều tăng trưởng tích cực.

Nền tảng vĩ mô và quản trị rủi ro được củng cố, với lạm phát, lãi suất, tỷ giá và nợ xấu nằm trong tầm kiểm soát. Thị trường chứng khoán khởi sắc và bất động sản bắt đầu phục hồi. Đặc biệt, sự phát triển của kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi năng lượng cùng cuộc cải cách thể chế và tinh gọn bộ máy hành chính, sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, thành phố, được nhận diện như một động lực mới cho kinh tế Việt Nam. Môi trường kinh doanh ngày càng thuận lợi, lành mạnh, bền vững hơn cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh.

Để chạy nước rút đạt mục tiêu tăng trưởng trên 8%/năm, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, ba trụ cột tăng trưởng "đinh" gồm: tiêu dùng, đầu tư công và xuất khẩu cần được tiếp sức kịp thời và theo hướng tạo nền tảng dài hạn thay vì các biện pháp ngắn hạn đơn lẻ.

Với trụ cột đầu tư, năm nay, Chính phủ yêu cầu giải ngân 100% vốn đầu tư công, coi đây không chỉ là dòng vốn mà còn phải là động lực quan trọng nhất kích hoạt tăng trưởng, lan tỏa dẫn dắt các nguồn lực khác tăng trưởng dài hạn. Thêm vào đó, luật Đầu tư công (sửa đổi) đã giúp phân cấp, phân quyền tối đa, cắt giảm mạnh thủ tục hành chính, thu gọn các đầu mối quản lý, khắc phục tình trạng "vốn chờ dự án, dự án chờ vốn", giúp giải phóng nguồn lực, đáp ứng yêu cầu phát triển, đặc biệt là yêu cầu về đột phá kết cấu hạ tầng thời gian tới. Điều quan trọng là đảm bảo phân bổ đồng đều giữa các bộ, ngành, địa phương và nâng cao chất lượng dự án, tập trung vào dự án trọng điểm, các lĩnh vực ưu tiên như hạ tầng giao thông, chuyển đổi số, năng lượng tái tạo…

Sức mua trong nước chính là “cỗ máy tăng tốc” cho nền kinh tế

Trong bối cảnh xuất khẩu và đầu tư công chịu áp lực thì phần động lực từ chi tiêu nội địa là mấu chốt để bứt tốc tăng trưởng. Các chuyên gia dự báo, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng quý IV sẽ tiếp tục tăng mạnh, vì đây là mùa cao điểm mua sắm, du lịch và lễ hội cuối năm. Sự phục hồi của tiêu dùng nội địa trong những tháng đầu năm cùng với các chương trình kích cầu và sự thích ứng linh hoạt của doanh nghiệp sẽ là yếu tố chính thúc đẩy tăng trưởng.

Để đạt mục tiêu tốc độ tăng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả năm khoảng 12%, ngành Công Thương nhấn mạnh, các địa phương và doanh nghiệp cần tăng tốc triển khai các chương trình kích cầu, đặc biệt trong quý IV - giai đoạn cao điểm mua sắm cuối năm. Sức mua trong nước chính là "cỗ máy tăng tốc" cho nền kinh tế.

Sức mua trong nước chính là “cỗ máy tăng tốc” cho nền kinh tế

Đặc biệt, trong bối cảnh mục tiêu tăng trưởng năm 2025 đặt ra nhiều thách thức, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, kích cầu tiêu dùng là một trong những giải pháp then chốt, nhưng phải cần có biện pháp hỗ trợ trực tiếp đến "túi tiền" của người dân. Các chương trình khuyến mãi, kích cầu nội địa cũng cần được triển khai đồng bộ.

Nhấn mạnh vai trò của thị trường nội địa, TS. Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế khẳng định, đây chính là nơi "thử lửa" để sản phẩm Việt hoàn thiện trước khi vươn ra toàn cầu.

“Thị trường nội địa tạo ra dư địa tăng trưởng đáng kể, song yêu cầu về chất lượng và trải nghiệm tiêu dùng của người dân cũng ngày càng cao, buộc các doanh nghiệp phải chuyển mình nhanh chóng. Đặc biệt, doanh nghiệp cần đẩy nhanh chuyển đổi số trong bán lẻ, mở rộng kênh phân phối trực tuyến song song với cửa hàng truyền thống, nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng Việt về giá và dịch vụ hậu mãi”, TS. Nguyễn Minh Phong bày tỏ.

Duy trì ổn định kinh tế vĩ mô

Để thực hiện mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025 và tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo, PGS.TS. Phạm Thế Anh, Trưởng khoa Kinh tế học, Đại học Kinh tế quốc dân khuyến nghị, Việt Nam cần có những chính sách kinh tế vĩ mô phù hợp để phát huy nội lực, giảm thiểu rủi ro từ bất ổn kinh tế vĩ mô và căng thẳng địa chính trị trên thế giới.

Theo đó, chính sách tài khóa cần hướng đến mục tiêu cao nhất là thúc đẩy được tăng trưởng trong dài hạn và bảo đảm tính bền vững của nợ công. Đối với chính sách tiền tệ, mục tiêu lạm phát phải được ưu tiên; kiểm soát tốc độ tăng trưởng cung tiền phù hợp với mục tiêu tăng trưởng và kiểm soát lạm phát. Chính sách tài khóa và tiền tệ cần được thực hiện theo quy tắc minh bạch và dễ dự đoán để doanh nghiệp và người dân có thể đưa ra được các quyết định dài hạn.

“Việt Nam cần có những chính sách kinh tế vĩ mô phù hợp để phát huy nội lực, giảm thiểu rủi ro từ bất ổn kinh tế vĩ mô và căng thẳng địa chính trị trên thế giới”, PGS.TS. Phạm Thế Anh nhấn mạnh.

Nhiều chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế hiện nay đòi hỏi Việt Nam phải thận trọng trong điều hành và kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô. Mọi chính sách hỗ trợ tăng trưởng phải đặt trên nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm kỷ luật thị trường, nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sử dụng vốn.

Chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ cần tập trung triển khai các giải pháp ngắn hạn nhằm duy trì thanh khoản, kiểm soát lạm phát và định hướng tín dụng vào lĩnh vực ưu tiên, đồng thời kiên trì các mục tiêu trong trung và dài hạn để hệ thống tài chính thực sự trở thành động lực cho tăng trưởng nhanh và bền vững.

Cẩm Tú/VOV.VN