Du lịch y tế động lực mới cho tăng trưởng

Nhiều bệnh viện tại TP Hồ Chí Minh tham gia chương trình phát triển sản phẩm du lịch y tế. Ảnh: Hoàng Tuyết/Báo Tin tức và Dân tộc

Thị trường tiềm năng trị giá hàng tỷ USD

Theo các báo cáo quốc tế, thị trường du lịch y tế toàn cầu đã đạt khoảng 100 tỷ USD trong năm 2024 và được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng với tốc độ 15–25% mỗi năm. Nghiên cứu tại nhiều quốc gia cho thấy, du lịch y tế mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội rõ rệt. Tại Thái Lan, các dịch vụ phẫu thuật tim và thẩm mỹ với chi phí chỉ 25.000–30.000 USD (so với 100.000 USD ở Hoa Kỳ) mang lại nguồn thu 600–700 triệu USD mỗi năm. Malaysia thu về khoảng 1,7 tỷ USD nhờ dịch vụ y tế giá thấp hơn 30–50%, trong khi Hàn Quốc đạt doanh thu 4,3 tỷ USD từ phẫu thuật thẩm mỹ, điều trị ung thư. Nhật Bản cũng ghi nhận doanh thu 13 tỷ USD từ du lịch Onsen kết hợp điều trị ung thư, vừa bảo tồn văn hóa truyền thống, vừa thúc đẩy kinh tế địa phương.

Việt Nam không nằm ngoài xu thế phát triển chung khi quy mô thị trường du lịch y tế nội địa cũng ghi nhận những bước tiến đáng kể, với giá trị đạt khoảng 700 triệu USD trong năm 2024. Dự báo đến năm 2033, thị trường này có thể chạm ngưỡng gần 4 tỷ USD, tương đương tốc độ tăng trưởng trung bình 18% mỗi năm, mức cao so với mặt bằng chung toàn cầu.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế nhận định, du lịch y tế đang trở thành hướng đi chiến lược, kết hợp giữa các dịch vụ khám, chữa bệnh chất lượng cao và trải nghiệm du lịch hấp dẫn, vừa tạo nguồn thu ngoại tệ, vừa nâng cao hình ảnh, vị thế quốc gia. Theo ông, Việt Nam có nhiều điều kiện thuận lợi để trở thành điểm đến nổi bật trên bản đồ du lịch y tế thế giới, trong đó hai lợi thế nổi bật nhất là chi phí cạnh tranh và trình độ chuyên môn ngày càng được khẳng định.

Thực tế cho thấy, các kỹ thuật y học phức tạp như can thiệp tim mạch, ghép tạng, hỗ trợ sinh sản IVF, điều trị nha khoa thẩm mỹ... đã được triển khai hiệu quả tại Việt Nam với chi phí thấp hơn đáng kể so với các quốc gia phát triển. Dẫn ví dụ cụ thể, Tiến sĩ Hà Anh Đức - Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, chi phí cấy ghép implant tại Việt Nam dao động từ 1.000-1.200 USD, trong khi tại Hoa Kỳ lên đến khoảng 5.000 USD. Thời gian chờ đợi tại Việt Nam cũng được rút ngắn tối đa, trong khi nhiều nước yêu cầu bệnh nhân chờ từ vài tháng đến nửa năm cho một ca phẫu thuật thông thường. Giới chuyên gia cho rằng, với tiềm năng sẵn có, nếu được đầu tư đồng bộ và bài bản, thị trường Việt Nam hoàn toàn có thể tạo đột phá, mang về hàng tỷ USD mỗi năm từ nguồn khách quốc tế và Việt kiều.

Chiến lược quốc gia phát triển du lịch y tế

Việt Nam được đánh giá là điểm đến du lịch hấp dẫn với nhiều di sản thiên nhiên, văn hóa được thế giới công nhận như Vịnh Hạ Long, Phong Nha - Kẻ Bàng, các bãi biển Đà Nẵng, Nha Trang hay các di tích lịch sử tại Hà Nội, Huế... Cùng với môi trường chính trị - xã hội ổn định, con người thân thiện và năng lực tổ chức các sự kiện quốc tế lớn như: Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn hợp tác Á – Âu (ASEM), Việt Nam có nhiều lợi thế để phát triển mô hình du lịch kết hợp nghỉ dưỡng và chăm sóc sức khỏe. Xu hướng du khách quốc tế kết hợp du lịch, hội nghị với khám, chữa bệnh cũng gia tăng nhanh chóng. Trước đại dịch COVID-19, trung bình mỗi năm có khoảng 300.000 lượt khách nước ngoài đến Việt Nam sử dụng dịch vụ y tế, trong đó 40% tập trung tại TP Hồ Chí Minh.

Để tận dụng tối đa tiềm năng sẵn có, Bộ Y tế đã xây dựng Đề án Phát triển dịch vụ khám, chữa bệnh chất lượng cao và thúc đẩy du lịch y tế, thu hút người nước ngoài, người Việt Nam có khả năng chi trả giai đoạn 2025 - 2030.

Theo Tiến sĩ Hà Anh Đức, Đề án không chỉ giới hạn ở góc độ phát triển kinh tế còn mang tính phối hợp liên ngành sâu rộng: từ y tế, du lịch, tài chính, ngoại giao đến công nghệ thông tin. Bên cạnh việc chuẩn hóa chất lượng dịch vụ y tế, Bộ Y tế cùng các đơn vị liên quan đang xây dựng các gói dịch vụ trọn gói cho khách quốc tế như: gói điều trị ngắn ngày, gói IVF, phẫu thuật thẩm mỹ, nha khoa thẩm mỹ, phục hồi chức năng sau điều trị... Các gói này sẽ được tích hợp vào hệ sinh thái du lịch thông qua các công ty lữ hành, chương trình xúc tiến du lịch trong và ngoài nước. Khách hàng từ nước ngoài, khi có nhu cầu, sẽ được kết nối trực tiếp tới các cơ sở y tế được cấp phép, bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng.

Một trọng tâm khác của Đề án là xây dựng bộ tiêu chí chất lượng cho cơ sở khám, chữa bệnh có khả năng tiếp nhận bệnh nhân quốc tế, tham chiếu theo tiêu chuẩn JCI của Hoa Kỳ. Đây là tiêu chuẩn quốc tế khắt khe nhất hiện nay, được xem là “tấm hộ chiếu” cho bệnh viện muốn cung cấp dịch vụ ra thị trường toàn cầu.

Không chỉ tập trung vào khía cạnh y tế, các vấn đề như chính sách visa, cơ chế thanh toán bảo hiểm quốc tế, liên thông dữ liệu y tế, hỗ trợ ngôn ngữ, hạ tầng kỹ thuật và an ninh du khách cũng đang được nghiên cứu điều chỉnh để phù hợp với định hướng dài hạn.

Theo Tiến sĩ Hà Anh Đức, sức hấp dẫn của du lịch y tế Việt Nam không chỉ nằm ở giá thành rẻ, còn ở trình độ bác sĩ cao, trang thiết bị hiện đại và thái độ phục vụ tận tâm. Thậm chí, nhiều khách đến từ Trung Đông - khu vực vốn có yêu cầu khắt khe về tôn giáo và văn hóa - cũng đánh giá cao dịch vụ y tế tại Việt Nam.

Việc khách hàng hài lòng không chỉ mang lại doanh thu, còn góp phần xây dựng thương hiệu quốc gia, củng cố hình ảnh Việt Nam là điểm đến an toàn, thân thiện và chuyên nghiệp.

Theo kế hoạch, Bộ Y tế sẽ phối hợp với cơ quan xuất nhập cảnh để đề xuất điều chỉnh chính sách visa, tạo thuận lợi cho khách quốc tế đến chữa bệnh. Đồng thời, ngành Y tế sẽ thúc đẩy hợp tác với các công ty bảo hiểm quốc tế, bảo đảm thanh toán thuận tiện cho các gói điều trị, tích hợp dữ liệu y tế theo chuẩn toàn cầu.

Bên cạnh giá trị kinh tế, du lịch y tế còn mang ý nghĩa lâu dài trong việc nâng cao năng lực điều trị, đào tạo nguồn nhân lực và chuẩn hóa quản lý ngành y. Với khách quốc tế, đây không chỉ là hành trình chữa bệnh, còn là dịp trải nghiệm văn hóa, cảnh quan và con người Việt Nam. Còn với người dân trong nước, sự phát triển của lĩnh vực này góp phần cải thiện chất lượng dịch vụ, khi các bệnh viện buộc phải đạt chuẩn quốc tế để tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Trên tất cả, du lịch y tế đang mở ra một hướng đi chiến lược cho Việt Nam trong quá trình phát triển theo chiều sâu, có tính cạnh tranh và đem lại giá trị gia tăng bền vững.

Phương Thanh (TTXVN)