Đường sắt xin nhập 37 toa xe 40 năm tuổi của Nhật Bản: Các Bộ không đồng tình
Từ Bộ GTVT và các Bộ có liên quan như Tài chính, TN-MT, KH-CN đều không đồng tình việc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam xin nhập 37 toa tàu tự hành tuổi đời gần 40 năm của Nhật Bản.
Không phù hợp quy định hiện hành
Bộ GTVT vừa có báo cáo Thủ tướng Chính phủ liên quan đến đề xuất xin nhập 37 toa xe tự hành từ Nhật Bản có tuổi đời gần 40 năm của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam.
Theo đó, văn bản của Bộ GTVT nêu, Bộ này đã xem xét nội dung kiến nghị của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) nhận thấy, hàng hóa mà VNR xin được nhập khẩu về Việt Nam là các phương tiện giao thông đường sắt đã qua sử dụng bị cấm nhập khẩu theo quy định tại Nghị định số 65/2018/NĐ-CP ngày 12/5/2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số Điều của Luật Đường sắt.
Do vậy việc giải quyết kiến nghị của doanh nghiệp nêu trên vượt thẩm quyền của Bộ GTVT theo quy định của pháp luật hiện hành.
Cũng theo lãnh đạo Bộ GTVT, báo cáo của VNR cho hay, đơn vị này đề xuất cho phép nhập khẩu và khai thác 37 toa xe tự hành diesel DMU đã qua sử dụng của Nhật Bản.
Các toa xe này được đối tác của VNR là Tổng công ty đường sắt Đông Nhật Bản sẵn sàng chuyển giao miễn phí nếu có nhu cầu và Việt Nam sẽ chịu các chi phí liên quan đến nhập khẩu, cải tạo toa xe phù hợp với quy định của Việt Nam.
Đây là loại toa xe tự hành diesel DMU, loại Kiha 40 và Kiha 48 đều được sản xuất từ năm 1979 - 1982; toa xe có bố trí ghế mềm loại 68 đến 82 chỗ ngồi và 28 đến 34 chỗ đứng; có điều hòa không khí; chạy trên tuyến đường sắt khổ 1.067mm (khổ đường sắt của Việt Nam là 1.000mm); các toa xe này có thể vận hành độc lập hoặc dễ dàng ghép nối thành đoàn xe với các quy mô khác nhau.
Sau khoảng 40 năm vận hành, cả hai loại toa xe nêu trên không gặp vấn đề gì nghiêm trọng về an toàn và chất lượng.
Cho ý kiến về đề xuất này, các Bộ Tư pháp, Tài chính, KH-CN, Công Thương, TN-MT đều cho rằng, đề xuất của VNR về việc nhập khẩu và khai thác toa xe tự hành DMU đã qua sử dụng của Nhật Bản là không đúng với quy định tại khoản 4 Điều 18 Nghị định 65/2018/NĐ-CP ngày 12/5/20218 của Chính phủ.
Đồng thời các Bộ đều đề nghị Bộ GTVT yêu cầu doanh nghiệp thực hiện theo đúng quy định tại Nghị định số 65/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
Toa xe 40 năm tuổi sẽ ảnh hưởng đến môi trường
Văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ của Bộ GTVT cũng nêu, VNR chưa đánh giá cụ thể, chi tiết về các nội dung về tình trạng kỹ thuật an toàn, chi phí hoán cải, hiệu quả đầu tư, kế hoạch dự kiến vận hành, công tác vận hành, bảo trì, giải pháp xử lý nếu các toa xe không đáp ứng quy định về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của Việt Nam.
Hơn nữa, việc nhập khẩu những toa xe sản xuất từ năm 1979-1982 cũng sẽ có những ảnh hưởng, tác động đến môi trường nếu vận hành tại Việt Nam, việc nhập khẩu các phương tiện đã sử dụng quá lâu có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành nghề này trong nước.
Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, theo các quy định của luật hiện hành thì việt nhập khẩu 37 toa xe tự hành nêu trên vừa không được phép nhập khẩu do có năm sản xuất quá 10 năm và vừa không được phép vận hành khai thác tại Việt Nam do đã có niên hạn sử dụng quá 40 năm.
“Như vậy, đề xuất việc cho phép nhập khẩu, khai thác sử dụng 37 toa xe tự hành diesel DMU đã qua sử dụng của Nhật Bản, được sản xuất từ năm 1979 - 1982 của VNR mặc dù trong báo cáo có nêu một số lợi ích nhất định, tuy nhiên quy định của pháp luật đã rõ ràng, do vậy Bộ GTVT không ủng hộ việc nhập khẩu và khai thác sử dụng 37 toa xe đã qua sử dụng (từ 39 đến 42 năm) tại Việt Nam”- văn bản của Bộ GTVT nêu.