Dữ liệu đang ủng hộ Fed giảm lãi suất, nhưng...

Thị trường lao động có dấu hiệu suy yếu

Ngoại trừ báo cáo việc làm khu vực tư nhân tại Mỹ ADP được công bố hôm thứ Tư tuần trước (5/11), dữ liệu việc làm của các tổ chức tư nhân khác đều đang cho thấy một bức tranh không mấy lạc quan về thị trường lao động Mỹ.

Chẳng hạn dữ liệu từ công ty phân tích lực lượng lao động Revelio Labs cho thấy, đã có 9.100 việc làm bị mất trong tháng 10. Revelio Labs cũng cho biết, số lượng nhân viên bị sa thải đã tăng 37% lên 43.600 vào tháng trước.

Một báo cáo khác từ công ty dịch vụ việc làm toàn cầu Challenger, Gray & Christmas cũng cho thấy, số lượng người lao động bị cho nghỉ việc theo kế hoạch đã tăng vọt 183% lên 153.074 người trong tháng 10, mức cao nhất trong tháng 10 trong 22 năm.

Đáng chú ý, “những người bị sa thải hiện nay đang gặp khó khăn hơn trong việc nhanh chóng tìm được việc làm mới, điều này có thể khiến thị trường lao động thêm căng thẳng”, Andy Challenger - chuyên gia về môi trường làm việc tại Challenger, Gray & Christmas cho biết.

Trong khi Fed Chicago ước tính, tỷ lệ thất nghiệp đã tăng lên 4,36% vào tháng trước từ mức ước tính 4,35% vào tháng 9. Còn nếu làm tròn theo cách tính thường được Cục Thống kê Lao động thuộc Bộ Lao động sử dụng thì tỷ lệ thất nghiệp là 4,4% trong tháng 10.

“Đây không phải là một cuộc khủng hoảng, nhưng nó là một tín hiệu rõ ràng cho thấy lãi suất cao kéo dài, bất ổn về thuế quan và chi phí gia tăng cuối cùng đã buộc ngay cả những khu vực kiên cường nhất của nền kinh tế chúng ta cũng phải phanh lại”, Andrew Chamberlain - Chuyên gia kinh tế trưởng tại Gusto nhận định.

“Việc các doanh nghiệp nhỏ, vốn đã tạo thêm việc làm hàng tháng trong phần lớn thời gian của năm nay, giờ đây đang chững lại cho thấy những trở ngại kinh tế này không còn chỉ là lý thuyết nữa. Chúng đang thể hiện rõ trong các quyết định tuyển dụng thực tế”, ông nói thêm.

Niềm tin giảm một phần cũng do lo ngại thị trường lao động

Kết quả cuộc khảo sát người tiêu dùng của Đại học Michigan vừa được công bố hôm thứ Sáu tuần trước (7/11) cũng phát đi một tín hiệu đang lo ngại khi Chỉ số tâm lý người tiêu dùng đã giảm xuống chỉ còn 50,3 trong tháng 11 từ mức 53,6 của tháng 10 và là mức thấp nhất kể từ tháng 6/2022. Các nhà kinh tế được Reuters thăm dò đã dự báo chỉ số này sẽ giảm xuống 53,2.

“Với việc chính phủ liên bang đóng cửa kéo dài hơn một tháng, người tiêu dùng hiện đang bày tỏ lo ngại về những hậu quả tiêu cực tiềm ẩn đối với nền kinh tế”, Joanne Hsu - Giám đốc Khảo sát người tiêu dùng cho biết trong một tuyên bố.

Bên cạnh đó, sự suy yếu của tâm lý người tiêu dùng cũng phản ánh những lo ngại về thị trường lao động. Oliver Allen - Một nhà kinh tế cấp cao tại Pantheon Macroeconomics, người có quyền truy cập vào phần đăng ký trả phí của cuộc khảo sát của Đại học Michigan cho biết, tỷ lệ hộ gia đình dự đoán tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng trong năm tới đã tăng vọt lên 62%, mức cao nhất kể từ năm 1980, từ mức 52% hồi tháng 10.

Cuộc khảo sát về kỳ vọng của người tiêu dùng do Fed New York thực hiện cũng cho thấy người tiêu dùng Mỹ cho biết họ dự kiến áp lực lạm phát sẽ giảm nhẹ trong ngắn hạn do họ tiếp tục lo lắng về triển vọng thị trường việc làm và tài chính cá nhân.

Cụ thể kết quả cuộc khảo sát vào tháng 10 cho thấy, các hộ gia đình cho biết họ dự kiến lạm phát sẽ đạt 3,2% trong một năm tới, giảm nhẹ so với mức dự kiến 3,4% trong cuộc khảo sát tháng 9. Trong khi đó, các hộ gia đình vẫn lo lắng về thị trường việc làm và tình hình tài chính hiện tại và tương lai của mình. Những người trả lời khảo sát vào tháng 10 dự kiến tỷ lệ thất nghiệp trong năm tới sẽ cao hơn so với tháng trước và thấy khó tìm việc hơn nếu họ thất nghiệp.

Tâm lý tiêu dùng xấu đi có thể ảnh hưởng tới chi tiêu tiêu dùng, vốn chiếm hai phần ba các hoạt động kinh tế của Mỹ.

Ủng hộ giảm lãi suất, nhưng...

Những dữ liệu trên có thể đang ủng hộ phe “bồ câu” trong Fed, những người đang muốn cắt giảm thêm lãi suất do lo ngại thị trường lao động suy yếu. Trong đó nổi bật nhất là Thống đốc Fed Stephen Miran, người đã phản đối cả hai quyết định cắt giảm lãi suất của Fed vào tháng 9 và tháng 10 vì ông muốn mức cắt giảm phải mạnh mẽ hơn, 50 điểm cơ bản.

Tuy nhiên những nhà hoạch định chính sách theo trường phái “diều hâu” lại muốn giữ nguyên lãi suất do lo ngại lạm phát vẫn đang cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Fed và rủi ro lạm phát vẫn lớn. Trong phát biểu mới đây, một nhóm các Chủ tịch Fed khu vực như Chủ tịch Fed Dallas Lorie Logan, Chủ tịch Fed Cleveland Beth Hammack và Chủ tịch Fed Kansas City R. Schmid đều thẳng thắng nêu rõ quan điểm là không nên tiếp tục cắt giảm lãi suất trong tháng 12.

Trong khi đó, chính phủ Mỹ vẫn trong tình trạng đóng cửa khiến báo cáo việc làm tháng 10 cũng bị trì hoãn tương tự như báo cáo việc làm tháng 9 và nhiều khả năng báo cáo lạm phát tháng 10 cũng có thể không được công bố.

Theo các nhà kinh tế, mặc dù dữ liệu việc làm của các tổ chức tư nhân đang cho thấy một bức tranh không mấy lạc quan của thị trường lao động, nhưng với các nhà hoạch định chính sách của Fed, chúng chỉ có giá trị tham khảo. Còn cơ sở để họ có thể đưa ra quyết định vẫn là báo cáo việc làm và lạm phát từ các cơ quan của chính phủ.

Bởi vậy việc thiếu vắng các báo cáo này có thể khiến cho cuộc tranh luận giữa hai phe “bồ câu” và “,diều hâu” tại Fed vẫn chưa có hồi kết và có thể sẽ càng gay gắt hơn.

Thậm chí theo các nhà kinh tế, ngay cả báo cáo việc làm và lạm phát tháng 11, nếu chính phủ Mỹ sớm mở cửa trở lại, cũng có độ tin cậy không cao do việc chính phủ Mỹ đóng cửa đã ảnh hưởng không nhỏ tới việc thu thập dữ liệu. Điều đó chắc chắn sẽ gây nhiều khó khăn cho Fed trong việc xây dựng sự đồng thuận giữa các nhà hoạch định chính sách để đưa ra quyết định lãi suất.

Trước đó, Chủ tịch Fed Jerome Powell cũng đã cho biết, có “những quan điểm rất khác nhau” giữa các quan chức Fed về lộ trình phù hợp cho chính sách tiền tệ trong tương lai, với “một làn sóng phản đối ngày càng tăng... cảm thấy rằng có lẽ đây là lúc chúng ta nên chờ đợi ít nhất một chu kỳ” trước khi cắt giảm lãi suất một lần nữa.

Hà Vy