EU: Các bên khó 'cán đích' trong việc khôi phục thỏa thuận hạt nhân
Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian (trái) và Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của EU Josep Borell (phải) tại cuộc gặp ở Tehran ngày 25/6/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Liên minh châu Âu (EU) ngày 30/6 bày tỏ lo ngại trước nguy cơ các bên liên quan không thể đạt được thỏa thuận khôi phục Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) - hay còn gọi là thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015 - bởi những cuộc đàm phán gián tiếp giữa Mỹ và Iran trong tuần này không đạt được bất kỳ tiến triển nào.
Theo phóng viên TTXVN tại LHQ, phát biểu trước Hội đồng Bảo an, Đại sứ Olof Skoog, Trưởng phái đoàn thường trực EU tại LHQ kêu gọi các bên nắm lấy cơ hội hiện có, tiến tới mục tiêu đạt được một thỏa thuận dựa trên văn kiện đang đàm phán.
Ông nhấn mạnh đây chính là lúc vượt qua những bất đồng lớn và tiến tới ký thỏa thuận khôi phục JCPOA giữa các bên.
Phiên họp của Hội đồng Bảo an ngày 30/6 tập trung thảo luận báo cáo mới nhất của Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres về việc thực thi một nghị quyết của Hội đồng Bảo an năm 2015, trong đó Iran phải hạn chế chương trình hạt nhân để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt mà LHQ đã áp đặt đối với quốc gia Trung Đông này.
Tuy nhiên, Phó trưởng Phái đoàn thường trực Mỹ tại LHQ Richard Mills đưa ra ý kiến tại phiên họp rằng Iran không hề “sốt sắng” với cơ hội đạt được thỏa thuận, qua đó chấm dứt cuộc khủng hoảng hạt nhân hiện nay và được dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt.
Trước đó cùng ngày, đặc phái viên EU Enrique Mora đã đăng tải thông điệp trên mạng xã hội Twitter, trong đó cho biết những cuộc đàm phán gián tiếp giữa Tehran và Washington nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân năm 2015 đã kết thúc tại Qatar mà không đạt được tiến triển như kỳ vọng.
Tuy nhiên, trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Qatar, Sheikh Mohammed bin Abdulrahman Al-Thani, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian nhấn mạnh Tehran đánh giá các cuộc đàm phán tại Doha gần đây là "tích cực" và vẫn có cơ hội đạt được một thỏa thuận.
Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Iran khẳng định Tehran quyết tâm tiếp tục đàm phán cho đến khi đạt được một thỏa thuận thực tế. Hiện nước này đang nghiêm túc thực hiện các nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận tốt đẹp, vững chắc và lâu dài.
Trước đó, ngày 29/6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, ông Nasser Kanani cho biết nước Cộng hòa Hồi giáo này và EU vẫn sẽ duy trì liên lạc liên quan đến giai đoạn đàm phán tiếp theo nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân 2015, trong bối cảnh đàm phán gián tiếp kéo dài 2 ngày giữa Tehran và Washington đã kết thúc ở Doha.
Trên trang Twitter, ông Kanani nêu rõ: "Trong bối cảnh các cuộc đàm phán về việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt tiếp tục, các cuộc đàm phán căng thẳng đã được tổ chức thông qua vai trò trung gian của điều phối viên EU Enrique Mora tại Doha... Iran đã trình bày quan điểm và đề xuất của mình về các vấn đề còn tồn đọng và phía bên kia đã lên tiếng bày tỏ quan ngại của họ".
Quan chức Iran này cho biết thêm: "Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với sự khẩn trương hơn nữa để mang lại một thỏa thuận quan trọng vì mục đích không phổ biến vũ khí hạt nhân và ổn định khu vực".
Các cuộc đàm phán gián tiếp mới nhất giữa Iran và Mỹ trong ngày 28-29/6 vừa qua là một nỗ lực nhằm khởi động lại tiến trình đàm phán sâu rộng hơn tại Vienna (Áo) giữa Tehran với các cường quốc về việc khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA). Tiến trình này vốn đang rơi vào bế tắc từ tháng 3/2022 do Iran và Mỹ có nhiều quan điểm khác biệt.
Iran đã đưa ra một số điều kiện, trong đó việc yêu cầu Washington dỡ bỏ tất cả các lệnh trừng phạt liên quan thỏa thuận này, đồng thời đưa Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) ra khỏi danh sách tổ chức khủng bố. Tuy nhiên, Washington từ chối các yêu cầu của Tehran.
