Dưới những hiên nhà thiếu bóng người cha

Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy cuộc sống thiếu vắng một trong hai người bố hoặc mẹ có thể ảnh hưởng tâm lý của con trẻ trong tương lai. (Ảnh minh họa - Nguồn: PNG)

Khi gánh nặng đè lên đôi vai người mẹ

Bước vào ngôi nhà rộng vài chục mét vuông của chị Nguyễn An Mai (sinh năm 1988, sống ở khu vực Cầu Giấy, Hà Nội), mọi người không khỏi ngạc nhiên khi nhìn một đứa trẻ độ ba, bốn tuổi đang tự chơi, tự ngủ, không nhõng nhẽo hay quấy phá. Chị Mai làm mẹ đơn thân được gần ba năm nay. Chị đang sống với con gái nhỏ tại một căn phòng thuê trong dãy trọ dành cho sinh viên.

Căn phòng khoảng 25m2 là nơi hai mẹ con ăn, ngủ, nấu nướng, sinh hoạt cá nhân. Diện tích gần như không đủ để con trai chị có thể bầy bừa nghịch ngợm như các em bé đồng trang lứa. Chị Mai chia sẻ: “Tôi đang làm một nhân viên văn phòng, trước khi có con, thu nhập của tôi không quá cao, nhưng đủ để cho bản thân có một cuộc sống thoải mái mua sắm, đi chơi, du lịch và gửi về cho bố mẹ ở dưới quê một chút”.

Khoảng ba năm trước, chị Mai cùng một người bạn lâu năm hẹn hò. Sau một thời gian yêu nhau, chị Mai phát hiện mình có thai và mong muốn xây dựng hạnh phúc gia đình với bạn trai. Nhưng người đàn ông “Sở Khanh” trước đây từng hứa hẹn với chị bao nhiêu điều, nay lại quay đầu ra đi, chối bỏ trách nhiệm. Không đành lòng phá bỏ đứa bé, chị sinh và nuôi nấng con một mình.

Chị cho biết, gánh nặng lớn nhất khi làm mẹ đơn thân là mọi trách nhiệm về kinh tế, giáo dục con cái người mẹ đều “gồng” mình lên gánh. Chị tâm sự: “Trong thời gian mang thai, ngoài tiền lương mỗi tháng làm việc công ty, tôi bán hàng online để có thêm thu nhập liên tục cho đến một tháng trước khi sinh mới nghỉ. Sau khi con ra đời, tôi gần như cắt giảm mọi khoản chi phí cá nhân để lo cho con”. Chị cho biết, có rất nhiều đêm chị mất ngủ, rơi vào bế tắc vì lo nghĩ đến tương lai khi cho con đi nhà trẻ sớm để mẹ quay trở lại với công việc.

Chị Mai cho biết, chị đang có ý định nghỉ công việc trên thành phố vào cuối năm 2025, đưa con về quê, kiếm công việc tại một khu doanh nghiệp để có thể nuôi con ăn học đàng hoàng. Chị nói: “Mức chi phí sống ở thành phố rất cao, chưa kể sau này tôi phải tìm trường cho con đi học. Không có sự hỗ trợ của người chồng hay gia đình nhà nội, tôi hoàn toàn phải lo nghĩ mọi thứ. Tôi muốn dọn về quê, để bố mẹ đẻ đỡ đần, mức sinh hoạt phí thấp hơn, công việc ở các nhà máy sẽ cho tôi có khoảng thời gian buổi tối gần gũi, dạy dỗ con khi cháu lớn hơn”.

Gia đình của chị An Mai thiếu vắng hình bóng người cha, người chồng. (Ảnh: NVCC)

Câu chuyện thứ hai thuộc về chị Thu Thảo (sinh năm 1980, sống tại Hà Nội), chị Thảo quen và kết hôn với người chồng đầu tiên ở độ tuổi khá trẻ khi cả hai vừa mới tốt nghiệp đại học. Tình yêu thời sinh viên khiến cho hai vợ chồng không ngại ngần tiến tới hôn nhân. Tuy nhiên, đối diện với cuộc sống cơm áo, gạo tiền, hai vợ chồng chị dần nảy sinh mâu thuẫn. Đặc biệt sau khi có một người con trai chung, chị Thảo và chồng thường xuyên xảy ra bất đồng quan điểm. Mối quan hệ mẹ chồng, nàng dâu cũng tạo ra áp lực vô hình lên cuộc sống của chị.

Khi con vừa tròn 5 tuổi, chị đã ly hôn với chồng, xách vali về nhà mẹ đẻ, bắt đầu cuộc sống của người mẹ đơn thân. Vốn là người chăm chỉ, chịu khó, thân thiện, dễ mến, chị nhanh chóng có được việc làm với mức thu nhập tương đối tốt. Bố mẹ luôn hỗ trợ chị Thảo chăm con. Tuy nhiên, chị không có nhiều thời gian dành cho con trai. Chị tâm sự: “Một đôi vợ chồng cùng nhau nuôi dạy một đứa trẻ đã khó khăn. Còn tôi chỉ có một mình, trên có bố mẹ già, dưới còn con thơ. Tôi thường cố gắng hết sức làm việc, tăng ca có thêm thu nhập, để dành đầu tư cho con học cấp III, đại học sau này”.

Có lẽ, vì không có đủ thời gian ở bên cạnh thường xuyên để tâm sự, trò chuyện cùng con, nên giữa con trai và mẹ luôn có khoảng cách vô hình, càng lớn, chị càng khó hiểu tâm tư của các bé trai trong độ tuổi dậy thì. Con trai chị cũng thường ngần ngại khi chia sẻ những thay đổi về tâm, sinh lý tuổi mới lớn.

Chị tâm sự: “Có những lúc con vỡ giọng, tò mò về cảm xúc, thay đổi của tuổi dậy thì nhưng lại bẽn lẽn, xấu hổ không dám chia sẻ với tôi. Chồng tôi đã lâu không liên hệ với tôi và con trai. Cho nên, tôi đành nhờ em trai mình để tâm và thi thoảng đi chơi, nói chuyện riêng với con, nhưng không phải lúc nào em tôi cũng có thời gian rảnh. Vì vậy, bản thân tôi phải quan sát, chia sẻ với những ông bố, bà mẹ khác để tìm cách hỗ trợ con”.

Cho đến những nỗi ám ảnh mang tên... hôn nhân

Một gia đình không trọn vẹn còn ảnh hưởng rất mạnh đến cảm xúc, tâm lý của những đứa trẻ khi lớn lên. Lấy ví dụ như câu chuyện của Thúy Hà (sinh năm 1996, sống tại Long Biên, Hà Nội). Hà cho biết, bố mẹ cô ly hôn vào năm Hà học cấp III. Thay vì khóc lóc hay cảm thấy hoang mang, lo lắng, Hà lại vô cùng nhẹ nhõm trong lòng. Cô chia sẻ: “Từ khi tôi còn bé, tôi thường xuyên nghe tiếng cãi nhau của bố mẹ. Bố mẹ tôi không hợp nhau, thậm chí còn không thiện cảm với nhau. Bố mẹ tôi kết hôn do sự mối lái, thúc giục của hai gia đình”. Sau khi có hai người con với nhau, bố mẹ của Thúy Hà đã ly thân ngay trong nhà của mình, ăn riêng, ngủ riêng và có cuộc sống tách biệt.

Cô tâm sự, sau khi bố mẹ ly hôn, Hà dọn về sống cùng mẹ, em gái theo bố. Từ đó, Hà trở thành điểm tựa cho mẹ của mình, cô gánh vác phần lớn công việc trong gia đình. Hà có thể sửa điện, sửa xe, lắp đặt các thiết bị điện tử, nấu cơm, dọn dẹp nhà cửa,... Cuộc sống tự lập khiến cho cô dần quen với việc ở một mình, không cần có người bạn đời bên cạnh hỗ trợ, chia sẻ.

Hà nói: “Hình ảnh bố mẹ tôi to tiếng, tranh cãi nhau tới tận nửa đêm, khiến tôi cảm thấy rất mệt mỏi. Tôi cảm thấy cuộc sống hiện tại của mình đang rất tốt, có mức lương cao, công việc yêu thích, đủ khả năng không cần dựa dẫm vào bất kỳ ai cả về cảm xúc và vật chất”.

Chứng kiến bố mẹ có những mâu thuẫn căng thẳng trước khi ly hôn, Thúy Hà luôn có nỗi ám ảnh sợ hẹn hò, kết hôn. (Ảnh: NVCC)

Khác với Thúy Hà, Ánh Ngọc (sinh năm 1994, sống tại Hà Nội) lại có thiên mưu cầu về tình cảm. Ngọc cho biết, bố mẹ Ngọc ly hôn từ khi cô còn bé xíu. Mẹ cô ở vậy, làm mẹ đơn thân chăm sóc con cái. Nhưng, bố Ánh Ngọc rất yêu thương cô, ông thường xuyên gửi tiền trợ cấp, đến thăm và đưa Ngọc đi chơi vào cuối tuần. Bản thân bố Ánh Ngọc cũng không đi bước nữa.

Tuy nhiên, cả bố và mẹ của Ánh Ngọc đều là những người bận rộn, thường xuyên đi công tác xa nhà. Có những tháng, Ngọc không gặp được cả bố, mẹ, cô chỉ lủi thủi một mình trong căn nhà rộng rãi. Đặc biệt, bố Ngọc thường đi công tác xa, có những đợt vài tháng, thậm chí nửa năm bố con không gặp nhau một lần. Vì vậy, cô luôn khát khao có một gia đình hạnh phúc.

Điều này đẩy Ngọc vào mối quan hệ tình cảm thiếu lành mạnh. Cô tâm sự: “Tôi đã từng hẹn hò nhiều lần, nhưng chỉ gặp những người thiếu nghiêm túc trong chuyện tình cảm. Thực tế, chỉ cần ai đối xử tốt với tôi một chút, tôi đều đem tất cả hy vọng vào họ. Tôi mong muốn kết hôn với người đàn ông vững vàng về tài chính và nghiêm túc trong mối quan hệ nam nữ”. Đã rất nhiều lần, Ánh Ngọc bị lừa tiền, lợi dụng tình cảm chỉ vì mong muốn được người khác quan tâm, yêu thương thật nhiều, bù đắp lại cảm giác cô đơn trong cuộc sống gia đình.

Cô cho biết: “Hiện tại, tôi vẫn luôn khao khát có được những người bạn, người yêu thương tôi thật lòng. Nhưng, tôi đang cố gắng tránh khỏi mối quan hệ độc hại bằng cách sàng lọc bạn bè, tỉnh táo hơn khi hẹn hò, tránh tự gây tổn thương cho bản thân”.

Thực tế, đã có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, một gia đình không hạnh phúc, thiếu hơi ấm của người cha, người mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý của đứa trẻ khi lớn lên. Con trẻ khao khát yêu thương đến mức mù quáng dễ rơi vào “bẫy” của những kẻ lừa đảo. Mặt khác, có những em nhỏ sau khi trưởng thành trở nên sợ hãi tình yêu, hôn nhân. Vì nhiều lý do, bố mẹ các em đã để lại vết thương, hình ảnh xấu xí, ám ảnh về tình yêu đôi lứa.

Hương Ngọc