Đồng thầy Nguyễn Việt Hà - Thủ nhang Đền Cô Bé Suối Ngang miền biên viễn Lạng Sơn
Giữa nhịp sống hiện đại, câu chuyện về đồng thầy Nguyễn Việt Hà - Thủ nhang Ngọc Nguyên Vọng Đàn (Hà Nội) và Đền Suối Ngang (Đền Cô Bé Suối Ngang - Lạng Sơn) - như một hành trình trở về với cội nguồn tín ngưỡng dân tộc. Từ cái 'duyên' bất ngờ đến sự gắn bó bền bỉ nơi miền biên viễn, ông đã dành trọn tâm huyết để giữ gìn nhang khói, bảo tồn giá trị văn hóa và truyền lửa đạo đức cho thế hệ mai sau.

Chân dung đồng thầy Nguyễn Việt Hà - Thủ nhang Ngọc Nguyên Vọng Đàn (Hà Nội) và Đền Suối Ngang (Đền Cô Bé Suối Ngang - Lạng Sơn)
Quả thực, cái duyên với đạo, với thánh, đôi khi đến rất tình cờ - nhưng lại như có sự sắp đặt mầu nhiệm từ trước. Đồng thầy Nguyễn Việt Hà sinh ra và lớn lên trong một dòng tộc có truyền thống thờ Mẫu lâu đời tại Hà Nội, ông được trao trọng trách giữ gìn hương hỏa tổ tiên, coi sóc ngôi đền linh thiêng của gia tộc Ngọc Nguyên Vọng Đàn. Đó không chỉ là nơi ông học được đạo pháp mà còn học được chữ “Tâm”, “Nhẫn” và “Hiếu”.
Nhưng có lẽ chính chữ “Duyên” đã dẫn dắt đồng thầy Nguyễn Việt Hà đến với miền biên viễn Lạng Sơn - một vùng đất thấm đẫm linh khí trời đất, nơi có Đền Cô Bé Suối Ngang (thôn Suối Ngang 1, xã Tuấn Sơn) - một linh điện cổ kính và ẩn mật giữa đại ngàn. Ông chia sẻ về lần đầu đặt chân đến Suối Ngang, ông đã cảm nhận được một sự rung động rất lạ - như có một lời mời gọi âm thầm nhưng mãnh liệt từ cõi linh. Sau nhiều lần trở đi trở lại, ông mới thấu được phần nào huyền cơ, mới đủ lòng nhận lời giữ nhang đèn nơi ấy.
Ngày 17/4/2024, UBND xã Hòa Thắng, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn đã trân trọng mời ông Nguyễn Việt Hà đảm nhận trọng trách thủ nhang Đền Suối Ngang, ghi nhận những đóng góp của ông và gia đình trong công tác bảo tồn và phát huy di tích.

Đồng thầy Nguyễn Việt Hà ghi hình lưu niệm cùng các cụ đoàn tế của Đền Cô Bé Suối Ngang
Hành trình thủ nhang của đồng thầy Nguyễn Việt Hà không hề dễ dàng. Xa quê hương, xa nơi thân thuộc, ông phải đối diện với không ít trở ngại: từ khí hậu khắc nghiệt, điều kiện sinh hoạt khó khăn, cho đến những thử thách về tâm linh, khi việc gìn giữ và chăm lo đền đòi hỏi nhiều công sức, tâm huyết để duy trì nếp sinh hoạt tín ngưỡng. Nhưng cũng chính trong gian khó ấy, ông lại càng thấm thía được cái đạo làm người hầu thánh - phải có lòng thành, có tâm sáng thì mới mong thánh chứng.

Đồng thầy Nguyễn Việt Hà cùng bản hội trao mì tôm và dầu ăn cho các cụ cao niên tại thôn Suối Ngang 1 - Một trong nhiều hoạt động thiện nguyện của ông
Điều giúp đồng thầy Nguyễn Việt Hà giữ vững tâm đạo trên hành trình ấy, không gì khác hơn chính là niềm tin vững chắc vào đức linh thiêng của các bậc thánh Mẫu, cùng tình yêu sâu nặng dành cho văn hóa dân tộc. Ông tâm niệm: “Người thủ nhang không chỉ là người trông nom nhang khói mà còn là người gìn giữ hồn cốt văn hóa tín ngưỡng, kết nối truyền thống với hiện tại.” Mỗi lời khấn, mỗi nén nhang, mỗi nghi lễ đồng thầy Nguyễn Việt Hà dâng lên đều chứa đựng lòng biết ơn và trách nhiệm - không chỉ với thánh, mà còn với tiền nhân, với cộng đồng và thế hệ mai sau.
Ông luôn tin rằng: nếu ta sống đúng đạo, hành tâm thiện, giữ đức thủy chung với bề trên - thì dù ở bất cứ nơi đâu, cũng đều có thể làm nên một chốn linh thiêng, để hương nhang không tắt, để đức tin không lụi. “Nếu có một điều gì đó ta nên lưu giữ cho mai sau, thì đó chính là cái “gốc” - gốc của đạo, gốc của lòng thành, gốc của văn hóa Việt.”- Đồng thầy Nguyễn Việt Hà chia sẻ.

Đồng thầy Nguyễn Việt Hà loan giá phụng hầu tại bản đền Cô Bé Suối Ngang
Ông tâm niệm rằng: Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ, Tứ phủ - thờ Cha, thờ Mẹ, thờ Tổ tiên - không chỉ là một hình thức tâm linh, mà là sợi dây thiêng liêng kết nối con người với cội nguồn dân tộc. Các con cháu sau này, dù ở bất kỳ đâu, làm bất kỳ nghề gì, cũng xin đừng quên mình là con cháu Lạc Hồng, mang trong tim một dòng máu tổ tiên linh thiêng, đầy tự hào.
Nếu có duyên bước vào con đường phụng thánh, hãy giữ vững tâm trong, đạo sáng. Làm việc gì cũng phải lấy chữ “Tâm” làm đầu, chữ “Nhẫn” làm gốc, chữ “Hiếu” làm nền. Không chạy theo danh lợi, không biến tâm linh thành nơi cầu danh lợi, mà hãy lấy sự thành kính làm kim chỉ nam, để giữ lửa nhang đàn, để bảo tồn hồn cốt dân tộc.
Mai sau, người nối nghiệp ta không nhất thiết phải giỏi giang hơn người, nhưng nhất định phải là người có đạo đức, có tâm linh, có lòng tận trung với thánh, và có tình thương với xã hội. Đó mới là người xứng đáng gánh vác sứ mệnh gìn giữ một nếp đền, một dòng chảy linh thiêng không bao giờ cạn.
Nguyện cầu cho các thế hệ sau luôn sáng tâm, vững chí, giữ được lửa từ tổ tiên trao truyền - để con đường đạo không bao giờ tắt, và ánh sáng của văn hóa Việt mãi mãi soi đường cho muôn đời con cháu.

Đồng thầy Nguyễn Việt Hà điệu đà, nhí nhảnh trong giá Cô Bé
Đền Suối Ngang hay Cô Bé Suối Ngang được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh theo Quyết định số 41 ngày 02/10/2002, thờ Cô Bé Suối Ngang - một Cô Bé Thượng Ngàn trong Tứ Phủ Thánh Cô, hầu Mẫu Thượng Ngàn tại Cung Sơn Trang. Trong Tứ phủ thánh Cô, chỉ riêng Cô Bé Suối Ngang mới thay bốn màu áo rực rỡ, ứng với bốn mùa của núi rừng: "Mùa xuân cô mặc áo hồng / Bước sang mùa hạ áo lồng trắng tinh / Thu sang cô ngự áo xanh / Đông về áo tím xung quanh viền vàng."
Người dân xứ Lạng và các thanh đồng gọi Cô là “Cô Bé cửa rừng điệu đà nhất”, gắn với câu truyền miệng: “Lấy dây mắc võng giữa ngàn / Ai qua chạm võng cô làm khốn thay / Biết ra thời tới kêu ngay." Đặc biệt, hình ảnh Cô Bé Suối Ngang còn gắn liền với tiếng đàn tính trầm bổng giữa núi rừng.
Đền Cô Bé Suối Ngang không chỉ là điểm sinh hoạt tín ngưỡng của người dân địa phương, mà còn thu hút đông đảo du khách thập phương đến chiêm bái, cầu phúc, cầu lộc và tìm hiểu nét đẹp văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Tứ phủ. Nhiều thanh đồng “sát căn” Cô Bé Thượng Ngàn thường về đây thực hành nghi lễ hầu đồng, góp phần gìn giữ và lan tỏa giá trị di sản.
Video đồng thầy Nguyễn Việt Hà loan giá phụng hầu, cung nghinh chúc thánh tại Đền Cô Bé Suối Ngang