Đưa công nghệ thông tin đến các điểm trường lẻ vùng cao

Nhờ lắp đặt hệ thống ti vi màn hình lớn có kết nối internet, tiết học tiếng Việt của cô và trò điểm trường Cua, Trường Tiểu học Nam Tiến trở nên sinh động và sôi nổi hơn.

Tăng tính sáng tạo trong từng tiết học

Thực hiện Đề án “Tăng cường ứng dụng CNTT và chuyển đổi số trong giáo dục - đào tạo giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030” của Thủ tướng Chính phủ, những năm qua các cơ sở giáo dục trong tỉnh đã nỗ lực vượt khó, ứng dụng CNTT, từng bước số hóa trong giảng dạy. Tại các điểm trường lẻ vùng cao xa xôi, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, trình độ dân trí chưa đồng đều, nếu trước đây công nghệ số còn khá lạ lẫm thì nay đã trở thành người bạn đồng hành cùng học sinh vùng đồng bào dân tộc thiểu số từng bước tiến gần hơn với ước mơ tiếp cận những tri thức mới của thời đại 4.0.

Điểm trường Cua, Trường Tiểu học Nam Tiến, xã Nam Xuân hiện có 3 lớp (2 lớp ghép và 1 lớp đơn) với 31 học sinh, trong đó các em người dân tộc Mường chiếm trên 80%. Để nâng cao chất lượng dạy và học, từ năm học 2022-2023, nhà trường đã từng bước đưa công nghệ vào phục vụ công tác dạy và học thông qua việc sử dụng hệ thống ti vi màn hình lớn có kết nối internet. Ngoài ra, bên cạnh việc sử dụng các phần mềm trong quá trình giảng dạy, một số giáo viên đã chủ động tìm hiểu, nghiên cứu và thử nghiệm các công cụ AI để hỗ trợ soạn giáo án, thiết kế bài giảng trực quan hơn. Theo cô Vi Thị Hà, giáo viên tại đây cho biết: “Việc sử dụng công nghệ giúp bài giảng trở nên sinh động, hấp dẫn, tạo sự hứng thú hơn cho học sinh, giúp việc dạy và học hiệu quả hơn”.

Từ khi ứng dụng công nghệ số vào giảng dạy, những tiết học của thầy và trò tại điểm trường Bút, Trường Tiểu học Nam Xuân, xã Nam Xuân trở nên sôi nổi nhiều hơn so với bài giảng áp dụng theo phương pháp dạy học truyền thống trước đây. Điểm trường hiện có 5 ti vi được lắp đặt tại 5 lớp với hệ thống đường truyền internet, wifi tốc độ cao. Ngoài giờ học chính khóa, các thầy, cô giáo sử dụng ti vi thực hiện thêm các bài giảng cho học sinh thông qua hình ảnh, video. Điều này giúp các em có sự tương tác, hứng thú hơn với bài học.

“So với phương pháp dạy truyền thống, công nghệ số và các thiết bị hiện đại đã “làm mới” tiết học, góp phần giúp giáo viên khai thác tốt nguồn tài liệu trên internet, thực hiện soạn giáo án điện tử trên máy tính để trình chiếu, thiết kế bài giảng và nhận, gửi thông tin qua nhóm zalo, gmail. Với phương pháp này, góp phần nâng cao năng lực của giáo viên trong việc ứng dụng CNTT vào công tác chuyên môn...”, thầy Lê Đình Sâm, hiệu trưởng nhà trường cho biết.

Vẫn còn nhiều rào cản

Trong kỷ nguyên công nghệ số, việc ứng dụng CNTT trong công tác giảng dạy không chỉ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo mà còn phát huy khả năng sáng tạo, giúp học sinh học nhanh, hiểu sâu, nhớ lâu, nâng cao khả năng tiếp cận tri thức. Tuy nhiên, tại các điểm trường vùng sâu, vùng xa, rào cản lớn nhất vẫn là cơ sở vật chất, trang thiết bị, mạng internet còn chập chờn, phòng học chưa đạt chuẩn, một số giáo viên chưa được đào tạo bài bản về sử dụng công nghệ...

Chia sẻ về điều này, cô giáo Hà Thị Đơi, Hiệu trưởng Trường Mầm non Nam Tiến (xã Nam Xuân), cho biết: "Đối với bậc học mầm non, việc ứng dụng CNTT rất cần thiết, hỗ trợ giáo viên thiết kế ra những bài giảng trực quan từ hình ảnh, video sinh động, hấp dẫn, điều này giúp các em phát triển toàn diện cả về giác quan lẫn nhân cách. Trường hiện có 152 học sinh với 7 nhóm lớp. Ngoài việc đầu tư đồng bộ hệ thống ti vi ở điểm trường chính, tại điểm trường lẻ, các lớp cũng được lắp đặt ti vi từ những năm học trước. Tuy nhiên, theo thời gian, thiết bị này trở nên lạc hậu do cấu hình thấp, hay hỏng nên không đáp ứng yêu cầu giảng dạy. Hơn nữa, đường truyền internet có tốc độ chậm, không ổn định, việc triển khai, thực hiện các nội dung bài giảng của giáo viên cũng gặp nhiều bất lợi".

Cách trung tâm xã hơn 10km, điểm trường Thiết Giang, Trường Tiểu học Thiết Ống (xã Thiết Ống) hiện chỉ có 3/5 lớp được lắp đặt hệ thống ti vi, để tiện giảng dạy, thầy, cô nơi đây vẫn phải sử dụng mạng cá nhân để kết nối internet do điểm trường chưa lắp đặt wifi. Dẫu vậy, đường truyền yếu, chập chờn nên ảnh hưởng ít nhiều đến dạy và học. Theo cô giáo Lê Thu Hà, điểm trường Thiết Giang: “Khắc phục những hạn chế, khó khăn, các thầy, cô đều tự trang bị cho mình máy tính cá nhân, đồng thời không ngừng học hỏi, tìm tòi, tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng sử dụng các phần mềm cơ bản đến nâng cao khả năng ứng dụng CNTT nhằm đáp ứng chương trình giáo dục mới”.

Thực tế cho thấy, việc ứng dụng CNTT trong quản lý, giảng dạy và học tập tại các trường vùng cao, đặc biệt tại các điểm trường lẻ đã tạo nhiều chuyển biến thiết thực. Dẫu vậy, để CNTT, chuyển đổi số phát huy tối đa hiệu quả lâu dài cần được sự quan tâm, đầu tư đồng bộ cả về nhân lực và nguồn lực, các dự án xã hội hóa cho giáo dục vùng khó...

Bài và ảnh: Lê Trung