Dự án đưa Android lên máy tính có tên mã là Aluminum

Hệ điều hành Android nổi tiếng với sự đa năng vượt trội. Ngoài điện thoại thông minh, Android còn chính thức vận hành trên máy tính bảng, đồng hồ, TV, ô tô và kính thực tế mở rộng (XR). Tuy nhiên, Android gần như không có mặt trên các máy tính cá nhân truyền thống, nơi Google lại đặt cược vào ChromeOS.

Android xanh sẽ đến với máy tính cá nhân với tên gọi Aluminium OS.

Dù đã nỗ lực cạnh tranh với Windows và macOS, ChromeOS vẫn chỉ đứng ở vị trí thứ ba khá xa. Để thu hẹp khoảng cách này, Google đang hợp nhất ChromeOS và Android thành một nền tảng máy tính để bàn duy nhất, với tên mã ‘Aluminium OS’. Dưới đây là những thông tin mới nhất mà chúng tôi ghi nhận được.

Android trên PC: Hành trình đến hiện tại

Một năm trước, Android Authority đã tiết lộ kế hoạch của Google nhằm tập trung phát triển Android thành hệ điều hành máy tính để bàn thống nhất. Nguồn tin của chúng tôi cho biết, sự chuyển hướng này nhằm tạo ra các sản phẩm cạnh tranh tốt hơn với iPad, đồng thời tận dụng hiệu quả hơn nguồn lực phát triển.

Đến tháng 7, một lãnh đạo Google xác nhận một phần thông tin này, tiết lộ rằng công ty dự định hợp nhất ChromeOS và Android thành một nền tảng duy nhất. Cuối cùng, tại Hội nghị Snapdragon của Qualcomm vào tháng 9, Google chính thức công bố sẽ đưa Android lên thị trường PC.

Google cho biết đang hợp tác với Qualcomm để xây dựng một nền tảng mới kết hợp sức mạnh của di động và máy tính để bàn, tận dụng những tiến bộ mới nhất về trí tuệ nhân tạo (AI).

Tổng Giám đốc điều hành Qualcomm Cristiano Amon (trái) và Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách Thiết bị & Dịch vụ của Google Rick Osterloh (phải) công bố dự án hợp tác đưa Android lên PC.

Dù hiện tại đã biết Google đang phát triển Android cho PC, vẫn còn nhiều chi tiết chưa được tiết lộ. Liệu Google sẽ khai tử thương hiệu ChromeOS? Các Chromebook hiện tại có được cập nhật hệ điều hành mới hay sẽ bị bỏ lại phía sau? Hệ điều hành này chỉ xuất hiện trên các thiết bị giá rẻ, hay sẽ nhắm tới cả phân khúc cao cấp? Giao diện sẽ ra sao và có những tính năng mới nào?

Đây là những câu hỏi lớn khi Google tiếp tục phát triển nền tảng này. Có thể chúng ta sẽ chưa có đầy đủ câu trả lời cho đến gần ngày ra mắt, nhưng nhờ các thông tin tuyển dụng và báo cáo lỗi, chúng tôi đã phát hiện một số chi tiết ban đầu hé lộ phần nào hướng đi của dự án.

Aluminium OS: Tham vọng PC của Google dần thành hình

Cuối tuần qua, một nguồn tin trên Telegram có tên Frost Core đã chia sẻ liên kết đến một tin tuyển dụng hấp dẫn của Google cho vị trí ‘Quản lý Sản phẩm Cấp cao, Android, Laptop và Tablet’.

Dù đã biết Google đang đưa Android lên PC, tin tuyển dụng này còn nêu rõ vai trò liên quan đến “phát triển một hệ điều hành mới dựa trên Android có tên Aluminium”. Điều này xác nhận Aluminium là tên mã của nền tảng hợp nhất mới.

Cái tên này dường như lấy cảm hứng từ nguồn gốc dự án: giống như Chromium (phiên bản mã nguồn mở của ChromeOS), Aluminium cũng là tên một kim loại kết thúc bằng ‘-ium’. Việc sử dụng cách viết tiếng Anh-Anh — nhấn mạnh tiền tố ‘Al’ — có thể là cách Google tôn vinh Android như nền tảng cốt lõi của dự án.

Tương tự Android XR, Google cho biết Aluminium OS mới “được xây dựng với AI làm trung tâm”. Điều này cho thấy sự tích hợp sâu với Gemini, chatbot AI và mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) của Google. Tại Hội nghị Snapdragon, ông Rick Osterloh, Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách Thiết bị & Dịch vụ của Google, đã chia sẻ kế hoạch đưa hệ sinh thái AI của công ty lên PC:

“Đây là một cách nữa để chúng tôi tận dụng tất cả những thành tựu về AI mà hai bên đang cùng phát triển, từ mô hình Gemini, trợ lý ảo, đến toàn bộ ứng dụng và cộng đồng lập trình viên, đưa vào lĩnh vực máy tính cá nhân. Tôi tin rằng đây sẽ là cách Android phục vụ mọi người ở mọi phân khúc thiết bị tính toán.”

Bài đăng tuyển dụng quản lý sản phẩm của Google chia sẻ cái tên Aluminium.

Chúng ta vẫn chưa rõ Gemini sẽ mang đến những tính năng mới nào trên Android PC, nhưng kỳ vọng hệ điều hành này sẽ tận dụng tối đa sức mạnh phần cứng. Trên một số smartphone cao cấp, Gemini đã cung cấp nhiều tính năng AI trên thiết bị, đòi hỏi bộ nhớ và sức mạnh xử lý lớn từ CPU, GPU và NPU. Đã có lo ngại Google sẽ giới hạn hệ điều hành mới này ở phân khúc giá rẻ như Chromebook hiện nay, nhường lại thị trường cao cấp cho Microsoft và Apple. Tuy nhiên, tin tuyển dụng đã xua tan những lo ngại đó.

Vai trò Quản lý Sản phẩm Cấp cao mới sẽ “xây dựng lộ trình và quản lý danh mục thiết bị thương mại sử dụng ChromeOS và Aluminium Operating System (ALOS) trên mọi định dạng (ví dụ: laptop, thiết bị tháo rời, tablet, và box) và mọi phân khúc (ví dụ: Chromebook, Chromebook Plus, AL Entry, AL Mass Premium, và AL Premium) đáp ứng nhu cầu người dùng và doanh nghiệp.”

Điều này xác nhận Android sẽ không chỉ giới hạn ở laptop; lộ trình còn bao gồm cả thiết bị tháo rời, tablet và ‘box’ (có thể là mini-PC tương tự Chromebox hoặc Mac Mini). Hơn nữa, cấu trúc phân tầng — với các phân khúc ‘AL Mass Premium’ và ‘AL Premium’ bên cạnh ‘AL Entry’ — cho thấy Google muốn đưa Android vượt ra khỏi phạm vi phần cứng PC giá rẻ. Dù chưa thể dự đoán chính xác giá bán các phân khúc này, nhưng rõ ràng Google đang hướng tới cạnh tranh toàn diện — chiến lược từng được dự báo qua sáng kiến Chromebook Plus gần đây.

Liên quan đến Chromebook, tin tuyển dụng cũng đặt ra câu hỏi về tương lai của ChromeOS. Thông báo nêu rõ người đảm nhận vị trí này sẽ “phát triển các nền tảng và thiết bị ChromeOS và Aluminium (ví dụ: Android)”, xây dựng lộ trình và danh mục sản phẩm bao gồm cả hai. Điều này cho thấy hai nền tảng sẽ cùng tồn tại trong một thời gian. Tuy nhiên, người này cũng được giao nhiệm vụ xây dựng chiến lược “chuyển đổi Google từ ChromeOS sang Aluminium đảm bảo liên tục kinh doanh trong tương lai.” Điều này xác nhận Google có ý định thay thế hoàn toàn ChromeOS — một bước đi cần được thực hiện cẩn trọng để tránh ảnh hưởng đến khách hàng doanh nghiệp. Quá trình chuyển đổi này có thể sẽ gồm nhiều giai đoạn:

Hỗ trợ thiết bị cũ: Các thiết bị ChromeOS hiện tại không thể nâng cấp lên Aluminium OS có thể sẽ tiếp tục nhận cập nhật cho đến khi hết vòng đời. Điều này đồng nghĩa Google sẽ phải duy trì mã nguồn ChromiumOS thêm vài năm nữa.
Nâng cấp tùy chọn: Thay vì ép buộc chuyển đổi ngay lập tức, Google có thể cung cấp lộ trình nâng cấp tùy chọn cho các thiết bị đủ điều kiện. Hiện tại, công ty đang thử nghiệm Aluminium OS trên các bo mạch phát triển sử dụng chip MediaTek Kompanio 520 và Intel Alder Lake thế hệ 12, nên các Chromebook sở hữu những vi xử lý này có thể đủ điều kiện cập nhật. Tuy nhiên, việc chuyển đổi hệ điều hành trên thiết bị đang sử dụng là một thách thức kỹ thuật lớn, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

ChromeOS có thực sự “chết”?

Ngay cả khi Google thay đổi toàn bộ nền tảng ChromeOS sang Android, công ty có thể vẫn chưa muốn từ bỏ tên gọi này. Dù không có thị phần lớn như Windows hay macOS, thương hiệu ChromeOS vẫn rất quen thuộc, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục và doanh nghiệp. Dù tin tuyển dụng chưa xác nhận tên gọi cuối cùng, các báo cáo lỗi do Frost Core phát hiện cho thấy Google có thể giữ lại thương hiệu này. Các kỹ sư đã gọi nền tảng hiện tại là “ChromeOS Classic” và “ChromeOS không phải Aluminium”, ngụ ý phiên bản mới dựa trên Android có thể sẽ tiếp quản tên gọi “ChromeOS”.

Một khả năng khác là Google sẽ sử dụng tên “Android Desktop” để phù hợp với định hướng quảng bá thương hiệu Android. Tuy nhiên, “Android Desktop” có thể chỉ là tên gọi nội bộ cho dạng thiết bị này. Vì các tham chiếu này chỉ xuất hiện trong báo cáo lỗi, tên thương mại cuối cùng vẫn còn bỏ ngỏ.

Khi nào Android trên PC sẽ ra mắt?

Google đang tích cực phát triển nền tảng này, với các báo cáo lỗi xác nhận công ty đang thử nghiệm các bản dựng Android 16 mới trên phần cứng phát triển. Google xác nhận dự án sẽ ra mắt vào năm 2026, dù chưa rõ sẽ là nửa đầu hay nửa cuối năm. Với lộ trình này, nhiều khả năng bản phát hành công khai đầu tiên sẽ dựa trên Android 17, dự kiến ra mắt vào năm sau. Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi dự án để cập nhật thêm thông tin trước khi chính thức trình làng.

Chạy Windows 11 trên điện thoại Android.

Tuệ Minh