Gabon ban hành luật dầu khí mới để thu hút đầu tư

Luật hydrocacbon mới hướng đến mục tiêu mang lại nhiều cơ hội hấp dẫn hơn cho các công ty muốn đầu tư vào lĩnh vực dầu khí của Gabon, đặc biệt là trong bối cảnh giá dầu chỉ bằng một nửa so với năm 2014. Kể từ đó, lĩnh vực này đã bị hạn chế về lợi ích, với chỉ một số Hợp đồng phân chia Sản phẩm (PSC) được ký kết.

Mặc dù quyền thăm dò, phát triển và khai thác dầu vẫn phụ thuộc vào sự cho phép của Chính phủ Gabon và sự đàm phán của PSC, song Bộ luật mới được kỳ vọng cải thiện những thông số chung để khuyến khích các nhà đầu tư.

Trong khi một số khía cạnh của luật mới không thay đổi và đã quen thuộc với những công ty dầu khí đã hoạt động lâu năm trong khu vực, có một số khác biệt chính cung cấp các ưu đãi tài chính cho các nhà đầu tư. Đáng kể là, sự tham gia của Nhà nước vào PSC có thể giảm một nửa (giảm từ 20% xuống 10%) và mức giảm tương tự cũng áp dụng cho số cổ phần tối đa mà Nhà nước có thể có được trong một dự án khai thác. Cả hai thay đổi này sẽ cho phép các nhà đầu tư tiềm năng kiểm soát tốt hơn các hoạt động của mình.

Cũng có những thay đổi đối với thuế doanh nghiệp. Loại thuế này trước đây được trả (bằng tiền hoặc hiện vật) trên phần khai thác của Nhà nước, trong khi với bộ luật mới nó được tính vào phần khai thác và do đó chỉ phải trả bằng sản phẩm. Bộ luật mới cho phép bù đắp tỷ lệ hydrocacbon lớn hơn so với chi phí ban đầu. Ngoài ra, tỷ lệ có thể được sửa đổi trong các trường hợp ngoại lệ, ví dụ, trong các trường hợp không có phát hiện mới nào. Những thay đổi này sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và gánh nặng tài chính mà các công ty phải đối mặt.

Gabon, nhà sản xuất dầu lớn thứ tám ở châu Phi cận Sahara với sản lượng 198.000 thùng mỗi ngày. Dầu mỏ là nguồn thu chính của quốc gia này.

Gabon tái gia nhập OPEC vào mùa hè năm 2016. Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính rằng, trung bình trong giai đoạn 2010-2015, lĩnh vực dầu mỏ của Gabon chiếm 80% xuất khẩu, 45% GDP và 60% doanh thu của chính phủ. Tuy nhiên, trong năm 2017, doanh thu từ dầu mỏ chỉ chiếm 27% GDP và xấp xỉ 35% doanh thu của chính phủ.

Với sự phụ thuộc quá lớn vào xuất khẩu dầu, triển vọng kinh tế ngắn hạn của Gabon chắc chắn chịu tác động lớn vào sản lượng và giá dầu trên thị trường. Sản lượng của Gabon trong năm 2017 ước tính đạt 10,5 triệu tấn (theo ước tính của nhà chức trách quốc gia Trung Phi).

Giống như các nền kinh tế phụ thuộc chủ yếu vào dầu mỏ trong khu vực đồng tiền chung CEMAC, Gabon đã gặp khó khăn khi giá dầu thô giảm, buộc nước này phải tìm kiếm sự hỗ trợ từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào năm 2017.

Kể từ khi giá dầu giảm vào đầu năm 2014, số lượng các công ty năng lượng Mỹ hoạt động tại Gabon đã giảm. Tuy nhiên, mối quan tâm của các công ty nước ngoài đối với giấy phép khai thác dầu ngoài khơi vẫn ở mức cao.

Tập đoàn dầu khí quốc gia Malaysia Petronas hồi tháng 8/2019 đã ký thỏa thuận phân chia sản phẩm tại hai giấy phép thăm dò ngoài khơi ở lô F12 và F13 với chính phủ Gabon sau khi quốc gia Trung Phi ban hành Luật dầu khí mới vào một tháng trước đó. Sản lượng dự kiến tại 2 lô này ở vào khoảng 200.000 thùng mỗi ngày.

Mặc dù sản lượng khai thác sụt giảm, Gabon vẫn có triển vọng khai thác dầu khí ở ngoài khơi.

Bình An