FiinGroup: Tỷ lệ bao phủ nợ xấu giảm còn 80%, sức chống chịu rủi ro tín dụng suy yếu
Báo cáo của FiinGroup cho thấy, lợi nhuận quý II/2025 toàn thị trường tăng 34,6%, đạt mức cao nhất trong 6 quý, song ngành ngân hàng chỉ ghi nhận 17,8%, phản ánh xu hướng chững lại. Tăng trưởng chủ yếu dựa vào thu nhập ngoài lãi từ thu hồi nợ xấu. Dù chất lượng tài sản có dấu hiệu cải thiện, nhưng trích lập dự phòng không theo kịp.
Nhóm Phân tích Dữ liệu thuộc Công ty cổ phần FiinGroup Việt Nam vừa công bố báo cáo Data Digest số 25 với chủ đề “Tín hiệu từ... Lợi nhuận lõi”, nhằm cung cấp thông tin và phân tích về toàn cảnh hoạt động của thị trường thời gian vừa qua.
Lợi nhuận ngân hàng chững lại, thu nhập ngoài lãi thành điểm tựa
Báo cáo cho thấy, lợi nhuận quý II/2025 toàn thị trường tăng mạnh 34,6% so với cùng kỳ và 23,6% so với quý trước, đây là mức cao nhất trong 6 quý gần đây. Tuy nhiên, riêng ngành ngân hàng chỉ đạt mức tăng trưởng 17,8% so với cùng kỳ và 7,8% so với quý trước, thấp hơn đáng kể so với toàn thị trường, phản ánh xu hướng chững lại và và không còn đóng vai trò dẫn dắt lợi nhuận toàn thị trường trong ngắn hạn.
Cùng với đó, kết thúc nửa đầu năm 2025, tỷ lệ hoàn thành kế hoạch lợi nhuận toàn thị trường mới đạt 50,8%, cho thấy lợi nhuận thực tế chưa có sự đột biến so với kế hoạch. Trong đó, các ngành trụ cột như ngân hàng có tỷ lệ hoàn thành ở mức khiêm tốn 49,5%, với triển vọng nửa cuối năm chưa thực sự khả quan.

Nguồn: FiinGroup.
Thu nhập lãi thuần tăng thấp chỉ 8,3%
Trong bối cảnh biên lãi ròng (NIM) duy trì ở vùng đáy khiến thu nhập lãi thuần chỉ tăng nhẹ 8,3% so với quý trước. Tăng trưởng lợi nhuận được hỗ trợ chủ yếu từ thu nhập ngoài lãi (tăng 19,7%), góp phần bù đắp mức tăng mạnh về chi phí dự phòng (tăng 20%) - mức cao nhất trong hơn 3 năm.
Theo nhóm phân tích của FiinGroup, thu nhập ngoài lãi có đóng góp lớn từ hoạt động thu hồi nợ xấu ghi nhận ở ACB, ABBank, VPBank, BIDV, đây là các yếu tố có thể diễn ra ở các ngân hàng khác trong thời gian tới sau khi một số quy định trong Nghị quyết 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng (Nghị quyết 42) đã được luật hóa, giúp thúc đẩy quá trình xử lý tài sản đảm bảo.
Cũng theo FiinGroup, tín dụng quý II/2025 tăng 6,3% so với quý trước, so với mức tăng 3,6% trong quý I, dẫn đầu là nhóm ngân hàng tư nhân như ABBank (tăng 16,8%), HDBank (tăng 14%), VPBank (tăng 12,7%) và TPBank (tăng 8,1%) nhờ đẩy mạnh cho vay doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản.
Tỷ lệ bao phủ nợ xấu suy giảm
Chất lượng tài sản có dấu hiệu cải thiện, với tỷ lệ phát sinh nợ xấu mới chỉ 0,01%, nợ tiềm ẩn rủi ro giảm 34,8 nghìn tỷ đồng so với quý trước. Tỷ lệ nợ cần chú ý (nợ nhóm 2) giảm còn 1,2%, tỷ lệ nợ xấu (NPL) hạ nhẹ về 2%.
"Sự cải thiện này phần nào nhờ vào quá trình thu hồi nợ xấu cả nội và ngoại bảng được đẩy mạnh, sau khi một số quy định trong Nghị quyết 42 đã được luật hóa cũng như nỗ lực tái cơ cấu nội bộ tại nhiều ngân hàng" - nhóm phân tích FiinGroup đánh giá.

Nguồn: FiinGroup.
Tuy nhiên, theo FiinGroup, tỷ lệ bao phủ nợ xấu (LLCR) chỉ ở mức 80,3%, tương phản với mức 149,2% trong quý I/2022, dù tỷ lệ NPL chỉ ở mức 1,4%. Hiện tại, dù NPL ở mức 2%, nhưng trích lập dự phòng không theo kịp, cho thấy khả năng chống chịu rủi ro tín dụng khá thấp.
Theo FiinGroup, hoạt động của toàn ngành ngân hàng đang được hỗ trợ bởi hai yếu tố quan trọng, đó là tín dụng bất động sản phục hồi và Nghị quyết 42 được luật hóa, giúp quá trình xử lý nợ xấu diễn ra nhanh hơn.
Trong bối cảnh đó, một số ngân hàng quy mô vừa và nhỏ được đánh giá có triển vọng tích cực trong trung hạn nhờ tín dụng tăng trưởng mạnh, nhất là ở mảng cho vay doanh nghiệp.
Đồng thời, các ngân hàng còn có cơ hội ghi nhận lợi nhuận đột biến từ việc thu hồi và xử lý nợ xấu gắn với tài sản bảo đảm là bất động sản. Bên cạnh đó, việc áp dụng chính sách trích lập dự phòng thận trọng cũng giúp các ngân hàng này kiểm soát tốt chi phí tín dụng. ACB và VIB là hai ví dụ tiêu biểu.
Ngược lại, MB ghi nhận lợi nhuận quý II/2025 suy giảm so với quý trước, song triển vọng trung hạn vẫn tích cực nhờ tín dụng kỳ vọng tăng, NIM ổn định trở lại khi CASA (tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn) phục hồi, nợ xấu được xử lý, áp lực trích lập giảm dần.
Về động lực tăng trưởng ngành ngân hàng, FiinGroup cho rằng, năm 2025 được dự báo là cao điểm tăng vốn cổ phần của ngành ngân hàng với tổng giá trị khoảng 33 nghìn tỷ đồng, vượt các năm trước. Mục tiêu là củng cố bộ đệm vốn, đáp ứng yêu cầu an toàn vốn trong bối cảnh tín dụng tăng nhanh hơn huy động, LDR (tỷ lệ dư tín dụng/số vốn huy động) toàn ngành vượt 108%.
Trong đó, các ngân hàng quốc doanh như: Vietcombank, BIDV chiếm phần lớn quy mô tăng vốn, trong khi khối tư nhân gồm Techcombank, MB, NCB, VietABank, BVBank cũng tích cực chuẩn bị phát hành cổ phiếu hoặc IPO (chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng) công ty con./.