Dự kiến chi hơn 580.000 tỷ đồng hiện đại hóa toàn diện giáo dục và đào tạo

Từng bước chuẩn hóa hệ thống giáo dục mầm non, phổ thông

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, tổng các nguồn lực huy động để thực hiện Chương trình giai đoạn 2026-2035 khoảng 580.133 tỷ đồng.

Chương trình dự kiến chia làm 2 giai đoạn. Tổng các nguồn lực huy động để thực hiện Chương trình giai đoạn 2026-2030 tối thiểu 174.673 tỷ đồng; giai đoạn 2031-2035 khoảng 405.460 tỷ đồng.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn

Mục tiêu giai đoạn 2026-2030 tập trung giải quyết các vấn đề hạn chế, thách thức đặt ra trong thời gian qua; thực hiện và hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành một phần một số mục tiêu chủ yếu cần hỗ trợ từ ngân sách nhà nước được đề ra đến năm 2030 tại Nghị quyết số 71-NQ/TW và các quy định có liên quan. Giai đoạn 2031-2035 tiếp tục xây dựng và triển khai các nhiệm vụ, mục tiêu đặt ra đến 2035.

Chương trình đặt mục tiêu chuẩn hóa và hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục, đào tạo, tạo bước chuyển căn bản, mạnh mẽ về chất lượng giáo dục và đào tạo, đồng thời mở rộng cơ hội học tập cho mọi người dân, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục và quyền được học tập suốt đời.

Chương trình cũng đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao, phục vụ sự nghiệp phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong bối cảnh toàn cầu hóa, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Đến năm 2030, Chính phủ phấn đấu đạt 4 nhóm mục tiêu sau: Từng bước chuẩn hóa hệ thống giáo dục mầm non, phổ thông; từng bước hình thành 6 trung tâm quốc gia và 12 trung tâm vùng đào tạo nhân lực có kỹ năng nghề cao; từng bước đầu tư chuẩn hóa, hiện đại hóa hạ tầng kỹ thuật, mở rộng không gian phát triển cho các cơ sở giáo dục đại học; nâng cao chất lượng, năng lực của đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục và người học.

Chính phủ nêu rõ sẽ tập trung nguồn lực đầu tư hướng đến xây dựng kiên cố hóa 100% trường, lớp học; hoàn thành xây dựng mạng lưới trường phổ thông nội trú, nhà công vụ cho giáo viên tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.

Bên cạnh đó, phấn đấu đầu tư để hiện đại hóa cho 8 cơ sở giáo dục đại học công lập trọng điểm lọt nhóm 200 đại học hàng đầu châu Á và tối thiểu có 1 trường đại học công lập lọt nhóm 100 đại học hàng đầu thế giới ở một số lĩnh vực trọng điểm. Từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Đến năm 2035, Chính phủ phấn đấu đầu tư xây dựng 100% các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông đạt chuẩn về cơ sở vật chất; 100% cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông có đủ thiết bị dạy học để triển khai thực hiện đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.

Đảm bảo đầu tư có trọng điểm, hiệu quả, tránh dàn trải

Thẩm tra Tờ trình của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh tán thành sự cần thiết đầu tư chương trình và nhấn mạnh chương trình sẽ bổ sung thêm nguồn lực đầu tư, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục quốc dân, tạo bước chuyển căn bản, mạnh mẽ về chất lượng giáo dục và đào tạo.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh

Cơ quan thẩm tra đề nghị trong điều kiện ngân sách hạn chế, cơ quan chủ trì soạn thảo căn cứ khả năng bố trí nguồn lực để xác định các nhiệm vụ đầu tư trọng điểm, cấp bách của cả nước và theo từng địa bàn trong giai đoạn tới, có lộ trình triển khai thực hiện phù hợp, hiệu quả.

Ủy ban cũng lưu ý cần đảm bảo đầu tư có trọng điểm, hiệu quả, tránh dàn trải, lãng phí. Đồng thời, đề nghị đánh giá khả năng đáp ứng về ngân sách Nhà nước để ưu tiên các trọng tâm, có giải pháp phù hợp thực hiện các dự án bảo đảm khả thi, hiệu quả. Cùng với đó, Chính phủ cần có phương án bố trí vốn sát với mục tiêu phải hoàn thành và khả năng giải ngân, bảo đảm tính khả thi, hiệu quả.

Đối với phần vốn ngân sách địa phương, một số ý kiến cho rằng tỷ lệ vốn đối ứng từ ngân sách địa phương giai đoạn 2026 - 2030 chiếm 25,82% là khó khả thi, nhất là đối với các địa phương chưa có khả năng tự cân đối được ngân sách.

Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan soạn thảo đánh giá kỹ lưỡng khả năng cân đối ngân sách của các địa phương; đánh giá sát khả năng huy động nguồn vốn ngân sách địa phương và tính toán đề xuất mức bố trí vốn ngân sách địa phương phù hợp với tình hình thực tiễn.

Đ. Việt - M. Đỉnh