Dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi): Tránh gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp

Quang cảnh Hội nghị. Ảnh: VPQH

Cân nhắc thời hạn giấy chứng nhận sản xuất, kinh doanh hóa chất

Sáng 25/3, tại Hội nghị ĐBQH hoạt động chuyên trách lần thứ 7, các đại biểu đã thảo luận về Dự án Luật Hóa chất (sửa đổi).

Quan tâm đến quy định về hóa chất cần kiểm soát đặc biệt và hóa chất cấm, đại biểu Lã Thanh Tân (Đoàn ĐBQH TP. Hải Phòng) chỉ rõ, chương III (sản xuất, kinh doanh hóa chất) của Luật Hóa chất quy định 3 loại danh mục hóa chất, bao gồm hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện; hóa chất hạn chế sản xuất kinh doanh và hóa chất cấm. Các loại hóa chất thuộc các danh mục này đều cần được cơ quan có thẩm quyền cấp phép, cấp giấy chứng nhận để đảm bảo quá trình hoạt động hóa chất hợp pháp.

Tuy nhiên, chương III (Quản lý hoạt động hóa chất) của Dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) là nội dung thay thế tương đương, đồng thời đưa ra 3 khái niệm về hóa chất: hóa chất sản xuất kinh doanh có điều kiện, hóa chất cần kiểm soát đặc biệt và hóa chất cấm.

Đại biểu Lã Thanh Tân đề nghị Cơ quan soạn thảo Dự án Luật cần làm rõ khái niệm “hóa chất cần kiểm soát đặc biệt” này có phải thuộc danh mục hóa chất hạn chế đã được quy định trong Luật hiện hành không.

“Hiện nay, giấy chứng nhận sản xuất và kinh doanh hóa chất hạn chế đã được cấp có hiệu lực, nếu hóa chất cần kiểm soát đặc biệt là chủng loại khác thì các doanh nghiệp cần phải thực hiện thủ tục xin cấp phép giấy phép mới từ đầu, có thể gây gián đoạn, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp” - đại biểu Lã Thanh Tân nói.

Đại biểu Quốc hội Lã Thanh Tân phát biểu thảo luận. Ảnh: VPQH

Dự thảo Luật cũng quy định về thời hạn cấp phép cho các hoạt động đối với hóa chất sản xuất kinh doanh có điều kiện, hóa chất cần kiểm soát đặc biệt đều là 05 năm từ ngày được cấp; trong khi theo Luật hiện hành thì thời hạn giấy phép là không xác định thời hạn. Luật Hóa chất hiện hành và văn bản hướng dẫn cũng quy định rõ khi có thay đổi về địa điểm cơ sở sản xuất, kinh doanh hóa chất; loại hình, quy mô, chủng loại hóa chất sản xuất, kinh doanh... thì cần phải xin điều chỉnh lại giấy phép.

Đại biểu Lã Thanh Tân cho rằng, việc sửa đổi như Dự thảo Luật sẽ gây khó khăn trong hoạt động của doanh nghiệp vì thủ tục cấp phép thường rất tiêu tốn thời gian qua nhiều bước thẩm định, thẩm tra, kiểm tra, đặc biệt với các doanh nghiệp có nhiều địa chỉ cơ sở hoạt động hóa chất trên toàn quốc, đòi hỏi cơ quan chuyên môn của các địa phương phối hợp cùng với cơ quan quản lý của địa phương đặt trụ sở chính tiến hành thẩm định qua nhiều vòng.

Bên cạnh đó, việc kiểm tra năng lực, sự tuân thủ của doanh nghiệp theo giấy phép đã cấp hiện nay vẫn được định kỳ hằng năm kiểm soát bởi cơ quan chức năng theo yêu cầu báo cáo giám sát định kỳ, thanh tra, kiểm tra chuyên ngành định kỳ hằng năm qua hệ thống Cổng thông tin điện tử cơ sở dữ liệu hóa chất quốc gia hoặc thanh tra, kiểm tra đột xuất khi có phát hiện sai phạm trong hoạt động để kịp thời xử lý vi phạm hành chính, bao gồm cả tước giấy phép, đình chỉ hoạt động.

Do vậy, đại biểu Lã Thanh Tân đề nghị giữ nguyên quy định giấy phép không có thời hạn như trong Luật Hóa chất hoặc nếu có thì thời hạn nên để dài hơn là 10 năm, như quy định về Giấy phép môi trường theo Luật Bảo vệ môi trường.

Đồng tình quan điểm trên, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng) đề nghị tăng thời hạn giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất lên trên 5 năm, vì thời hạn theo quy định của Dự thảo Luật là quá ngắn, gây khó khăn cho các tổ chức, cá nhân sản xuất hóa chất có điều kiện.

Bổ sung trách nhiệm thu hồi, xử lý hóa chất không đạt chuẩn sau khi lưu thông trên thị trường

Liên quan đến quy định về quản lý hóa chất mới, đại biểu Ma Thị Thúy (Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang) nêu rõ, Dự thảo Luật quy định yêu cầu báo cáo hằng năm trong thời hạn 05 năm sau khi đăng ký hóa chất mới. Tuy nhiên, Dự thảo Luật không đề cập đến hậu quả nếu doanh nghiệp không tuân thủ quy định luật, hiệu lực thực thi trên thực tế.

Để Luật đảm bảo tính nghiêm minh, đại biểu Ma Thị Thúy đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu giao cho Chính phủ quy định chi tiết chế tài xử lý khi không báo cáo hằng năm.

Đại biểu Quốc hội Ma Thị Thúy phát biểu thảo luận. Ảnh: VPQH

Ngoài ra, tại khoản 1 Điều 32 Dự thảo luật quy định: Tổ chức, cá nhân hoạt động hóa chất phải đảm bảo các yêu cầu về cơ sở vật chất - kỹ thuật về an toàn, an ninh hóa chất. Đại biểu Ma Thị Thúy đề nghị xem xét, bổ sung quy định về trách nhiệm thu hồi, xử lý hóa chất bị cấm, hóa chất không đạt chuẩn sau khi lưu thông trên thị trường; hóa chất tồn dư, tồn trữ tại cơ sở sản xuất, kinh doanh bị thu hồi giấy chứng nhận, giấy phép kinh doanh hóa chất.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk) thì đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung các quy định về điều kiện của tổ chức, cá nhân được vận chuyển hóa chất, cấp giấy phép vận chuyển hóa chất, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân vận chuyển hóa chất để xảy ra sự cố về hóa chất gây ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe con người.

“Liên quan đến vấn đề kiểm soát buôn bán hóa chất, hiện nay các cơ quan, địa phương đã dành một nguồn lực rất lớn cho việc đảm bảo an ninh, an toàn hóa chất. Tuy nhiên việc kiểm soát hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm hoặc trong nguyên liệu thì Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan hữu quan cần có những trao đổi và đưa ra những quy định cụ thể hơn trong Dự án Luật Hóa chất để cho công tác quản lý thực tiễn đạt được hiệu quả cao hơn” - đại biểu nêu quan điểm.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình) chỉ rõ, khoản 1 Điều 24 Dự thảo Luật quy định: Tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu hóa chất nguy hiểm trước khi đưa vào sử dụng lưu thông trên thị trường phải lập phiếu an toàn hóa chất, chịu trách nhiệm trước pháp luật về thông tin thể hiện trong phiếu an toàn hóa chất.

Theo đại biểu, như vậy, Dự thảo luật mới chỉ quy định về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân sản xuất nhập khẩu mà chưa quy định về trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước trong việc xác nhận các nội dung trong phiếu an toàn hóa chất là đúng và đảm bảo cơ sở để triển khai thực hiện hay không.

Do đó, Cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu, bổ sung trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về hóa chất trong việc xác nhận các nội dung trong phiếu an toàn hóa chất để đảm bảo tính chặt chẽ và tránh khoảng trống của pháp luật.

Đ. KHOA