Đưa nghị quyết vào cuộc sống Nghị quyết 18-NQ/TW: Xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả

Cán bộ Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Chơn Thành hỗ trợ người dân giải quyết thủ tục hành chính. Ảnh: Ngân Hà

Kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy đã góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, đáp ứng nhiệm vụ phát triển của địa phương.

Chủ trương lớn, quyết tâm cao

Theo báo cáo của Tỉnh ủy, thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, giai đoạn từ năm 2017 đến tháng 4-2025, Đồng Nai đã hoàn thành sắp xếp tổ chức bộ máy của Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe cán bộ tỉnh; chuyển các nhiệm vụ theo dõi, chăm sóc, khám bệnh, chữa bệnh của ban về Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai để thành lập Khoa Chăm sóc sức khỏe cán bộ.

Các cơ quan tham mưu giúp việc và đơn vị sự nghiệp của cấp ủy đã thực hiện tinh gọn đầu mối bên trong, đảm bảo theo quy định. Theo đó, tỉnh Đồng Nai cũ, sau sắp xếp các cơ quan khối Đảng tỉnh giảm: 5 phòng, 9 biên chế, 2 cấp phó... Tỉnh Bình Phước cũ, sau sắp xếp các cơ quan khối Đảng tỉnh giảm: 10 phòng, 45 biên chế; 22 cấp phó...

Đối với chính quyền địa phương, thực hiện giảm số lượng đại biểu HĐND các cấp, giảm số lượng đại biểu HĐND công tác ở các cơ quan quản lý nhà nước và thực hiện số lượng phó chủ tịch HĐND các cấp theo
quy định.

Cùng với việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo Nghị quyết số 18-NQ/TW, các đơn vị, địa phương đã tập trung sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp theo tinh thần Nghị quyết số 19-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương. Qua đó, tỉnh Đồng Nai giảm 41 đơn vị sự nghiệp thuộc sở, ban, ngành cấp tỉnh và giảm 3 đơn vị thuộc chi cục thuộc sở, giảm 81 đơn vị thuộc UBND huyện, giảm 201 cấp phó. Tỉnh Bình Phước giảm 5 đơn vị sự nghiệp thuộc UBND tỉnh, giảm 17 đơn vị sở, ban, ngành tỉnh, giảm 72 đơn vị thuộc UBND huyện, giảm 93 cấp phó.

Đối với MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội đã sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh gọn đầu mối bên trong gắn với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, mối quan hệ công tác của từng tổ chức.

Đối với hệ thống tổ chức Đảng, 2 tỉnh Bình Phước và Đồng Nai cũ đã kết thúc hoạt động đối với đảng đoàn, ban cán sự đảng cấp tỉnh, chuyển chức năng, nhiệm vụ của đảng đoàn, ban cán sự đảng cho cấp ủy các tổ chức, cơ quan, đơn vị nơi kết thúc đảng đoàn, ban cán sự đảng. Kết thúc hoạt động của Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh và Đảng bộ Khối doanh nghiệp tỉnh; thành lập Đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh và Đảng bộ UBND tỉnh. Thực hiện hợp nhất Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và Ban Dân vận Tỉnh ủy...

Từ ngày 1-7-2025 đến nay, thực hiện các quy định của Trung ương, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã quyết định kết thúc hoạt động các đảng bộ cấp huyện; thành lập các đảng bộ xã, phường thuộc Tỉnh ủy, các đảng bộ Công an, Quân sự, các cơ quan Đảng tỉnh, Đảng bộ UBND tỉnh và các cơ quan tham mưu, giúp việc, các đơn vị sự nghiệp thuộc Tỉnh ủy. Hiện nay, Đảng bộ tỉnh có 99 đảng bộ trực thuộc, 7 cơ quan, đơn vị thuộc Tỉnh ủy, 315 cơ quan, đơn vị thuộc các Đảng ủy thuộc tỉnh.

Tinh gọn để mạnh hơn

Đối với chính quyền địa phương, sau sáp nhập tỉnh, cấp tỉnh có 61 cơ quan, đơn vị; trong đó 5 cơ quan thuộc HĐND tỉnh (giảm 4 cơ quan); 14 sở, ngành (giảm 13 sở, giảm 119 phòng); 34 đơn vị sự nghiệp thuộc UBND tỉnh; 181 đơn vị sự nghiệp công lập thuộc sở và tương đương.

Cấp xã có 190 cơ quan thuộc HĐND xã, 279 cơ quan chuyên môn, 94 trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã, 1.116 đơn vị sự nghiệp công lập thuộc UBND xã. Đối với MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, từ ngày 1-7-2025 đến nay, căn cứ hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành quyết định thành lập cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh (giảm 5 cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh); các đảng ủy xã thành lập 95 cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã. Sau khi hợp nhất tỉnh, số lượng hội do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ là 427 tổ chức hội (giảm 559 tổ chức hội).

Hiện nay, tỉnh Đồng Nai có 95 đơn vị hành chính cấp xã (giảm 175 đơn vị), với 1.772 thôn, ấp, sóc, khu phố.

Bên cạnh việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Đồng Nai đã thực hiện một số mô hình thí điểm về tinh gọn tổ chức bộ máy và kiêm nhiệm chức danh lãnh đạo quản lý phù hợp với tình hình của địa phương.

Đồng chí Thái Bảo, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy các cơ quan Đảng tỉnh cho biết: Để đảm bảo sau khi sắp xếp đi vào hoạt động ngay, không có khoảng trống về pháp lý, liên tục, hiệu lực, hiệu quả, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và UBND tỉnh đã ban hành các quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các cơ quan, đơn vị sau sắp xếp. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phân định rõ trách nhiệm, tránh chồng chéo, bỏ sót nhiệm vụ; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước và tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.

Đến nay, các cơ quan Đảng, MTTQ và chính quyền các cấp hoạt động đi vào nền nếp, ổn định. Những kết quả đạt được của việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW tại Đồng Nai rất có ý nghĩa trong việc tinh gọn bộ máy. Song, thời gian đầu triển khai còn một số khó khăn, vướng mắc.

Đồng chí Giang Thị Phương Hạnh, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Bình Phước cho rằng: để tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng, xây dựng hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới, một trong những giải pháp cần thực hiện trong thời gian tới là lãnh đạo thực hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, của tỉnh về sắp xếp, kiện toàn tổ chức đảng, chính quyền gắn với tinh giản biên chế. Thực hiện nghiêm chế độ sinh hoạt Đảng, xây dựng và nhân rộng mô hình “đảng bộ 4 tốt”, “Chi bộ 4 tốt”. Thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn cho cấp ủy viên cơ sở, bí thư, phó bí thư chi bộ, nhất là các chi ủy chi bộ khu phố về nghiệp vụ công tác đảng để nâng cao nhận thức cũng như nắm vững nguyên tắc và quy định của Đảng để vận dụng vào thực tiễn.

Còn theo Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai Nguyễn Tuấn Anh, qua 2 lần sắp xếp tổ chức bộ máy của đơn vị, tính đến ngày 1-7-2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường có 2.973 công chức, viên chức và người lao động. Thực hiện công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã nhận được sự quan tâm, hướng dẫn từ các bộ, ban, ngành Trung ương và chỉ đạo, tạo mọi thuận lợi nhất từ Tỉnh ủy, UBND tỉnh nên công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy đã hoàn thành đảm bảo thời gian, đạt chất lượng. Bên cạnh kết quả đạt được, có một số khó khăn, trong đó một số đơn vị khi lựa chọn nhân sự phù hợp sau sắp xếp là một bài toán khó, một thách thức mà cơ quan phải cân nhắc trong việc “giữ lại và tinh giản”.

Theo ông Nguyễn Tuấn Anh, khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy phải khách quan, công bằng, minh bạch khi đánh giá công chức, viên chức; không thiên vị, không hình thức, xem xét cả quá trình công tác, cống hiến của cán bộ, đặc biệt là đối với các chức danh lãnh đạo, quản lý. Cần có sự kết hợp giữa việc kế thừa những cán bộ có kinh nghiệm và phát triển đội ngũ cán bộ trẻ, có năng lực để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ...

Dương An