Đường về xa ngái của cặp vợ chồng già trả tiền công bằng ma túy
Nếu biết rằng 'con đường làm ăn' này ngay từ đầu đã là một nước cờ sai, lúc đó nhất định họ sẽ không làm. Nếu như lúc ấy biết được hậu quả không còn đường lui… thì bây giờ hai vợ chồng họ đã không phải sống những ngày tháng tuổi già chênh vênh như thế.
Quả thực, cuộc đời này sự tồn tại của thứ gọi là “giá như”, “nếu như”… chỉ để nhân lên sự tiếc nuối cùng hối hận. Cũng giống như đôi vợ chồng già Già Chống Lầu và Và Y Xí bây giờ vậy, lo được lo mất bây giờ không phải là tiền của mà chính là lo sợ con đường về nhà đã trở nên xa ngái.
Vợ chồng Già Chống Lầu (72 tuổi) và Và Y Xí (64 tuổi) là người dân tộc thiểu số, sinh sống tại xã Bắc Lý, huyện Kỳ Sơn, Nghệ An. Vì ốm đau bệnh tật liên miên nên trông Già Chống Lầu già hơn nhiều so với tuổi 72 của mình. Tấm lưng đã còng xuống, bước chân đã run rẩy, đôi mắt cũng đã mờ đi… thêm những đêm mất ngủ khi đối diện với tù tội khiến ông như đang bị vắt kiệt sức sống từng giờ. Đứng trước tòa, mặc dù ông đã hết sức thu liễm tất cả những sự khốn khổ của bản thân những nó vẫn cứ ngang nhiên bày ra. Cho nên, sự giằng co giữa nội tâm với sự thật cứ kéo qua, cưa về khiến ông muốn kiếm tìm một sự yên ổn là điều vô cùng khó.
Ai cũng nói vợ chồng Già Chống Lầu và Và Y Xí giàu có. Ít nhất về con cái, thực sự là như vậy. Tính cả con chung, con riêng và con nuôi thì đôi vợ chồng này có đến 14 người con. Trong đó, người con lớn nhất cũng gần bước sang tuổi 50, còn đứa con nuôi nhỏ nhất mới 2 tuổi. Nếu tính về của cải, họ cũng được tính là giàu vì đất đai nương rẫy rộng mênh mông. Khi những đứa con lớn thì ra ở riêng, vợ chồng Và Y Xí đã già nên không đủ sức làm rẫy, vì thế, hai vợ chồng đành phải thuê người làm. Cứ mỗi ngày công, vợ chồng Xí trả cho người làm thuê 50 nghìn đồng. Đây quả thực là số tiền không phải nhỏ đối với một vùng quê nghèo nơi họ sinh sống. Người dân trong thôn thầm ngưỡng mộ cuộc sống của đôi vợ chồng già, cũng thầm khen bà Và Y Xí có đầu óc tính toán, thu vén cuộc sống vẹn toàn. Rồi họ cũng mơ, cũng ước giá như được một phần nhỏ của gia đình bà đã là mãn nguyện.
Cuộc đời không ai biết được chữ “ngờ”, càng tính toán lại chẳng bằng trời tính. Bà Xí không ngờ rằng mình vì một lần tính sai đã đẩy hai vợ chồng vào con đường tù tội. Bà Xí vẫn nhớ như in, một ngày đầu tháng 6/2021, trong lần ra suối, bà gặp một người Lào và được người này vẽ ra viễn cảnh “tiền đẻ tiền” khi mua bán ma túy. Sau khi so sánh “được- mất” bà Xí nghĩ đến cái “được” nhiều hơn nên “được lời như cởi tấm lòng” bà đồng ý luôn với người này bán hộ gói ma túy trị giá 50 triệu đồng.
Dường như ngay lúc cầm gói ma túy, bà đã có kế hoạch mới xuất hiện trong đầu. Thay vì phải bỏ số tiền 50 ngàn đồng trả tiền công hàng ngày, tại sao lại không trả công bằng ma túy?. Một khi đã nghiện ma túy thì bà lại chẳng phải nhọc công đi tìm người làm, lại chẳng sợ ế ẩm vì không bán được ma túy, tại sao không?. Tính ngược tính xuôi, kiểu gì bà cũng hời, cho nên bà vô cùng hãnh diện, tự hào bởi sự sáng dạ của mình. Và Y Xí cầm ma túy về nhà rồi bảo với chồng, trả công cho người làm rẫy bằng ma túy vừa không phải trả tiền mặt, vừa “giữ chân” được các lao động. Nghe vợ nói vậy, Già thấy cũng hợp lý nên không ngăn cản mà đồng ý ngay.
Cùng với việc trả công bằng ma túy cho người làm thuê, vợ chồng Lầu còn bán cho con nghiện. Ngày 9/6/2021, trong khi 3 người làm thuê cho vợ chồng Xí đang tụ tập tại nhà của ông bà chủ để sử dụng mà túy thì bị công an phát hiện. Tiến hành kiểm tra, lực lượng chức năng thu giữ trong buồng ngủ của vợ chồng Xí 236 gam heroin. Hai vợ chồng Già Chống Lầu và Và Y Xí bị truy tố và đưa ra xét xử về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”.
Vợ chồng Lầu- Xí là người dân tộc nên khi ra tòa phải có người phiên dịch. Nhìn cảnh đôi vợ chồng già mệt mỏi phải dựa vào nhau để đứng mỗi lần trả lời HĐXX khiến người dự khán không khỏi xót xa. Sự già nua, tiều tụy vì cảnh tù tội mà trở nên nhanh hơn bình thường. Thông qua phiên dịch, cả hai thừa nhận hành vi bán ma túy như cáo trạng truy tố. Xí khai vì không biết chữ, ít hiểu biết pháp luật, tuổi lại già yếu nên đã lấy ma túy của người Lào về bán và trả tiền công cho người làm thuê. Bà cũng thừa nhận việc đã rủ chồng cùng bán ma túy. Cũng như vợ, bị cáo Lầu thừa nhận hành vi vi phạm pháp luật và xin tòa giảm nhẹ hình phạt vì tuổi đã cao, sức yếu.
Sau khi Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Nghệ An đề nghị mức án Và Y Xí 19 - 20 năm tù, bị cáo Già Chống Lầu từ 16 đến 17 năm tù, cả hai vợ chồng đều hốt hoảng. Và Y Xí vội vội vàng vàng nói: “Bị cáo cao tuổi, lại nhiều bệnh lắm... Xin tòa bớt cho bị cáo ít năm để được về với con, cháu”. HĐXX nhận định trong vụ án này hai bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ như đều là người dân tộc thiểu số, nhận thức về pháp luật hạn chế, quá trình điều tra, xét xử thành khẩn, ăn năn, hối cải... Với vai trò là người khởi xướng, HĐXX tuyên bị cáo Và Y Xí 20 năm tù. Phạm tội với vai trò giúp sức tích cực, bị cáo Già Chống Lầu bị tòa tuyên án 17 năm tù cùng về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”.
Sau lời của người phiên dịch, Và Y Xí ngưng đọng mọi cử chỉ, mặt biến sắc. Khuôn mặt trắng nhợt, miệng méo đi vì mếu, Và Y Xí nói với người phiên dịch mấy câu rồi bật khóc. Thấu hiểu tình cảnh của bà, người phiên dịch xót xa truyền lai nguyên văn lời bà “Bà Xí bảo 20 năm tù thì “đắt” quá, sợ chết trong tù mất… xin tòa “nương tay”.
Ở tuổi “bên kia con dốc” như vợ chồng Già Chống Lầu và Và Y Xí đáng ra được an vui bên con cháu, nhưng nay thì sao? Chỉ vì lòng tham sa chân vào tù ở tuổi già, mong ước được đoàn tụ cùng con cháu những năm cuối đời của hai vợ vì vậy càng trở nên xa vời…
Chưa bao giờ một vài bậc tam cấp lại trở nên khó khăn với hai người như thế, họ bước đi chậm chạp khó khăn như thể hình ảnh trước mắt là một thước phim đang ở chế độ quay chậm, cực kì chậm.
Người ta nói “sau cơn mưa trời lại sáng”, tất cả mọi thứ bắt đầu lại vào ngày mai… là để cho những người mắc sai lầm có cơ hội sửa sai, nhưng tiếc rằng những điều đó chẳng thể nào đến với vợ chồng già Lầu- Xí khi họ đã ở vào tuổi cuối cùng con dốc. Cho nên, dù có ân hận, có luyến tiếc, có đớn đau đến mấy ông bà cũng không thể làm gì khác ngoài đối diện và chấp nhận!.