F/A-18 Hornet và F-16 – Tiêm kích nào sẽ giúp Ukraine đối phó với Nga?
Ukraine và Mỹ hiện đang đàm phán với Australia để chuyển giao máy bay F/A-18 Hornet đã qua sử dụng cho Kiev. Động thái này diễn ra trong bối cảnh Mỹ đồng ý cùng các đồng minh của Washington huấn luyện phi công Ukraine sử dụng tiêm kích F-16.
Tiêm kích ném bom F/A-18 Hornet sắp tới chiến trường Ukraine
Tạp chí Tài chính Australia đưa tin, Mỹ có thiện chí trong việc gửi 41 chiếc F/A-18 Hornet đã qua sử dụng của Lực lượng Không quân Australia tới Ukraine.
Australia đang nâng cấp lực lượng không quân bằng những chiếc máy bay chiến đấu F-35 do Mỹ sản xuất và Washington cần phải phê duyệt việc cung cấp máy bay chiến đấu F/A-18 Hornet cho Ukraine. Điều kiện để có thể chuyển giao là những chiếc máy bay này chỉ được sử dụng trong không phận Ukraine. Đây sẽ là biến thể của những chiếc Hornet ban đầu, không phải là những chiếc Super Hornet nâng cấp, được phát triển vào cuối Chiến tranh Lạnh.
Ukraine từ lâu đã kêu gọi phương Tây cung cấp máy bay chiến đấu hiện đại để tăng cường sức mạnh cho lực lượng không quân và thay thế những chiếc máy bay từ thời Liên Xô. Tiêm kích từ phương Tây sẽ là một sự nâng cấp đáng kể cho quân đội Ukraine.
Chưa có quốc gia nào cam kết cung cấp F-16 cho Ukraine, dù một số quốc gia đã thành lập một “liên minh quốc tế” để gửi máy bay chiến đấu tới Kiev. Gần đây nhất, Ba Lan tuyên bố sẽ không cung cấp F-16 cho Ukraine. Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki nói rằng Warsaw không có đủ máy bay chiến đấu F-16 hoặc hệ thống phòng không Patriot để gửi đến Ukraine.
“Cần có sự phê duyệt chính thức để ký kết việc mua sắm những chiếc máy bay F/A-18. Vẫn còn nhiều rào cản phải vượt qua trước khi loại tiêm kích này có thể được gửi tới Ukraine”, một quan chức am hiểu vấn đề cho hay.
Tờ Australian Financial Review ngày 8/6 đưa tin, Australia đang xem xét gửi cho Ukraine cả hai mẫu F/A-18 Hornet một chỗ ngồi và hai chỗ ngồi.
Tiêm kích nào sẽ phù hợp với Ukraine?
Tiêm kích F-16 được đưa vào sử dụng lần đầu năm 1979 và lực lượng Không quân Mỹ đã rất nhiều lần sử dụng loại máy bay chiến đấu này trong cả hai cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan. Đây là máy bay chiến đấu đa năng có phiên bản một chỗ ngồi hoặc hai chỗ ngồi. F-16 có nhiều phiên bản, nhưng các chuyên gia đánh giá rằng Ukraine khó có thể nhận được các phiên bản mới nhất của tiêm kích này.
Theo các nhà sản xuất Boeing, những chiếc F/A-18 Hornet lần đầu tiên được đưa vào hoạt động vào tháng 1/1983. Phiên bản nâng cấp là Super Hornet thực hiện chuyến bay đầu tiên vào tháng 11/1995.
"Nhìn chung, cả F/A-18 Hornet và F-16 đều là những máy bay chiến đấu hiện đại hơn MiG-29 và sẽ là tăng cường sức mạnh cho lực lượng không quân Ukraine. Cả hai đều là những chiếc máy bay đặc biệt ấn tượng”, David Jordan, đồng Giám đốc Viện Hàng không và Vũ trụ Freeman tại Đại học King's College London, Anh, cho biết.
Theo ông Greg Bagwell, cựu chỉ huy cấp cao của Không quân Hoàng gia Anh, trong một so sánh cơ bản, F-16 và F/A-18 Hornet “cung cấp khả năng tương tự”. “Vấn đề chính sẽ là các loại vũ khí được cung cấp theo thỏa thuận nào”.
Nga trang bị tên lửa siêu thanh Zircon cho tất cả chiến hạm mới
Chuyên gia Jordan cho rằng, dù máy bay F/A-18 Hornet sẽ bổ sung đáng kể sức mạnh cho Lực lượng Không quân Ukraine, nhưng vẫn có những câu hỏi về việc Ukraine có thể bảo trì những chiếc tiêm kích này trong tương lai hay không.
“Việc cố gắng tích hợp và huấn luyện trên hai loại máy bay chiến đấu mới sẽ tạo thêm một số thách thức về độ phức tạp và năng lực. Điều này có thể gây ra chi phí lớn hơn so với lợi ích mà máy bay mang lại cho lực lượng Ukraine, đặc biệt là khi F/A-18 Hornet không thực sự cung cấp bất kỳ khả năng bổ sung nào so với F-16”, ông Bagwell nói.
Ông Yury Sak, trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine cho biết, Tổng thống Volodymyr Zelensky muốn Mỹ và các nước khác cung cấp 40 - 50 máy bay chiến đấu F-16 để sử dụng trong cuộc xung đột với Nga.
Theo ông Sak, số lượng này đủ để thành lập 3 hoặc 4 phi đội máy bay thế hệ 4 do Mỹ sản xuất để bảo vệ bầu trời Ukraine trong bối cảnh Nga đang tăng cường tập kích quy mô lớn vào Kiev.
Financial Review dẫn lời các chuyên gia quân sự cho rằng, những chiếc tiêm kích F/A-18 Hornet hai động cơ có sức mạnh tương đương các máy bay phản lực thế hệ thứ tư. Các chuyên gia trước đây đã nói với Newsweek rằng các máy bay phản lực như Gripen của Thụy Điển có khả năng thích nghi với môi trường khó khăn tốt hơn so với F-16.
Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích lại đánh giá rằng những chiếc F-16 là lựa chọn máy bay phù hợp nhất đối với Ukraine. Đồng thời, việc cung cấp F-16 cho Ukraine cũng đánh dấu cam kết lâu dài hơn từ các đồng minh phương Tây đối với Kiev trong việc trang bị cho lực lượng không quân nước này.
“Những chiếc F-16 này sẽ được cung cấp như một phần của nhu cầu phòng thủ dài hạn cho Ukraine. Sẽ mất một khoảng thời gian để những chiếc máy bay chiến đấu này xuất hiện ở Ukraine. Chúng tôi sẽ bắt đầu chương trình đào tạo phi công Ukraine sử dụng F-16. Nó thực sự sẽ giúp Ukraine đáp ứng các nhu cầu tự vệ của họ”, Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nói.