Dự thảo Luật Phòng thủ dân sự: Quy định 4 cấp độ phòng thủ dân sự theo hướng áp dụng các biện pháp tăng dần

Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành nội dung phiên họp.

Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, dự án Luật Phòng thủ dân sự đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại 3 phiên họp. Về nội dung luật có ý nghĩa và phạm vi tác động sâu rộng đến nhiều mặt đời sống xã hội, đến an nguy của người dân, cộng đồng hoặc của cả nền kinh tế. Mặt khác, đây là một dự án luật có phạm vi rộng, phức tạp, liên quan đến nhiều lĩnh vực, nhiều văn bản pháp luật hiện hành.

Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo xây dựng luật theo hướng quy định các nguyên tắc, cơ chế và chính sách chung về phòng thủ dân sự, những nội dung đặc thù, những nội dung còn thiếu trong hệ thống pháp luật có liên quan đến phòng thủ dân sự thể chế hóa đầy đủ Nghị quyết số 22 của Bộ Chính trị về phòng thủ dân sự. Quá trình tiếp thu, chỉnh lý yêu cầu phải rà soát kỹ lưỡng để quy định chặt chẽ, cụ thể, rõ ràng, tránh chồng chéo, mâu thuẫn với các văn bản pháp luật có liên quan, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật và tính khả thi.

Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành nội dung phiên họp.

Tiếp đó, Hội nghị đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới báo cáo một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau về dự án Luật Phòng thủ dân sự.

Báo cáo tại hội nghị, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, dự thảo luật trình các đại biểu Quốc hội chuyên trách tại hội nghị này có 7 chương và 57 điều. So với dự thảo luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 4 đã giảm 14 điều; đồng thời, nhiều nội dung đã được chỉnh lý, bổ sung mới và sắp xếp, bố cục lại các điều, mục trong các chương của dự thảo luật cho hợp lý, thống nhất.

Bộ Quốc phòng là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo quốc gia phòng thủ dân sự

Cơ quan chỉ đạo, chỉ huy phòng thủ dân sự (Điều 35) là nội dung được các đại biểu Quốc hội thảo luận, cho ý kiến sôi nổi tại các phiên họp của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước đó.

Nói rõ về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới nêu rõ: Qua kết quả khảo sát thực tế nhận thấy, hiện nay hệ thống tổ chức, chỉ đạo, chỉ huy phòng thủ dân sự ở Trung ương và các bộ, ngành, địa phương chưa thống nhất, nên công tác chỉ đạo, chỉ huy phòng thủ dân sự khó thông suốt, lúng túng trong quá trình triển khai thực hiện.

"Do đó, việc hợp nhất các Ban chỉ đạo, Ban chỉ huy là cần thiết, nhằm thu gọn đầu mối và nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan này", Chủ nhiệm Lê Tấn Tới nói.

Theo Báo cáo của Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, tính đến tháng 3-2023 đã có 58/63 tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương kiện toàn Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự - Phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn; còn 5 tỉnh chưa kiện toàn.

Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội và thể chế hóa Nghị quyết số 22-NQ/TW, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã thống nhất với cơ quan chủ trì soạn thảo sửa Điều 37 thành Điều 35 đổi tên là “Cơ quan chỉ đạo quốc gia, cơ quan chỉ huy phòng thủ dân sự” và thống nhất sử dụng cụm từ "Ban chỉ đạo quốc gia", "Ban chỉ huy phòng thủ dân sự "; bổ sung quy định: “Ban chỉ đạo quốc gia phòng thủ dân sự có chức năng tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc tổ chức, chỉ đạo, điều hành hoạt động phòng thủ dân sự trên phạm vi cả nước. Bộ Quốc phòng là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo quốc gia ”.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới báo cáo một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau về dự án Luật Phòng thủ dân sự.

Đồng thời, bổ sung các quy định: “Ban chỉ huy phòng thủ dân sự được thành lập ở các bộ, cơ quan ngang bộ, có chức năng tham mưu cho Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, trong việc tổ chức, chỉ đạo, điều hành hoạt động phòng thủ dân sự trong phạm vi, lĩnh vực quản lý.”; “Ban chỉ huy phòng thủ dân sự địa phương các sở, ban, ngành chịu trách nhiệm tham mưu, chỉ huy, chỉ đạo theo lĩnh vực được phân công đối với sự cố chưa có nguy cơ dẫn tới thảm họa.”

Từ đó, bảo đảm chức năng tham mưu chuyên sâu, xuyên suốt theo từng lĩnh vực được phân công của các Bộ, ngành tại Trung ương và các sở, ban, ngành tại địa phương...

Tăng dần các biện pháp theo từng cấp độ phòng thủ dân sự

Đáng chú ý, trước các ý kiến của đại biểu về các biện pháp được áp dụng trong phòng thủ dân sự cấp độ 1, cấp độ 2, cấp độ 3, cấp độ 4 (Điều 23, 24, 25, 26), Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho rằng, việc quy định cụ thể các biện pháp cần áp dụng trong từng cấp độ phòng thủ dân sự là cần thiết để thuận lợi trong tổ chức thực hiện, đồng thời bảo đảm tính bao quát chung đối với các dạng sự cố, thảm họa.

Trên cơ sở ý kiến đại biểu, qua rà soát, để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, dự thảo luật đã được chỉnh lý theo hướng áp dụng các biện pháp tăng dần theo từng cấp độ phòng thủ dân sự và quy định cụ thể thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp tỉnh và Thủ tướng Chính phủ áp dụng các biện pháp trong từng cấp độ và có thể tiếp tục đồng thời áp dụng các biện pháp của cấp độ thấp hơn.

Đồng thời, để thống nhất với pháp luật có liên quan, dự thảo luật đã bổ sung khoản 3 quy định: “Người chỉ huy đơn vị quân đội được giao quản lý địa phương thiết quân luật căn cứ tình hình thực tế quyết định áp dụng các biện pháp quy định tại Điều 23, Điều 24 và Điều 25 của Luật này, quy định của pháp luật về tình trạng khẩn cấp, quy định của pháp luật về thiết quân luật và biện pháp quy định tại khoản 1 Điều này"...

THẢO PHƯƠNG