Đột quỵ ở người trẻ có xu hướng gia tăng

Anh N.N.T (36 tuổi, trú tại Uông Bí, Quảng Ninh) tiền sử sức khỏe hoàn toàn bình nhưng đột ngột tiếp xúc chậm, méo miệng, mất ngôn ngữ, liệt nửa người, phải nhập viện cấp cứu.

Bác sĩ Bệnh viện Bệnh viện Việt Nam Thụy Điển - Uông Bí chẩn đoán anh bị đột quỵ, nhồi máu não cấp thùy thái dương trái thuộc vùng cấp máu của động mạch não giữa trái (là mạch máu lớn của não), tiên lượng nặng.

Các bác sĩ đã tiến hành điều trị tích cực theo phác đồ cho người bệnh. Sau 13 ngày, người bệnh đã nói tốt hơn, có phục hồi vận động, được ra viện.

Theo các bác sĩ, quá trình hồi phục của người bệnh còn cần thêm thời gian dài và di chứng sau đột quỵ sẽ ít nhiều gây trở ngại trong cuộc sống. Người bệnh sau khi ra viện sẽ phải tái khám định kì và thực hiện tập phục hồi chức năng.

Chỉ tính riêng trong tháng 8/2022, Khoa Tâm thần kinh - Cơ xương khớp, Bệnh viện Việt Nam Thụy Điển - Uông Bí (Quảng Ninh) đã tiếp nhận và điều trị cho 4 trường hợp đột quỵ não ở độ tuổi còn khá trẻ (từ 36 - 44 tuổi).

Đột quỵ não ở người trẻ đang có xu hướng gia tăng.(Hình minh họa)

Đột quỵ là biến cố xảy ra khi nguồn cung cấp máu cho một phần não bị giảm hoặc mất hoàn toàn do mạch máu não bị tắc hoặc bị vỡ. Có thể chia đột quỵ thành 2 dạng: do tắc mạch máu não (chiếm 85%) và đột quỵ chảy máu não (15% các ca bệnh, thường do bất thường hoặc dị dạng mạch máu não).

Đột quỵ não là một bệnh lý xảy ra đột ngột, diễn tiến nhanh, biến chứng nặng nề. Bệnh là nguyên nhân gây tàn phế và tử vong hàng đầu thế giới.

Theo Tổ chức Đột quỵ Mỹ, khoảng 15% bệnh nhân bị đột quỵ có độ tuổi trong khoảng từ 18-45, tăng hơn 40% trong vòng 10 năm qua. Ở Việt Nam, đột quỵ ở người trẻ gia tăng báo động, khoảng 25% các ca đột quỵ và mỗi năm tăng thêm 2% theo thống kê tại các bệnh viện, trong đó số nam giới cao gấp 4 lần nữ giới.

Theo PGS. TS Mai Duy Tôn - Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, khoảng 1/3 các ca đột quỵ xuất hiện sau khi có một hoặc nhiều cơn đột quỵ nhẹ (còn gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua), là hậu quả của tình trạng ngừng tạm thời việc cung cấp máu lên não. Các dấu hiệu như mất thị lực đột ngột, yếu một cánh tay hoặc chân trong ít phút có thể xuất hiện do các cơn thiếu máu não thoáng qua. Sau đó khả nặng vận động có thể sớm trở lại, điều này tạo nên cảm giác chủ quan cho người bệnh, tuy nhiên sẽ rất nguy hiểm nếu bỏ qua. Đây thường là dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh lý đột quỵ não.

"Lý do của việc đến viện muộn là do người trẻ thường chủ quan, không nhận diện rõ các dấu hiệu điển hình của đột quỵ và không nghĩ là đột quỵ có thể xảy ra ở người trẻ tuổi. Khi đến viện muộn, họ đã làm mất đi cơ hội vàng để phục hồi và để lại hệ lụy đáng tiếc về sức khỏe, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội” - PGS Tôn cho biết.

PGS. TS Mai Duy Tôn khám cho người bệnh đột quỵ.

PGS. Tôn lưu ý có nhiều yếu tố liên quan đến đột quỵ: bệnh tăng huyết áp, bệnh lý chuyển hóa như đái tháo đường, béo phì, tăng mỡ máu, hút thuốc, lối sống ít vận động, không lành mạnh, làm việc căng thẳng… Theo số liệu của Hội Tim mạch Việt Nam thì cứ 4 người từ 25 - 49 tuổi thì có một người tăng huyết áp và đây là nguyên nhân chính gây nên đột quỵ ở người trẻ. Ngoài ra, bệnh nhân đột quỵ trẻ còn liên quan đến các yếu tố di truyền, có bất thường về mạch máu, hoặc tình trạng đông máu, dẫn đến nguy cơ vỡ mạch máu, hoặc tắc mạch máu gia tăng.

Dấu hiệu nhận biết đột quỵ

Khi bệnh nhân bị đột quỵ não, các triệu chứng sẽ xảy ra ngay lập tức sau vài phút hoặc sau vài giờ với các dấu hiệu sau:

- Đột ngột có cảm giác tê hay yếu liệt ở mặt, tay hoặc chân (các triệu chứng thường xảy ra ở một bên của cơ thể - nửa người).

- Đột ngột không nói được, giọng nói bị méo hoặc bệnh nhân bị nói nhảm, vô nghĩa, không hiểu được lời nói.

- Đột ngột mất thị lực, đặc biệt khi triệu chứng xuất hiện ở một bên mắt.

- Đột ngột đau đầu dữ dội.

- Chóng mặt, cơ thể bị mất thăng bằng hoặc không thể thực hiện vận động theo ý muốn…

Nếu bất cứ ai có biểu hiện bất cứ triệu chứng nào như trên, thậm chí không rõ ràng, ngay lập tức gọi cấp cứu 115, vận chuyển an toàn tới bệnh viện gần nhất tìm cơ hội điều trị trong giờ vàng để "cứu não".

PGS. Tôn khuyến cáo: “Với với người trẻ, để giảm nguy cơ đột quỵ cần khám sức khỏe định kỳ để tầm soát các yếu tố nguy cơ, nếu có cần điều trị sớm. Chẳng hạn điều trị tăng huyết áp, các bệnh lý chuyển hóa, béo phí… nên thay đổi thói quen, sinh hoạt khoa học, bỏ thuốc lá, bỏ rượu. Với bệnh nhân trong gia đình có người từng bất thường mạch máu, tăng đông nên được tư vấn bởi các bác sĩ chuyên khoa để được sàng lọc loại trừ yếu tố nguy cơ”.

Trà My

Đài PTTH Hà Nội