Đồng rúp kỹ thuật số và 'cầu BRICS': Hai công cụ giúp Nga thay thế vĩnh viễn đồng USD
Nga đang tích cực chuẩn bị cho việc triển khai đồng rúp kỹ thuật số và 'cầu BRICS' - những công cụ giúp nước này thay thế vĩnh viễn đồng đô la Mỹ.
Theo Ngân hàng Trung ương Nga, đến ngày 1/7/2025, các ngân hàng lớn nhất của Nga sẽ phải cung cấp cho khách hàng khả năng thực hiện giao dịch bằng rúp kỹ thuật số. Cuộc thử nghiệm thí điểm tiền kỹ thuật số đang được tiến hành với 12 ngân hàng.
Rúp kỹ thuật số là một dạng tiền tệ quốc gia điện tử. Đây là một mã kỹ thuật số đặc biệt được lưu trữ trong ví kỹ thuật số trên một nền tảng đặc biệt của Ngân hàng Trung ương Nga. Ngân hàng này có ý định phát hành mã kỹ thuật số đó như một phương tiện bổ sung cho các phương tiện thanh toán hiện có.
Đồng rúp kỹ thuật số có thể trở thành phương tiện thanh toán xuyên biên giới nhanh chóng, thuận tiện và đáng tin cậy, điều này rất quan trọng đối với Nga trong bối cảnh áp lực trừng phạt và bị loại khỏi SWIFT, cũng như chính sách phi đô la hóa của nước này.
Để tiến hành các hoạt động tài chính một cách liền mạch với các đối tác, Nga cần một hệ thống dựa trên sự tương tác của các loại tiền kỹ thuật số quốc gia. Theo Ngân hàng Trung ương Nga, có hai lựa chọn: tích hợp hai nền tảng, tức là đồng rúp kỹ thuật số và các loại tiền kỹ thuật số khác; hoặc hoạt động trên các nền tảng tiền tệ quốc gia thông qua một hệ thống chung thứ ba.
Theo kế hoạch, các ngân hàng lớn nhất ở Nga sẽ được yêu cầu cung cấp các dịch vụ như tài khoản rúp kỹ thuật số, chuyển khoản và thanh toán trong hệ thống của họ. Mục đích là cho phép công dân và doanh nghiệp sử dụng đồng rúp kỹ thuật số cùng với các phương thức thanh toán truyền thống như tiền mặt và giao dịch không dùng tiền mặt.
Ngân hàng Trung ương Nga đã chuyển các sửa đổi pháp lý được đề xuất cho Bộ Tài chính, thiết lập các thời hạn khác nhau cho các tổ chức tài chính khác nhau. Những ngân hàng lớn dự kiến sẽ sẵn sàng giao dịch bằng đồng rúp kỹ thuật số vào tháng 7/2025, trong khi những ngân hàng khác được giao thời hạn đến tháng 7/2026. Các tổ chức tín dụng nhỏ hơn phải tuân thủ vào tháng 7/2027. Các nhà bán lẻ có doanh thu hàng năm trên 30 triệu rúp cũng sẽ được yêu cầu chấp nhận đồng rúp kỹ thuật số bắt đầu từ năm 2025, các doanh nghiệp nhỏ hơn sẽ tuân thủ trong vòng hai năm tới.
"Cầu BRICS"
Cùng với các ngân hàng trung ương của các nước BRICS, Nga cũng đang nỗ lực tạo ra một cơ sở hạ tầng thanh toán và thanh toán mới cho phép thanh toán bằng các loại tiền tệ quốc gia, bao gồm cả tiền kỹ thuật số.
Một nền tảng thanh toán và thanh toán kỹ thuật số đa phương được gọi là "BRICS Bridge" (Cầu BRICS) có thể kết nối các thị trường tài chính của các thành viên BRICS hiện đang được tổ chức này xem xét. Việc phát triển một hệ thống miễn nhiễm với áp lực chính trị, lạm dụng và sự can thiệp của các lệnh trừng phạt bên ngoài đã diễn ra kể từ hội nghị thượng đỉnh BRICS năm 2023 tại Nam Phi.
Theo Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga (Thượng viện) Valentina Matviyenko, vấn đề về một nền tảng kỹ thuật số đa phương độc lập có thể sẽ là trọng tâm của Hội nghị thượng đỉnh BRICS vào tháng 10 tại Kazan.
Hồi tháng 7, bà Matviyenko từng cho biết, việc xây dựng một hệ thống thanh toán độc lập, "miễn nhiễm với áp lực chính trị, lạm dụng và can thiệp trừng phạt từ bên ngoài", đang được tiến hành như một bước tiếp theo sau các quyết định được thông qua tại hội nghị thượng đỉnh BRICS năm ngoái ở Nam Phi.
Nếu hệ thống này được tạo ra, nó có thể sử dụng tiền kỹ thuật số của các ngân hàng trung ương BRICS và tỷ giá hối đoái của chúng sẽ được gắn với giá trị của các loại tiền tệ quốc gia.
"Ngoài ra, nền tảng thanh toán và thanh toán kỹ thuật số này sẽ được phân cấp, tức là không có bên tham gia nào có thể hạn chế hoạt động của bên khác. Nếu sáng kiến do Nga đề xuất được chấp thuận, các nước BRICS sẽ phải tiến hành công tác lập pháp phối hợp để đưa một loại tiền kỹ thuật số quốc gia vào lưu thông và sử dụng nó trong các giao dịch xuyên biên giới", bà Matviyenko cho biết.