Fed sẽ thế nào sau thời Chủ tịch Jerome Powell?

Bất đồng sẽ ngày càng gay gắt

Thống đốc Fed Christopher Waller đã từng cảnh báo về sự không đồng thuận trong cuộc bỏ phiếu quyết định lãi suất trong tháng 12.

Trên thực tế ngay từ cuộc họp tháng 10, trong nội bộ Fed đã hình thành hai phe: Một bên là các Thống đốc Fed, như Christopher Waller hay Stephen Miran, ủng hộ cắt giảm thêm lãi suất để hỗ trợ thị trường lao động đang suy yếu; và một bên là các Chủ tịch Fed khu vực, như Jeffrey Schmid, Lorie Logan, Beth Hammack, Neel Kashkari…, lại muốn giữ nguyên lãi suất do lo ngại lạm phát vẫn đang cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Fed. Lẽ đương nhiên là giữa hai phe này còn có một số nhà hoạch định chính sách có quan điểm trung lập.

Theo các nhà phân tích, sự bất đồng quan điểm giữa các nhà hoạch định chính sách của Fed có thể sẽ còn gay gắt hơn trong năm tới khi mà cả ba Chủ tịch Fed khu vực có quan điểm “diều hâu” là Lorie Logan, Beth Hammack, Neel Kashkari sẽ có quyền bỏ phiếu quyết định lãi suất theo cơ chế luân phiên.

Trong đó đáng chú ý là Chủ tịch Fed Dallas Lorie Logan, Chủ tịch Fed Cleveland Beth Hammack khi mà cả hai đều phản đối gay gắt việc giảm thêm lãi suất trong tháng 12, mà ngay cả quyết định cắt giảm lãi suất mà Fed đã thực hiện trong tháng 10 cũng không nhận được sự đồng tình từ họ.

Trong khi đó phe “bồ câu” có thể mất đi một thành viên khi nhiệm kỳ của Thống đốc Fed Stephen Miran sẽ kết thúc vào tháng 1 năm tới. Miran được xem là nhà hoạch định chính sách “bồ câu” nhất hiện nay khiên liên tục hối thúc Fed phải cắt giảm lãi suất nhanh và mạnh hơn.

Sự đồng thuận là rất quan trọng

Việc dung hòa các quan điểm bất đồng là một bài toán khó đối với Chủ tịch Fed, cho dù người đó là ai. Thời gian qua Chủ tịch Fed Jerome Powell đã chứng tỏ được khả năng của mình khi mà hầu hết các quyết định lãi suất của Fed dưới thời của ông đều có tỷ lệ đồng thuận rất cao.

Tuy nhiên cuộc họp tháng 10 đã gióng lên một hồi chuông cảnh báo khi có hai nhà hoạch định chính sách phản đối quyết định cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản của Fed, trong đó Chủ tịch Fed Kansas City Jeffrey Schmid muốn giữ nguyên lãi suất, còn Thống đốc Fed Stephen Miran lại muốn cắt giảm tới 50 điểm cơ bản.

Dự báo cuộc họp tháng 12 còn có thể vấp phải nhiều ý kiến phản đối hơn, bất kể là Fed quyết định cắt giảm lãi suất hay giữ nguyên. Thậm chí nhiều ý kiến còn tỏ ra lo ngại kết quả cuộc bỏ phiếu tháng 12 có thể hòa, điều chưa từng diễn ra trước đây.

Thống kê cũng cho thấy, FOMC chưa từng ghi nhận từ 3 ý kiến bất đồng trở lên trong một cuộc họp kể từ năm 2019. Điều này cũng chỉ xảy ra 9 lần kể từ năm 1990 đến nay.

“Fed dường như chia rẽ hơn rất, rất nhiều so với trước đây. Mức độ chia rẽ cụ thể sẽ được chú ý rất nhiều vì nó cho thấy Fed có thể nghiêng về hướng nào trong tương lai”, Michael Rosen - Giám đốc đầu tư tại Angeles Investments nói.

Trong khi đó sự đồng thuận trong các quyết định của Fed là rất quan trọng đối với thị trường. “Vấn đề duy nhất là nếu tỷ lệ phiếu thuận và chống là 7/5, rồi một người thay đổi quan điểm ở cuộc họp tiếp theo, toàn bộ quỹ đạo sẽ thay đổi. Đó là một mối nguy hiểm... Nó không tạo niềm tin cho mọi người” vào hướng đi của chính sách, Thống đốc Fed Christopher Waller cảnh báo.

Fed có "bồ câu" hơn?

Vấn đề càng trở nên quan trọng khi mà Chủ tịch Fed Jerome Powell – một nhà hoạch định chính sách luôn có quan điểm trung lập và đã chứng tỏ được khả năng của mình trong việc dung hòa các bất đồng tại Fed – sẽ mãn nhiệm vào tháng 5 năm tới.

Trong khi đó thị trường tỏ ra lo ngại ông Trump sẽ đề cử một người có quan điểm ôn hòa hơn để thay thế cho ông Powell. Trong phát biểu mới đây, ông Trump còn thẳng thắn bày tỏ, việc ủng hộ cắt giảm lãi suất ngay lập tức sẽ là một yêu cầu bắt buộc đối với bất kỳ ai ông chọn làm lãnh đạo Fed.

Cụ thể trong trả lời phỏng vấn với Politico được công bố hôm thứ Ba (9/12), khi được hỏi liệu việc tân Chủ tịch Fed ngay lập tức hạ lãi suất có phải là một phép thử hay không, Trump trả lời là "có".

Hiện Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett đang nổi lên như một ứng cử viên hàng đầu cho vị trí Chủ tịch Fed kế tiếp. Kevin Hassett được xem là một người trung thành và có chung quan điểm với ông Trump về lãi suất.

Phát biểu trước Hội đồng CEO của tờ Wall Street Journal hôm thứ Ba (9/12), Kevin Hassett cho rằng, vẫn còn "nhiều dư địa" để cắt giảm lãi suất hơn nữa, mặc dù ông cũng nói nếu lạm phát tăng thì tính toán có thể thay đổi.

Cũng chính bởi vậy, nhiều ý kiến lo ngại, việc Kevin Hassett trở thành Chủ tịch Fed có thể làm suy yếu sự độc lập của Fed. Tuy nhiên nhiều chuyên gia cho rằng, với cơ chế hiện nay của Fed, ngay cả khi Kevin Hassett trở thành Chủ tịch Fed, chưa chắc cơ quan này đã trở nên “bồ câu" hơn.

Hiện cơ cấu của Fed bao gồm một Hội đồng Thống đốc gồm bảy người, các thành viên do tổng thống đề cử và được Thượng viện xác nhận, giám sát hệ thống. Bên cạnh đó còn có 12 chủ tịch Fed khu vực . Tuy nhiên cơ quan quyết định lãi suất của Fed là Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), bao gồm 12 thành viên là các Thống đốc và 5 Chủ tịch Fed khu vực, trong đó 4 người luân phiên nắm giữ quyền bỏ phiếu theo chu kỳ 2 hoặc 3 năm.

Với cơ cấu này, cộng thêm lực lượng “diều hâu” sẽ được bổ sung trong năm tới, đặc biệt là Chủ tịch Fed Cleveland Beth Hammack và Chủ tịch Fed Dallas Lorie Logan, cả hai đều được cho là “diều hâu” nhất trong số các nhà hoạch định chính sách của Fed hiện nay.

Điều đó có nghĩa, việc Kevin Hassett muốn cắt giảm lãi suất cũng không phải là điều dễ dàng. Bởi quyết định phải nhận được đa số phiếu ủng hộ trong FOMC. Trong khi ngay cả với chủ tịch mới, Trump cũng chỉ bổ nhiệm ba trong số bảy ghế do nhiệm kỳ 14 năm của Hội đồng Thống đốc được sắp xếp so le.

Định giá trên thị trường cũng cho thấy rõ, các nhà giao dịch không nghĩ rằng một NHTW do Hassett lãnh đạo sẽ nới lỏng chính sách nhiều như ông Trump đã chỉ ra.

Trên thực tế, theo thị trường hợp đồng tương lai lãi suất, chỉ có khoảng 75 điểm cơ bản được nới lỏng vào cuối năm tới. Đó chỉ là ba lần cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản, nhưng hai trong số đó có thể diễn ra dưới thời của ông Powell, và chỉ một lần nữa trong nửa cuối năm 2026 với chủ tịch mới.

Hà Vy