Đừng tưởng F2 sung sướng vì 'ngậm thìa vàng'

Thế hệ F2 của Công ty Intoc, chuyên về chống thấm trao đổi với ông Alain Goudsmet bên lề hội thảo. Ảnh: Minh Tâm

Chị Trần Uyên Phương, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Tân Hiệp Phát, con gái của ông Trần Quí Thanh, người sáng lập doanh nghiệp này chia sẻ, những người ở thế hệ F2 bị áp lực rất nhiều khi sinh ra trong một gia đình kinh doanh. Đó là trách nhiệm phải gánh vác cơ nghiệp, tài sản mà thế hệ F1 - cha mẹ, đã mất nhiều năm gầy dựng.

Do vậy, F2 cần thời gian để học hỏi, hoàn thiện cũng như cần sự hướng dẫn từ cha mẹ, cần công cụ để thực hiện. “Chúng tôi phải mất 5 đến 10 năm, cứ rời đi rồi trở về vài bận thì mới ngộ ra tất cả”, chị Phương nói tại hội thảo “Xây dựng thế hệ lãnh đạo kế cận - bài học của các doanh nghiệp gia đình thành công trên thế giới” diễn ra hôm nay, 7-8, tại TPHCM.

Chia sẻ quan điểm này, ông Trần Phong Lan, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn SeaCorp nói rằng, ông may mắn vì là người sáng nghiệp và ông hiểu câu “sáng nghiệp đã khó, bảo nghiệp còn khó hơn”. Con cái phải gánh vác sản nghiệp mà cha mẹ tạo nên là một trọng trách rất lớn và khó khăn. Do vậy, F1 phải làm gì đó để giúp F2 bảo nghiệp và bớt gánh nặng.

Bà Vũ Kim Hạnh, Phó chủ tịch Câu lạc bộ Doanh nghiệp dẫn đầu (LBC), người có mối quan hệ thân thiết với nhiều thế hệ F1 lẫn F2 ở nhiều công ty gia đình cho biết, chuyện chuyển giao lãnh đạo trong các doanh nghiệp không chỉ có màu hồng. Bà biết có những doanh nghiệp lớn đang gặp khó khăn vì nhiều lý do.

Có gia đình thì cậu con trai duy nhất đi du học nhất định không về Việt Nam tiếp nhận công việc điều hành. “Người cha nhờ tôi là ráng nói giùm để bạn về. Nhưng bạn về rồi lại đi ra, mọi thứ rất nặng nhọc”, bà Hạnh kể và cho biết thêm, nhiều người muốn bán công ty.

Và khi những F2 đã kế nghiệp gia đình, cùng tham gia công ty với F1 thì chắc chắn sẽ có rất nhiều xung đột xảy ra.

Huấn luyện viên của lãnh đạo các tập đoàn đa quốc gia (Global Performance Coach) Alain Goudsmet, Chủ tịch và nhà sáng lập của tập đoàn Mentally Fit Global nhìn nhận, thế hệ F2 khi nhận chuyển đổi thường thích thay đổi nhưng F1 lại không muốn. Thực ra thì không nhất thiết phải thay đổi các giá trị, những triết lý kinh doanh, các mảng sản phẩm/ dịch vụ chủ chốt, tầm nhìn và tham vọng của doanh nghiệp. Các F2 nên chia hai cột: cột giữ và cột thay đổi rồi liệt kê tất cả ra để cùng đi đến thống nhất. Đặc biệt, cần có sự kết nối hai bên và sự đồng cảm, thấu hiểu tâm tư là vô cùng quan trọng.

Ông Alain Goudsmet cũng nhấn mạnh, trong trường hợp, con cái không quan tâm đến việc kiếm tiền, không muốn làm cho gia đình vì họ có tham vọng khác thì yếu tố tình cảm để liên kết giữa các thế hệ có ý nghĩa vô cùng lớn. F1 cần phải rèn cho các F2, F3 có tinh thần nỗ lực, học hỏi liên tục và “nghiện" sự tiến bộ. Khi họ đã có nhiệt huyết như vậy thì thành công hay tiền bạc sẽ tới.

Chị Trần Uyên Phương cho rằng, truyền thông trong doanh nghiệp gia đình rất quan trọng. Đây là cách để quản lý sự không đồng ý giữa các thành viên công ty vốn có quan hệ cha con, mẹ con. Và cả F1 lẫn F2 cần học cách chấp nhận sự không đồng ý vì sự khác biệt để có thể tiếp tục trong các cuộc thảo luận khác nhau diễn ra liên tục trong ngày.

Bà Hạnh thì nhấn mạnh, sự cởi mở và trung thực giữa các thế hệ chính là chìa khóa để mở các nút thắt. Khi hai bên trao đổi cởi mở và trung thực thì sẽ học hỏi được lẫn nhau nhiều thứ. Ngoài ra, trong các doanh nghiệp gia đình, người phụ nữ, người yêu cả ông bố lẫn người con, sẽ có vai trò quan trọng để hai bên tìm được tiếng nói, nhượng bộ lẫn nhau.

Bên cạnh đó, trong mỗi doanh nghiệp gia đình có các thế hệ tham gia điều hành, cần đảm bảo các yếu tố quan trọng khác như hệ thống quản trị chuẩn mực, có sự phân cấp rõ ràng, tuân thủ quy trình...

Minh Tâm