EU cảnh báo Anh về 'hậu quả nguy hiểm' khi khởi động điều khoản Brexit khẩn cấp

Những người phản đối giao thức Brexit của Bắc Ireland tại Harbour Estate, ở Belfast, Bắc Ireland, . Ảnh: Reuters (chụp ngày 3/7/2021)

Nhà đàm phán Brexit của Thủ tướng Boris Johnson, David Frost, đã loại trừ việc ngay lập tức kích hoạt các điều khoản như vậy, một động thái sẽ làm ảnh hưởng đến quan hệ với Liên minh châu Âu (EU), khiến Hoa Kỳ lo ngại và Ireland tức giận. Nhưng Frost nói rõ rằng ông ấy muốn Brussels cung cấp nhiều hơn nữa.

Maros Sefcovic, Phó trưởng ban điều hành Ủy ban châu Âu của khối, cho biết EU "không thấy có động thái nào từ phía Anh."

"Chúng tôi nghe rất nhiều về Điều 16 vào lúc này, nhưng chắc chắn rằng việc kích hoạt Điều 16 để tìm kiếm đàm phán lại Nghị định thư sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng", ông Sefcovic nói sau cuộc nói chuyện với ông Frost.

Cố vấn châu Âu của Thủ tướng Anh Boris Johnson, David Frost, rời trụ sở Ủy ban châu Âu sau cuộc họp với các quan chức tại Brussels, Bỉ. Ảnh: Reuters (chụp ngày 7/10/2019)

Anh đã nhiều lần cảnh báo rằng nước này có thể kích hoạt các biện pháp khẩn cấp được gọi là Điều 16, cho phép một trong hai bên thực hiện hành động đơn phương nếu họ cho rằng thỏa thuận điều chỉnh thương mại hậu Brexit có tác động tiêu cực mạnh đến lợi ích của họ.

Ông Sefcovic cho biết việc kích hoạt Điều 16 sẽ dẫn đến bất ổn ở Bắc Ireland và dẫn đến việc EU từ chối nỗ lực tìm kiếm một thỏa hiệp. Dự kiến ông sẽ đến London để tiếp tục các cuộc đàm phán vào tuần tới.

Về phía mình, ông Frost nhấn mạnh rằng, "tiến độ đã bị hạn chế và các đề xuất của EU hiện không giải quyết hiệu quả những khó khăn cơ bản trong cách thức vận hành Nghị định thư", người phát ngôn của Anh nói về cuộc đàm phán.

"Theo quan điểm của Vương quốc Anh, những khoảng cách này vẫn có thể được bắc cầu thông qua các cuộc thảo luận chuyên sâu hơn nữa", người phát ngôn cho biết.

Anh đã rời khỏi khối vào năm ngoái, nhưng nước này đã từ chối thực hiện một số hoạt động kiểm tra biên giới với Bắc Ireland dù Ireland là thành viên EU. Theo liên minh 27 quốc gia, London có nghĩa vụ phải tuân theo thỏa thuận khi rời khối, trong đó có qui định về kiểm soát biên giới với Bắc Ireland.

Một túp lều hải quan cũ không sử dụng được nhìn thấy ở biên giới giữa Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland ở Carrickcarnon, Ireland. Ảnh: Reuters (chụp ngày 13/10/2021)

Bằng cách kiểm tra một số hàng hóa qua lại giữa lục địa Anh và Bắc Ireland, nhiều thành viên ủng hộ Anh nói rằng giao thức này đã vi phạm thỏa thuận hòa bình năm 1998. London nói rằng các qui định kiểm soát không cân xứng đang làm gia tăng căng thẳng ở Bắc Ireland, gây nguy cơ cho một thỏa thuận hòa bình năm 1998. Trong khi đó, EU cho rằng, các biện pháp kiểm soát chặt chẽ là cần thiết để bảo vệ thị trường duy nhất 450 triệu dân của mình.

Ông Frost nói với các nhà báo: “Hôm nay chúng tôi sẽ không kích hoạt Điều 16, nhưng Điều 16 đã "sẵn sàng trên bàn".

Người phát ngôn của Thủ tướng Anh nói với các phóng viên Anh sẽ thúc đẩy các cuộc đàm phán để cố gắng giải quyết các vấn đề bằng cái gọi là giao thức Bắc Ireland quản lý thương mại hậu Brexit với địa phương này.

Mỹ Hương (theo Reuters)