Đưa thị trường bất động sản vào 'đường ray' phát triển bền vững

Cần cơ chế, chính sách linh hoạt

Thời gian qua, Chính phủ đã quyết liệt và liên tục có những chỉ đạo về công tác tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án chậm tiến độ. Các bộ, ngành liên quan đã đồng hành cùng các địa phương và doanh nghiệp, lắng nghe ý kiến phản ánh để tìm ra giải pháp tháo gỡ những khó khăn trong thực tế triển khai, để khơi thông nguồn cung cho thị trường bất động sản.

Theo các chuyên gia nhận định, thời gian tới, tháo gỡ các điểm nghẽn trong phát triển dự án bất động sản tiếp tục là vấn đề mang tính cấp bách cần sớm giải quyết để thị trường vào 'đường ray' phát triển bền vững.

Theo PGS. TS. Trần Đình Thiên - thành viên Tổ tư vấn Kinh tế của Thủ tướng, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam - cho biết, việc 3 bộ luật quan trọng của thị trường được hoàn thiện và đi vào cuộc sống đã giúp thị trường bất động sản có một nền tảng thể chế vững chắc, tạo cơ sở để tháo gỡ nhiều điểm nghẽn đã và đang tồn tại trên thị trường trong nhiều năm qua.

PGS. TS. Trần Đình Thiên cho rằng, cần có quyết tâm chính trị mạnh mẽ, chính sách linh hoạt và sự đồng hành của doanh nghiệp bất động sản để hiện thực hóa các mục tiêu, khát vọng

TS. Trần Đình Thiên cũng cho rằng, dù bối cảnh thương mại quốc tế còn nhiều biến động khó lường song vẫn mở ra nhiều cơ hội. Cùng với đó, triển vọng tăng trưởng dòng vốn FDI sẽ đẩy mạnh sự phát triển của các khu công nghiệp - đô thị công nghệ cao, thương mại điện tử và hệ sinh thái công nghiệp - thương mại dịch vụ. Đặc biệt, mô hình TOD (mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng) đang được chú trọng trong chiến lược phát triển hạ tầng giao thông, mở ra không gian tăng trưởng mới cho nền kinh tế. Đối với lĩnh vực bất động sản, mô hình TOD sẽ tạo ra chuyển biến mạnh mẽ đến tư duy phát triển của thị trường.

“Dù có nhiều cơ hội, việc hiện thực hóa các mục tiêu, khát vọng vẫn đòi hỏi quyết tâm chính trị mạnh mẽ, chính sách linh hoạt và sự đồng hành của doanh nghiệp bất động sản nhằm tạo nền tảng vững chắc cho một kỷ nguyên phát triển vượt bậc” - PGS. TS. Trần Đình Thiên nhận định.

Các chuyên gia đều đồng tình quan điểm cho rằng, thị trường bất động sản sẽ có cơ hội phát triển lớn trong giai đoạn 2025 - 2026 nếu các vấn đề thể chế, vướng mắc liên quan đến tính giá đất, quy hoạch trong phát triển dự án tại các địa phương được tháo gỡ, đồng thời, các chính sách kích thích đầu tư tư nhân được thực hiện.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Xây dựng Việt Nam, Chủ tịch GP. Invest - nhận định, dù đã từng bước hoàn thiện, vướng mắc trong thể chế vẫn là nỗi lo của doanh nghiệp bất động sản.

“Không có dự án nào không phải điều chỉnh quy hoạch, kéo lùi tiến độ triển khai. Cùng với đó, yếu tố đầu vào để tính giá đất không đầy đủ đã khiến giá đất trong bảng giá đất lên cao. Sự lúng túng, chậm trễ trong việc tính giá đất cho doanh nghiệp vẫn tiếp diễn do bất cập trong khâu tư vấn giá đất. Chưa kể, chi phí đầu tư của doanh nghiệp cũng chưa được tính đúng, tính đủ, khiến doanh nghiệp càng khó khăn trong xoay xở dòng tiền”, ông Nguyễn Quốc Hiệp nói.

Gỡ “nút thắt”, khơi thông được những “huyệt đạo” của thị trường

Các chuyên gia và nhiều doanh nghiệp đều đưa ra nhận định, mấu chốt của “nút thắt” hiện nay nằm ở Luật Đất đai, trong đó then chốt chính là giá đất. Dù luật đã tháo gỡ nhiều vướng mắc về thủ tục pháp lý, nhưng cơ chế định giá đất vẫn chưa được định hình rõ ràng. Vậy đâu là thách thức và làm sao để Luật Đất đai thực sự khơi thông được những “huyệt đạo” của thị trường?

Liên quan đến vấn đề này, ông Lê Văn Bình - Phó Vụ trưởng Vụ Đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường - cho biết, ngay từ khi tham mưu cho Quốc hội ban hành Luật Đất đai sửa đổi, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xác định vấn đề giá đất là yếu tố quan trọng hàng đầu. Luật Đất đai sửa đổi đã mở rộng việc áp dụng bảng giá đất và các phương pháp định giá theo hướng minh bạch hơn.

Ông Lê Văn Bình - Phó Vụ trưởng Vụ Đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường - cho biết, vấn đề thực thi định giá đất vẫn còn nhiều bất cập, nhất là tại địa phương.

Theo ông Lê Văn Bình, Bộ không ngừng nỗ lực để giải quyết những khó khăn liên quan đến định giá đất, thông qua việc ban hành nhiều nghị định và thông tư. Trong đó, Nghị định 71 và Nghị định 102 nhằm giải quyết tình trạng chậm tính giá đất do vướng mắc từ những năm trước, tháo gỡ khó khăn và góp phần thúc đẩy tiến độ của các dự án.

Đối với đấu giá đất, giá trúng đấu giá được coi là giá đất chính thức, không cần định giá lại. Trong khi đó, đối với các dự án đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, giá đất sẽ được xác định theo các phương pháp như so sánh, thặng dư… nhằm hạn chế tình trạng định giá thấp gây thất thoát ngân sách, đồng thời tạo cơ chế công khai, minh bạch hơn trong quá trình giao đất, cho thuê đất.

“Tuy nhiên, vấn đề thực thi vẫn còn nhiều bất cập, nhất là tại địa phương. Hiện nay, có sự khác biệt quan điểm giữa đơn vị tư vấn định giá đất, hội đồng thẩm định giá đất và cơ quan có thẩm quyền quyết định giá đất”, ông Lê Văn Bình chỉ ra thực tế.

Trước những điểm nghẽn và "bài toán" đặt ra để thị trường bất động sản vào "đường ray" phát triển bền vững, ông Lê Văn Bình cho biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ đồng hành cùng các địa phương và doanh nghiệp, lắng nghe ý kiến phản ánh để tìm ra giải pháp tháo gỡ những khó khăn trong thực tế triển khai.

Ngọc Tiến