Động lực từ tăng trưởng tín dụng năm 2025
Tăng trưởng kinh tế năm 2024 tiếp tục phục hồi mạnh mẽ vượt kế hoạch đặt ra. Năm 2025, kỳ vọng chính sách tiền tệ tiếp tục là kênh dẫn vốn quan trọng cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với kiểm soát lạm phát.
Tăng trưởng tín dụng nỗ lực về đích
Tính đến hết ngày 31/12/2024, tăng trưởng tín dụng toàn ngành ngân hàng đạt 15,08%, vượt mục tiêu 15% đã đề ra. Dư nợ cho vay đạt 15,6 triệu tỷ đồng, tăng hơn 2 triệu tỷ đồng so với năm 2023.
Quay trở lại đầu năm 2024, tín dụng giảm trong 2 tháng đầu năm, tăng trưởng mạnh vào cuối tháng 6, giảm trở lại trong tháng 7, phục hồi nhanh hơn từ tháng 8 và tăng mạnh vào 2 tháng cuối năm. Đến ngày 16/12/2024, tổng tín dụng tăng 12,8% so với cuối năm 2023. Chỉ trong 15 ngày cuối năm, tăng trưởng tín dụng vụt lên 15,08%, cho thấy có sự phục hồi mạnh mẽ của nền kinh tế, hoạt động sản xuất và thương mại cải thiện khi nhu cầu trong và ngoài nước tăng lên.
Năm 2024, nhiều điểm sáng trong điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), nhà điều hành chủ động “hóa giải” thành công thách thức trong bối cảnh kinh tế - chính trị quốc tế khó lường, đồng USD quốc tế tăng mạnh cộng hưởng với những yếu tố khó khăn trong nước.
Theo đó, NHNN đã đổi mới biện pháp điều hành tăng trưởng tín dụng, thông báo công khai chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng từ đầu năm. Trong điều kiện lạm phát được kiểm soát tốt dưới mức mục tiêu, NHNN đã 2 lần điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các tổ chức tín dụng (TCTD) vào ngày 28/8 và ngày 28/11 để kịp thời đáp ứng vốn cho nền kinh tế, hỗ trợ sản xuất, kinh doanh.
Trong năm 2024, NHNN tiếp tục giữ nguyên các mức lãi suất điều hành trong bối cảnh lãi suất thế giới vẫn neo ở mức cao, để định hướng thị trường, giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ DN và người dân. Số liệu thống kê, đến cuối năm 2024, mặc dù lãi suất huy động tăng 0,71% so với cuối năm 2023, song lãi suất cho vay giảm 0,6% so với đầu năm. Điều này thể hiện sự chủ động của NHNN, phù hợp với diễn biến, tình hình trong và ngoài nước, hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với kiểm soát lạm phát.
Theo Vụ Chính sách tiền tệ, tăng trưởng tín dụng đối với các ngành năm 2024 đều cải thiện so với cùng kỳ năm 2023, tín dụng tập trung vào sản xuất, kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên. Bên cạnh đó, tín dụng cho lĩnh vực xây dựng cũng khởi sắc, tín dụng tiêu dùng đã có những bước phục hồi rõ nét trong năm 2024.
Khoảng 2,5 triệu tỷ đồng sẽ được bơm vào nền kinh tế
Theo NHNN, chính sách tiền tệ thời gian tới còn chịu nhiều áp lực, trong đó có những tác động của bối cảnh quốc tế. Định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2025 ở mức 16%, với kế hoạch do NHNN đưa ra, dư nợ tín dụng của nền kinh tế dự kiến sẽ đạt mức hơn 18,1 triệu tỷ đồng vào cuối năm 2025. Điều này có nghĩa, ngành ngân hàng bơm ra nền kinh tế gần 2,5 triệu tỷ đồng trong năm 2025.
NHNN tiếp tục chủ trương thúc đẩy tăng trưởng tín dụng để kích thích sự phục hồi của nền kinh tế. Theo Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú, con số trên đặt ra để định hướng điều hành, không phải con số pháp lệnh. Mục tiêu cuối cùng là kiểm soát lạm phát, bảo đảm hỗ trợ tăng trưởng nền kinh tế, ổn định giá trị đồng tiền và tỷ giá.
“NHNN khuyến khích tăng trưởng tín dụng với lĩnh vực là động lực tăng trưởng của nền kinh tế, tín dụng xanh, lĩnh vực nào kiểm soát chặt chẽ, tránh các ngân hàng thương mại tăng trưởng tín dụng nóng mất kiểm soát. NHNN sẵn sàng mở thêm room nếu khả năng hấp thụ vốn tốt hơn, DN tiếp cận được vốn” - Phó Thống đốc Đào Minh Tú chia sẻ thêm về định hướng điều hành tín dụng.
Để có dư địa tiếp tục phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay, NHNN yêu cầu các TTCD tiếp tục tiết giảm chi phí, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số…
Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia (NFSC) dự báo, năm 2025, tín dụng tăng trưởng tích cực hơn khi nền kinh tế đang trên đà phục hồi và tiếp tục nhận được nhiều chính sách hỗ trợ để đạt mục tiêu tăng trưởng cao. Tuy nhiên, để bảo đảm an toàn hệ thống TCTD, NFSC kiến nghị cần tiếp tục theo dõi, giám sát chặt chẽ dòng tiền vào các lĩnh vực rủi ro như chứng khoán, bất động sản, tình hình nợ xấu tại các TCTD và các khoản nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ theo Thông tư số 02/2023/TT-NHNN.
Trong đó, NHNN yêu cầu TCTD thực hiện tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, đúng quy định của pháp luật trên cơ sở phù hợp với năng lực quản trị rủi ro, tình hình thanh khoản và khả năng huy động vốn, bảo đảm chất lượng tín dụng, sử dụng vốn đúng mục đích, hạn chế nợ xấu gia tăng và phát sinh, bảo đảm an toàn hoạt động.
Các TCTD phải kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; nâng cao năng lực đánh giá, thẩm định tín dụng; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật trong hoạt động cấp tín dụng.
Đồng thời, cần tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, DN tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng; tiếp tục triển khai các chương trình, chính sách tín dụng đặc thù đối với một số ngành, lĩnh vực; đôn đốc các TCTD triển khai quyết liệt các chương trình, chính sách tín dụng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ…
Minh bạch chỉ tiêu tín dụng ngay từ đầu năm
Theo các chuyên gia, các lĩnh vực có khả năng hấp thụ vốn nhiều nhất năm 2025 gồm: bất động sản, năng lượng, bán lẻ, tiêu dùng, đầu tư công... Đánh giá về mục tiêu trên, TS Châu Đình Linh - Trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh cho rằng, có mối quan hệ tương hỗ giữa tăng trưởng tín dụng và GDP. Khi tín dụng tăng trưởng, các DN, cá nhân và chủ thể trong nền kinh tế nói chung sẽ có thêm nguồn vốn để đầu tư và mở rộng lợi suất kinh doanh và tiêu dùng, từ đó thúc đẩy tăng trưởng GDP.
Ở chiều ngược lại, tăng trưởng GDP cũng sẽ thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, nền kinh tế tăng trưởng cao hơn thì nhu cầu vốn của tất cả chủ thể nền kinh tế sẽ tăng lên; từ đó thúc đẩy nhu cầu vốn từ hệ thống ngân hàng.
Tuy nhiên, ông Châu Đình Linh cũng lưu ý rằng khi tăng trưởng tín dụng tăng lên sẽ dễ kéo theo tỷ lệ nợ xấu tăng tương ứng nếu không quản trị rủi ro tín dụng tốt. Điều này sẽ tạo tác động tiêu cực trong tương lai, làm GDP trong dài hạn tăng trưởng chậm lại.
Nợ xấu vẫn là áp lực lớn trong năm 2025, với một số ngân hàng có tập khách hàng tái cơ cấu chưa thể phục hồi trong trường hợp Thông tư số 02/2023/TT-NHNN không được gia hạn sau 31/12/2024. Thêm vào đó, rủi ro nợ kéo theo trên Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC), đặc biệt với các DN trong lĩnh vực bất động sản, có lượng trái phiếu sắp đến hạn lớn.
Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, NHNN sẽ tiếp tục triển khai lộ trình giảm dần và tiến tới xóa bỏ cơ chế phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng riêng lẻ cho từng tổ chức tín dụng, thay thế bằng phương pháp quản lý chung, hướng đến kiểm soát lạm phát và duy trì ổn định vĩ mô.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện cơ chế thông thoáng của năm 2024 để tạo sự chủ động hơn cho các ngân hàng thương mại mà vẫn bảo đảm được 2 mục tiêu. 1 là kiểm soát được lượng tín dụng cung ứng tăng thêm để bảo đảm kiểm soát lạm phát và các chỉ số lạm phát. Số 2 tăng trưởng tín dụng 1 cách hợp lý an toàn, lành mạnh của các ngân hàng để đạt được mục tiêu Chính phủ đặt ra cho việc tăng trưởng kinh tế của năm 2025 này" - ông Đào Minh Tú nhấn mạnh.
Đồng thời ông cho biết, năm 2025, NHNN tiếp tục triển khai quyết liệt, hiệu quả Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025” góp phần phát triển hệ thống các tổ chức tín dụng hoạt động lành mạnh, chất lượng, hiệu quả, công khai, minh bạch theo quy định của pháp luật và tiệm cận, đáp ứng các chuẩn mực, thông lệ quốc tế; đẩy mạnh xử lý nợ xấu, nâng cao chất lượng tín dụng, ngăn ngừa, hạn chế tối đa nợ xấu mới phát sinh.
Trong Nghị quyết 01/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2025, Chính phủ cũng yêu cầu NHNN thực hiện các giải pháp tín dụng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát, chỉ đạo các tổ chức tín dụng hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và các giải pháp khác để phấn đấu hạ lãi suất cho vay.
Tỷ lệ tín dụng/GDP thời gian qua ngày càng gia tăng, có thể kéo theo rủi ro tiềm ẩn như một số cảnh báo từ các tổ chức quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh các ngân hàng thương mại cũng cần phải dành nguồn lực để nhanh chóng xử lý các khoản nợ xấu đã tăng mạnh trong 2 năm qua. Đây cũng sẽ là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ của cơ quan quản lý.
TS. Châu Đình Linh - Trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh
Nguồn KTĐT: https://kinhtedothi.vn/dong-luc-tu-tang-truong-tin-dung-nam-2025.html