Dự án xây dựng cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 12A: Tiến độ chậm do vướng mặt bằng

Nguy cơ chậm tiến độ

Thông tin từ Sở GTVT cho biết, dự án xây dựng cải tạo, nâng cấp QL12A đoạn tránh TX. Ba Đồn và đoạn tránh Nhà máy xi măng Sông Gianh được Bộ GTVT phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số 1514/QĐ-BGTVT, ngày 13/8/2021, điều chỉnh tại Quyết định số 1812/QĐ-BGTVT, ngày 30/12/2022 trên cơ sở đề nghị và cam kết của UBND tỉnh Quảng Bình về GPMB.

Mục tiêu dự án nhằm tăng cường kết nối, nâng cao năng lực khai thác của tuyến vận tải từ Cửa khẩu quốc tế Cha Lo đi các cảng biển Hòn La, Vũng Áng, bảo đảm an toàn giao thông cho các phương tiện lưu thông trên tuyến qua khu vực TX. Ba Đồn và huyện Quảng Trạch; đồng thời, phát huy hiệu quả các đoạn tuyến đã đầu tư trước đây, tạo điều kiện hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội của địa phương và khu vực.

Ông Nguyễn Ngọc Quý, Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Quảng Bình (đại diện chủ đầu tư) cho biết: Dự án có tổng chiều dài toàn tuyến là 10,83km, gồm 2 dự án thành phần (DATP) độc lập là DATP 1-Đầu tư xây dựng QL 12A đoạn tránh TX. Ba Đồn và DATP 2-Đầu tư hoàn thiện QL 12A đoạn tránh Nhà máy xi măng Sông Gianh. Các DATP đều được khởi công xây dựng từ năm 2022, nhưng do vướng mắc về GPMB nên Bộ GTVT đã điều chỉnh dự án lần thứ 3, hoàn thành vào năm 2024.

Vị trí cầu vượt Quốc lộ 1 của DATP 1-Đầu tư xây dựng Quốc lộ 12A đoạn tránh TX. Ba Đồn bị vướng mặt bằng ở xã Quảng Xuân (Quảng Trạch) không thi công được.

Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (TĐC), GPMB của dự án xây dựng cải tạo, nâng cấp QL 12A đoạn tránh TX. Ba Đồn và đoạn tránh Nhà máy xi măng Sông Gianh được tách thành tiểu dự án riêng, Bộ GTVT giao UBND tỉnh tổ chức thực hiện. Theo đó, UBND tỉnh đã giao UBND huyện Quảng Trạch, UBND TX. Ba Đồn làm chủ đầu tư các tiểu dự án GPMB theo phạm vi địa lý dự án đi qua địa bàn để triển khai thực hiện.

Lãnh đạo Sở GTVT cho biết, thời gian qua, UBND tỉnh đã nhiều lần chỉ đạo, yêu cầu các địa phương, đơn vị liên quan tập trung thực hiện, sớm bàn giao mặt bằng để hoàn thành dự án đúng tiến độ. Đến nay, dự án đã giải ngân được hơn 300 tỷ đồng (gồm cả 2 DATP) đạt khoảng 65%.

Tuy nhiên, việc triển khai công tác GPMB, TĐC của dự án quá chậm, nhất là từ đầu năm 2024 đến nay không có chuyển biến đáng kể. Theo báo cáo của Sở GTVT, tại DATP 1 còn vướng mắc 2 vị trí ở phường Quảng Long (TX. Ba Đồn) và xã Quảng Xuân (Quảng Trạch); DATP 2 còn 8/13 hộ dân chưa đồng thuận nhận tiền đền bù và TĐC để giải tỏa, bàn giao mặt bằng đoạn 0,42km còn lại nên có nguy cơ tiếp tục chậm tiến độ, không thể hoàn thành theo kế hoạch đầu tư công trung hạn của Bộ GTVT, dẫn đến phải kết thúc dở dang, lãng phí về đầu tư xây dựng.

Cũng theo ông Nguyễn Ngọc Quý, việc người dân cản trở thi công, chưa đồng thuận việc áp giá đền bù và chậm trễ xây dựng khu TĐC là những nguyên nhân khiến dự án có tiến độ triển khai chậm.

Nhanh chóng tháo gỡ vướng mắc về mặt bằng

Trước những vướng mắc của dự án xây dựng cải tạo, nâng cấp QL 12A đoạn tránh TX. Ba Đồn và đoạn tránh Nhà máy xi măng Sông Gianh, trong cuộc kiểm tra tiến độ của dự án vào chiều 16/8, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Danh Huy đã nhấn mạnh, nguồn vốn của dự án chỉ được kéo dài đến hết năm 2024, nếu không hoàn thành tiến độ sẽ bị cắt vốn, không thể bố trí tiếp. Vì vậy, các địa phương trong vùng dự án đi qua phải cam kết mốc thời gian cụ thể để giải quyết dứt điểm các vướng mắc; nếu trước 15/9 không bàn giao xong mặt bằng để phục vụ thi công thì rất khó hoàn thành dự án.

Nhà thầu thi công trên những mặt bằng sạch đã được bàn giao của DATP2-Đầu tư hoàn thiện Quốc lộ 12A đoạn tránh Nhà máy xi măng Sông Gianh, đoạn qua xã Cảnh Hóa (Quảng Trạch).

Ông Dương Minh Phương, Chủ tịch UBND xã Quảng Xuân cho biết, xã được giao làm chủ đầu tư khu TĐC phục vụ GPMB của DATP 1-Đầu tư xây dựng QL 12A đoạn tránh TX. Ba Đồn. Địa điểm bố trí khu TĐC là ở thôn Thanh Lương, bảo đảm cho các trường hợp TĐC, xen ghép. Tuy nhiên, do thủ tục khá nhiều nên tiến độ chậm.

“Hiện tại, khu TĐC đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết, đang tiến hành trích đo thu hồi đất, GPMB. Chúng tôi đang đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thủ tục liên quan để xây dựng khu TĐC, nhưng rất khó hoàn thành trong tháng 9/2024”, ông Phương cho hay.

Tại DATP2-Đầu tư hoàn thiện QL 12A đoạn tránh Nhà máy xi măng Sông Gianh, phạm vi vướng mặt bằng liên quan đến 13 hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng, trong đó có 11 hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất. Theo ông Phan Văn Sơn, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Quảng Trạch, hạng mục TĐC được giao cho xã Cảnh Hóa thực hiện. Do địa phương không có mặt bằng nên phải chia làm 2 khu vực TĐC quy mô nhỏ để bố trí đất ở cho các hộ dân bị ảnh hưởng thuộc diện TĐC, các trường hợp cấp đất xen ghép. Hiện, đã cơ bản bàn giao đất cho các hộ TĐC, chỉ còn 2 hộ đang tiếp tục vận động nhận đất và bàn giao mặt bằng để phục vụ thi công.

“Tháng 12/2023 các khu TĐC ở xã Cảnh Hóa đã cơ bản hoàn thành nhưng người dân chưa đồng thuận, yêu cầu được đối thoại với lãnh đạo UBND huyện Quảng Trạch để làm rõ về các chế độ, chính sách liên quan đến công tác TĐC, bồi thường, hỗ trợ GPMB. Lãnh đạo huyện đã tổ chức đối thoại, các hộ dân mới cơ bản đồng thuận”, ông Sơn cho biết.

“Chủ tịch UBND huyện Quảng Trạch, UBND TX. Ba Đồn chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh nếu chậm trễ GPMB, TĐC, không bàn giao được mặt bằng cho dự án dẫn đến phải kết thúc dự án dở dang, lãng phí về đầu tư xây dựng”, văn bản số 1621-UBND/KT, ngày 30/8/2024 của UBND tỉnh nêu rõ.

Để hoàn thành dự án đúng tiến độ, ngày 30/8, UBND tỉnh đã có văn bản yêu cầu UBND huyện Quảng Trạch và UBND TX. Ba Đồn tập trung thực hiện, chỉ đạo quyết liệt, hàng ngày, hàng tuần phải kiểm tra, đôn đốc các phòng, ban, đơn vị trực thuộc phối hợp chặt chẽ, khẩn trương triển khai hoàn thành các thủ tục liên quan đến GPMB, TĐC thuộc thẩm quyền của UBND huyện, thị xã, trường hợp vượt thẩm quyền báo cáo UBND tỉnh xem xét quyết định. Lãnh đạo UBND huyện trực tiếp đối thoại, vận động, thuyết phục người dân đồng thuận, phấn đấu bàn giao toàn bộ mặt bằng sạch cho dự án trước ngày 15/9.

“Khối lượng công việc còn lại của dự án rất lớn, trong khi thời gian thi công không còn nhiều và mùa mưa bão đã cận kề, nếu không quyết liệt để hoàn thành công tác GPMB, dự án xây dựng cải tạo, nâng cấp QL 12A đoạn tránh TX. Ba Đồn và đoạn tránh Nhà máy xi măng Sông Gianh sẽ rất khó thi công bảo đảm tiến độ đề ra”, Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Quảng Bình Nguyễn Ngọc Quý cho biết thêm.

Anh Tuấn