Game không phép doanh thu 5.000 tỷ đồng/năm, ví điện tử có vô can?

Tại Hội thảo triển khai giải pháp ngăn chặn thanh toán trò chơi điện tử không phép do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức ngày 23/3 tại Hà Nội, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cho biết, từ năm 2017 đến nay, Google đã gỡ 294 game cờ bạc, đổi thưởng, game bạo lực, game không phép tại Việt Nam; Apple đã gỡ 90 game cờ bạc, đổi thưởng, không phép, game có nội dung vi phạm, nhưng hiện nay số lượng game không phép trên các nền tảng vẫn không giảm mà có dấu hiệu tăng lên.

Cụ thể, hàng trăm ngàn game không phép đang phát hành trên mạng, trong đó chủ yếu là trên kho ứng dụng Apple App Store, Google Play Store, Valve Stream... Theo thống kê, doanh thu của game không phép ước tính khoảng gần 5.000 tỷ đồng mỗi năm. Ước tính, doanh thu của game không phép chiếm đến 30% tỷ trọng doanh thu toàn thị trường phát hành game Việt.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng này là do các kênh thanh toán hỗ trợ cho game không phép qua các trung gian thanh toán (ví điện tử) hoặc chuyển khoản ngân hàng (Internet banking).

Ngoài thanh toán gián tiếp, người dùng có thể thanh toán trực tiếp qua In app - purchase (IAP). Ví dụ như với Google có ví điện tử: MoMo, ZaloPay, VTC Pay; Thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ: MasterCard, Visa, Visa Electron hoặc tài khoản viễn thông của các nhà mạng. Với Apple có ví điện tử: Momo, ShopeePay; thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ: MasterCard, Visa…

Hội thảo triển khai giải pháp ngăn chặn thanh toán trò chơi điện tử không phép do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức ngày 23/3 tại Hà Nội.

Theo ông Lê Quang Tự Do, một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng này là do việc thanh toán cho các game không phép quá dễ dàng với sự “hậu thuẫn” của các đơn vị trung gian thanh toán như ví điện tử, tài khoản viễn thông, thậm chí thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ…, trong đó, chiếm thị phần giao dịch qua ứng dụng lớn nhất là ví điện tử Momo.

“Tất cả game chưa có giấy phép gọi là game lậu, vi phạm pháp luật tại Việt Nam cho dù game đó có nổi tiếng hay thông dụng ở nước ngoài. Ngoài những game có nội dung vi phạm pháp luật như cờ bạc, khiêu dâm, game lậu còn bao gồm nhiều tựa game đình đám nhưng chưa được cấp phép như Candy Crush hay My Hotpot Story là đương nhiên vi phạm.

Tại sao doanh nghiệp game nước ngoài làm được điều đó? Là vì các kênh thanh toán cho game không phép đều có thanh toán thông qua kênh thanh toán trung gian… Một bên quá nhiều lợi thế, một bên chịu nhiều quy định ràng buộc, cuộc chơi chắc chắn không công bằng, Nhà nước cũng thất thu rất lớn về thuế", ông Lê Quang Tự Do đánh giá.

“Các bên trung gian thanh toán trong trò chơi điện tử phải chủ động từ chối, tạm ngừng thanh toán với các doanh nghiệp phát hành game chưa được cấp quyết định phê duyệt nội dung, kịch bản hoặc chưa thông báo cung cấp dịch vụ. Nhưng trên thực tế việc người dùng thanh toán cho các game lậu vẫn rất dễ dàng. Các trung gian thanh toán không kiểm tra tính hợp pháp của game khi tiến hành giao dịch nạp game, có thể là họ không chủ động kiểm tra hoặc không kiểm tra được, dẫn đến nạp tràn lan cho game lậu”, ông Tự Do cho hay.

Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm cho biết: "Quan điểm của Bộ Thông tin và Truyền thông đối với việc xử lý game không phép rất nhất quán, quyết liệt, vướng đâu xử lý đấy, tìm giải pháp để xử lý".

Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết sẽ chỉ đạo Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử gửi định kỳ hằng tháng danh sách các game đã được cấp phép, danh sách game không phép để các trung gian thanh toán đối chiếu, không thanh toán hoặc kết nối thanh toán tới các game không phép.

Đồng thời, bộ cũng khẳng định sẽ phối hợp với Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam để giám sát, kiểm tra và xử lý nghiêm nếu đơn vị trung gian thanh toán tiếp tục thanh toán cho game không phép theo hướng:

Một là đề nghị Ngân hàng Nhà nước có biện pháp ngăn chặn, không cho các đơn vị trung gian này được thanh toán cho game.

Hai là đề nghị Apple, Google không hợp tác với đơn vị trung gian thanh toán để thanh toán cho game trên hai kho ứng dụng này.

Ba là đề nghị các nhà mạng ngăn chặn đường truyền truy cập tới các cổng trung gian thanh toán không phép, chặn đường truyền truy cập tới các website/ứng dụng cung cấp game vi phạm pháp luật Việt Nam.

Hữu Tuấn