Đột phá theo Nghị quyết 57-NQ/TW: Khi Viện-Trường thành trung tâm kết nối

Nghị quyết 57-NQ/TW được giới khoa học, doanh nghiệp và hệ thống Viện-Trường đánh giá là một trong những định hướng chính sách đột phá nhất từ trước đến nay trong lĩnh vực khoa học, công nghệ.

Viện-Trường: Từ giảng dạy sang ươm tạo sáng tạo

Tại Đồng bằng sông Cửu Long, Đại học Cần Thơ đã xây dựng Trung tâm Tư vấn, Hỗ trợ và Khởi nghiệp sinh viên như một không gian mở cho ý tưởng nghiên cứu, khởi nghiệp. Nhà trường không chỉ truyền thụ kiến thức mà còn hỗ trợ hình thành nhóm nghiên cứu, dự án khởi nghiệp, kết nối với doanh nghiệp ngay từ giảng đường.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Nguyễn Đoan Khôi, Đại học Cần Thơ, khoảng 75% cơ sở giáo dục đại học trong cả nước đã có không gian đổi mới sáng tạo, vườn ươm, phòng lab mở. Giáo dục đại học vì thế chuyển dần từ mô hình “đào tạo-nghiên cứu” sang “đào tạo-nghiên cứu-đổi mới sáng tạo”, gắn chặt hơn với nhu cầu của kinh tế số, kinh tế xanh.

Nhiều trường đại học lớn đã đưa “bài toán thật” của doanh nghiệp vào chương trình giảng dạy, tổ chức các học phần về tư duy thiết kế, đổi mới sáng tạo, tư duy khởi nghiệp. Đồ án, bài tập lớn khuyến khích làm theo nhóm, gắn với yêu cầu thị trường, giúp sinh viên rèn luyện tư duy khởi nghiệp và kỹ năng thương mại hóa sản phẩm.

Những chuyển động đó cho thấy Viện-Trường đang trở thành hạt nhân trong chuỗi liên kết “Nhà nước-Nhà trường-Doanh nghiệp”. Tại Hội nghị công bố mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0, lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo nhấn mạnh, hợp tác “ba nhà” là nền tảng vận hành cốt lõi: Nhà nước kiến tạo thể chế, trường đại học cung cấp tri thức và nhân lực, doanh nghiệp kéo nghiên cứu lại gần thị trường.

Hoạt động nghiên cứu khoa học tại Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh.

Địa phương “giải mã” Nghị quyết 57-NQ/TW bằng hành động

Ở cấp địa phương, tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW được cụ thể hóa bằng những chương trình, dự án rõ mục tiêu. Tại Đà Nẵng, mục tiêu trở thành một trong những trung tâm vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo của cả nước đến năm 2030 được triển khai song song với xây dựng chính quyền số, đô thị thông minh.

Thành phố đưa trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn vào giám sát, cung cấp dịch vụ công; hệ thống cảnh báo hồ sơ hành chính sắp quá hạn và các kênh hỗ trợ trực tuyến giúp nhắc việc cán bộ, hạn chế trễ hạn, nâng cao mức độ hài lòng của người dân.

Cùng với đó, Đà Nẵng đầu tư hạ tầng phục vụ thiết kế, thử nghiệm vi mạch; các trường đại học mở ngành đào tạo mới, gắn kết với doanh nghiệp công nghệ trên địa bàn.

Nghị quyết 57-NQ/TW cũng mở không gian để các địa phương ban hành chính sách thu hút nhân lực khoa học-công nghệ. Quảng Ninh xây dựng cơ chế hỗ trợ tài chính và điều kiện làm việc thuận lợi cho chuyên gia, nhà khoa học, gửi đi thông điệp rõ ràng về ưu tiên phát triển kinh tế số, kinh tế xanh.

Từ Viện-Trường đến doanh nghiệp, từ mạng lưới đào tạo đến chính quyền địa phương, Nghị quyết 57-NQ/TW đang được “giải mã” bằng những bước đi cụ thể: đổi mới chương trình, xây dựng không gian khởi nghiệp, đầu tư hạ tầng công nghệ cao, hoàn thiện cơ chế thu hút nhân tài.

Khi mối liên kết “ba nhà” ngày càng chặt chẽ, Viện-Trường thực sự trở thành trung tâm kết nối tri thức và công nghệ, doanh nghiệp trở thành động lực đổi mới, còn Nhà nước giữ vai trò kiến tạo, góp phần đưa khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực chủ yếu của tăng trưởng trong giai đoạn phát triển mới.

KIM BÁCH