EU bác bỏ dự án năng lượng hạt nhân của Nga tại Hungary

Theo đó, Tòa án Công lý Liên minh Châu Âu phán quyết rằng, thỏa thuận với công ty Nga được ký kết mà không có đấu thầu công khai, Ủy ban Châu Âu đáng lẽ phải xem xét liệu việc xây dựng các lò phản ứng có tuân thủ các quy tắc mua sắm công của EU hay không.

Trước đó, vào ngày 6 tháng 3 năm 2017, Ủy ban Châu Âu đã phê duyệt kế hoạch của Hungary đầu tư vào xây dựng hai lò phản ứng hạt nhân mới tại nhà máy điện hạt nhân Paks. Các lò phản ứng mới dự kiến sẽ dần thay thế bốn lò phản ứng hiện có, đồng thời MVM Paks II sẽ được sở hữu và quản lý miễn phí. Dự án sẽ do Hungary tài trợ toàn bộ kinh phí, được định giá khoảng 12,5 tỷ euro. Năm 2014, Nga và Hungary đã ký một thỏa thuận cho khoản vay dài hạn lên tới 10 tỷ euro, tuy nhiên thỏa thuận được ký kết mà không cần đấu thầu.

Ảnh minh họa. Nguồn: Insider

Trong một diễn biến liên quan, Áo đã đệ đơn kiện quyết định của Ủy ban Châu Âu lên Tòa án chung của EU, nhưng tòa án đã bác bỏ vụ kiện vào ngày 30 tháng 11 năm 2022. Sau đó, Áo kháng cáo lên Tòa án Công lý của EU, tòa án này đã lật ngược phán quyết trước đó và hủy bỏ sự chấp thuận của Ủy ban châu Âu, kết luận rằng Ủy ban châu Âu đáng lẽ phải xem xét liệu hợp đồng xây dựng trực tiếp lò phản ứng có tuân thủ các quy định về mua sắm công của EU hay không. Tòa án lưu ý rằng việc Nga xây dựng các lò phản ứng là một phần của khoản hỗ trợ đã được công bố. Hơn nữa, việc tổ chức đấu thầu công khai có thể ảnh hưởng đến các vấn đề về chi phí xây dựng, đặc điểm cơ sở hạ tầng trong tương lai, mức độ lợi ích kinh tế được cấp cho người nhận viện trợ.

Tòa án của EU lưu ý rằng Ủy ban chỉ đề cập đến cuộc điều tra năm 2015 về hợp đồng trực tiếp với công ty Nga, vốn đã kết thúc với kết luận rằng các quy định đã được tuân thủ. Tòa án tuyên bố việc tham chiếu các quy định chung như là vậy chưa đủ về tính pháp lý, Ủy ban châu Âu đã không đưa ra lập luận cụ thể về lý do việc ký kết hợp đồng mà không cần đấu thầu lại phù hợp với các quy tắc mua sắm công của EU.

Trong suốt quá trình diễn ra xung đột ở Ukraine, Hungary đã nỗ lực ngăn chặn các lệnh trừng phạt chống lại Nga đồng thời là một trong những quốc gia châu Âu phụ thuộc đa số vào nguồn năng lượng từ Nga. Nước này không chỉ sử dụng các nguồn năng lượng để đáp ứng nhu cầu thực tế mà còn bán năng lượng cho lưới điện châu Âu với giá khá cao. Do đó, đối với Hungary, dự án xây dựng các lò phản ứng mang lại lợi ích kinh tế đáng kể cho nước này nhưng cũng tạo ra sự phụ thuộc đáng kể liên quan tới Nga trong tương lai.

Hải Đăng/VOV-Praha