EU siết chặt trần giá dầu Nga, nhưng vẫn còn các kẽ hở?

Ảnh: Internet

Nỗ lực liên tục của các quốc gia EU nhằm tấn công vào nguồn thu chủ yếu của Nga - xuất khẩu dầu và khí đốt - vừa nhận được một cú hích quan trọng. Với gói trừng phạt lần thứ 18, EU đã thống nhất không chỉ siết chặt hơn nữa ngành năng lượng của Moscow, mà còn áp đặt mức trần giá dầu xuất khẩu của Nga thấp hơn đáng kể.

Gói trừng phạt này từng vấp phải sự phản đối nội bộ, đặc biệt là từ Slovakia. Chính phủ hiện tại của Slovakia có quan điểm thân Nga hơn và lo ngại về mục tiêu của EU là loại bỏ hoàn toàn nhập khẩu khí đốt Nga trong những năm tới. Ủy viên Đối ngoại EU Kaja Kallas gọi đây là "một trong những gói trừng phạt mạnh mẽ nhất từ trước đến nay đối với Nga", nhấn mạnh rằng mỗi biện pháp đều làm suy yếu khả năng tiến hành chiến tranh của Moscow.

Pháp đóng vai trò dẫn đầu trong việc thúc đẩy vòng trừng phạt này. Ngoại trưởng Pháp Jean-Noël Barrot tuyên bố: "Cùng với Mỹ, chúng tôi sẽ buộc Nga phải ngừng bắn". Slovakia cuối cùng đã đồng ý với thỏa thuận sau khi được đảm bảo sẽ nhận được hỗ trợ kinh tế nếu giá khí đốt tăng vọt do việc cắt nhập khẩu từ Nga trước cuối năm 2027.

Trọng tâm của gói trừng phạt mới là việc giảm 15% mức trần giá dầu đối với các nước thứ ba, đưa xuống còn khoảng 47,60 USD/thùng theo các tiêu chuẩn hiện tại. Dù không phải là giải pháp triệt để, biện pháp này nhằm gia tăng áp lực kinh tế lên Moscow. Mức trần ban đầu 60 USD của G7 được đặt ra từ năm 2022 đã tỏ ra kém hiệu quả, vì các nước ngoài OECD vẫn tiếp tục nhập khẩu dầu Nga, cho phép Nga duy trì dòng xuất khẩu và mở rộng "hạm đội bóng tối" gồm các tàu cũ không được bảo hiểm.

EU cũng đã trừng phạt thêm 100 tàu thuộc "hạm đội bóng tối" và đang tăng cường kiểm tra tại khu vực biển Baltic. Một nhà máy lọc dầu của Nga tại Ấn Độ và hai ngân hàng Trung Quốc cũng bị đưa vào danh sách trừng phạt. Tuy vậy, Nga vẫn lợi dụng các kẽ hở pháp lý, thường là với sự giúp đỡ của chính các nước thành viên EU.

Theo công ty tư vấn Windward, các tàu do Hy Lạp sở hữu đã vận chuyển 7,8 triệu trong tổng số 22,2 triệu tấn dầu Nga gần đây. Bất chấp mức trần giá, phần lớn dầu thô Nga vẫn được chuyển tới Trung Quốc và Ấn Độ với giá cao hơn nhiều so với giới hạn cho phép.

Trừ khi Brussels thực thi nghiêm ngặt các biện pháp này và buộc các nước thành viên như Hy Lạp, Síp, Slovakia và Hungary chịu trách nhiệm, các lệnh trừng phạt sẽ vẫn có kẽ hở. Việc thực hiện bằng biện pháp quân sự, tuần tra hải quân và lập trường cứng rắn đối với xuất khẩu dầu khí Nga qua lãnh hải EU là những con đường duy nhất để tạo ra tác động thực sự.

Bình An

OP