Hành trình đánh thức giá trị dược liệu bản địa trên vùng cát biển Bến Tre

Sa sâm là dược liệu phân bố tự nhiên ở nhiều vùng biển châu Á và châu Phi. Tại Việt Nam, cây mọc nhiều ở Bến Tre, nơi có khí hậu nắng gió, phù sa sông Cổ Chiên và điều kiện thổ nhưỡng khắc nghiệt. Chính môi trường đặc biệt này giúp cây phát triển hàm lượng hợp chất cao.

Hành trình của Sa Sâm Việt gắn liền với Tổng Giám đốc Phù Tường Nguyên Dũng, người đã nhìn thấy giá trị của cây sa sâm từ năm 2009 trong một lần khảo sát du lịch. Khi đó, ông bắt đầu tìm hiểu về loại dược liệu đặc hữu này, nhưng điều kiện chưa cho phép ông hiện thực hóa ý tưởng. Phải đến năm 2016, ông Dũng mới bắt đầu quá trình nghiên cứu chuyên sâu và tiến hành trồng thử nghiệm sa sâm trên cát biển.

Các sản phẩm của Sa Sâm Việt.

Việc khảo sát dược liệu ở nhiều vùng khác nhau khiến ông và cộng sự gặp khó khăn khi hàm lượng hoạt chất của cây không đồng đều. Không có doanh thu, ông Dũng phải bán tài sản cá nhân để duy trì hoạt động. Tuy nhiên, ông vẫn kiên trì theo đuổi mô hình trồng sa sâm hữu cơ tại quê nhà Bến Tre.

Những nỗ lực kéo dài nhiều năm đã mang lại kết quả. Sa Sâm Việt được xác định có hàm lượng saponin, polyphenol, flavonoid và muối vô cơ cao hơn các mẫu sa sâm ở nhiều nơi khác. Đây là nền tảng để Sa Sâm Việt được nghiên cứu và khai thác theo hướng công nghiệp.

Trên cơ sở kết quả chuyên môn, Công ty Cổ phần Sa Sâm Việt được thành lập, định hướng theo mô hình doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Dự án phát triển tài nguyên dược liệu bản địa của doanh nghiệp từng đạt giải Á quân Khởi nghiệp Quốc gia năm 2018, và kết quả nghiên cứu khoa học về Sa Sâm Việt đã được công bố trên tạp chí quốc tế thuộc Scopus.

Từ vùng nguyên liệu chuẩn hóa, Sa Sâm Việt được bào chế thành nhiều dạng sản phẩm khác nhau. Doanh nghiệp bắt đầu bằng trà, bột tinh chất, sản phẩm kết hợp với sữa dừa và ca cao. Sau đó, nhóm nghiên cứu phối hợp thêm các dược liệu khác để tạo ra những dòng sản phẩm bảo vệ sức khỏe. Hiện nay, các sản phẩm phát triển từ Sa Sâm Việt bao gồm BojoSAM (xương khớp), BronSAM (hỗ trợ hô hấp), ColoSAM (đại tràng), LiverSAM (giải độc gan), NeuroSAM (hoạt huyết), PowerSAM (sinh lực), SulinSAM (đường huyết) cùng nhiều dòng sản phẩm khác.

Tất cả sản phẩm đều được Hội đồng khoa học nghiệm thu và được Bộ Y tế cấp giấy chứng nhận. Doanh nghiệp cũng hợp tác với các đơn vị phân phối để đưa sản phẩm ra thị trường trong nước và quốc tế. Hiện các sản phẩm từ Sa Sâm Việt có mặt tại nhiều quốc gia như Mỹ, Úc, Hàn Quốc, một số nước châu Âu và châu Á.

Sự phát triển của doanh nghiệp còn giúp tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương. Sa Sâm Việt xây dựng khu thực nghiệm rộng 1,5 ha và mở rộng vùng trồng ra các hộ dân với diện tích dự kiến 20 ha tại xã Thạnh Hải. Mô hình này hướng đến xây dựng chuỗi cung ứng dược liệu, chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm Sa Sâm Việt và kết hợp phát triển du lịch cộng đồng.

Song song với hoạt động sản xuất, Sa Sâm Việt tham gia các chương trình khoa học công nghệ và khởi nghiệp. Doanh nghiệp được công nhận là Doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ Việt Nam từ năm 2018 và nhiều lần nhận bằng khen về đổi mới sáng tạo, phát triển sản phẩm.

Sự đồng hành của đội ngũ trẻ, tinh thần đổi mới và khả năng ứng dụng khoa học đã giúp Sa Sâm Việt xây dựng thương hiệu từ nguồn dược liệu bản địa. Doanh nghiệp định hướng phát triển dược liệu trở thành sản phẩm có giá trị cao, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương và quảng bá hình ảnh dược liệu Việt Nam ra thị trường quốc tế.

Mai Chi