Gần một nửa xe máy ở Hà Nội không đạt tiêu chuẩn khí thải
Chỉ trong 10 ngày thí điểm đo kiểm chất lượng khí thải xe mô tô, gắn máy trên địa bàn 6 quận nội thành của Thủ đô, chỉ có 51,07% trong số 1.451 xe máy đã tham gia đạt tiêu chuẩn khí thải.
Gần 50% xe máy không đạt tiêu chuẩn khí thải
Theo số liệu của Trung tâm Sống và Học tập vì Môi trường và Cộng đồng (Live&Learn - Thay mặt các đơn vị tổ chức chương trình), tính đến 9h ngày 22/11/2021, chương trình hiện đã có 1451 xe máy đã tham gia đo kiểm khí thải.
Kết quả, căn cứ vào mức 1 trong tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam TCVN 6438:2018 cho thấy, chỉ 51,07% trong số 1451 xe máy đã tham gia đo kiểm khí thải đạt tiêu chuẩn ở lần đo kiểm thứ nhất; 74,92% xe máy đạt tiêu chuẩn trong số xe sau khi được bảo dưỡng (lần đo sau bảo dưỡng); 82,36% xe đạt tiêu chuẩn sau 2 lần đo kiểm.
Trước đó, vào sáng 12/11, tại 8 cửa hàng của các hãng Honda, Yamaha, Suzuki, Piagio, Sym ở 6 quận nội thành Hà Nội gồm: Hoàn Kiếm, Thanh Xuân, Hai Bà Trưng, Đống Đa, Cầu Giấy, Hà Đông đồng loạt tiến hành đo khí thải xe máy cho các khách hàng có nhu cầu. Chương trình đo kiểm khí thải sẽ kéo dài tới khi đủ 5000 xe máy lưu hành tại Hà Nội.
Chưa thể đổi xe cũ lấy xe mới do vướng thủ tục pháp lý
Theo đơn vị tổ chức, việc đổi xe cũ lấy xe mới gặp những khó khăn, cập nhật trong một tuần qua, đã có một số người dân đủ các điều kiện đổi xe liên hệ với các đại lý, tuy nhiên hiện vướng thủ tục pháp lý nên chưa đổi xe cũ lấy xe mới.
“Thói quen của người dân: Cho - tặng xe, chuyển đổi sở hữu phức tạp - thiếu giấy tờ, rắc rối thủ tục sang tên đổi chủ... Kinh phí và rất nhiều vấn đề thủ tục pháp lý khiến việc đổi xe cũ lấy xe mới gặp những khó khăn nhất định”, đại diện đơn vị tổ chức chia sẻ.
Theo đại diện đơn vị tổ chức, chương trình thí điểm nhằm mục đích để xây dựng chính sách, nhất là theo tinh thần của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, nhà sản xuất phải có trách nhiệm thu hồi sản phẩm thải bỏ.
“Việc thu hồi xe cũ này rất quan trọng, sẽ cung cấp bằng chứng để xây dựng những chính sách, quy định, gỡ bỏ các rào cản cho phù hợp. Nếu chỉ quy định một nhà sản xuất phải thu hồi xe cũ, nhưng khách hàng không muốn, đến một thời điểm nào đó khách hàng muốn thì vướng nhiều rào cản về thủ tục pháp lý. Do đó, mục tiêu của chương trình thí điểm là ghi nhận ý kiến người dân, các thách thức khó khăn hiện có của đại lý,... trong việc tổ chức thu đổi xe cũ và tư vấn, hỗ trợ chuyển đổi xe mới. Đây sẽ là bài học rất giá trị để xây dựng chính sách cho phù hợp”, đại diện đơn vị tổ chức nhấn mạnh.
Chương trình sử dụng mức 1 trong tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam TCVN 6438:2018 để đánh giá xe có đạt không, nếu so sánh mức 2 sẽ có tỷ lệ cao hơn. Chương trình sẽ thí điểm trên phạm vi toàn quốc 18.000 xe máy (trong đó 5.000 xe máy tại Hà Nội).
Sẽ áp dụng miễn phí cho tất cả các xe, riêng với các xe sử dụng 5 năm trở lên (đăng kí xe trước năm 2017), chủ phương tiện được tặng một chai dầu nhớt. Trường hợp xe không đạt tiêu chuẩn khí thải sẽ được tặng 1 chai dầu nhớt và hỗ trợ một phần chi phí bảo dưỡng tối đa không quá 200.000 VNĐ/xe để sửa chữa các bộ phận liên quan đến khí thải. Các phương tiện vẫn được tiếp tục lưu hành sau khi được kiểm tra khí thải.
Theo Tổng cục Môi trường, trong các năm qua tình trạng ô nhiễm không khí ở một số đô thị có chiều hướng gia tăng, đặc biệt là ô nhiễm bụi mịn PM 10, PM 2.5 gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người. Chương trình thí điểm đo kiểm khí thải xe máy cũ của Hà Nội là hoạt động quan trọng nhằm thu thập thông tin về mức phát thải của xe máy đang lưu hành, cũng như đánh giá được mức hiệu quả của việc sửa chữa.
Kết quả của chương trình sẽ là căn cứ quan trọng để Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các bộ ngành ban hành quy chuẩn khí thải với xe máy.
Bên cạnh việc triển khai tại Hà Nội, Chương trình thí điểm đo kiểm khí thải xe mô tô, xe gắn máy đã được tiến hành tại TP.HCM và sắp tới là Đà Nẵng trong khoảng thời gian từ tháng 4/2020 - 6/2022. Hoạt động chính của chương trình là tổ chức kiểm tra khí thải miễn phí, sửa chữa bảo dưỡng miễn phí cho khoảng 18.000 xe máy tại 3 thành phố lớn (tại các cửa hàng đại lý ủy quyền thuộc VAMM) cùng với các hoạt động truyền thông, khảo sát ý kiến chủ phương tiện và tham vấn các bên liên quan. Mục tiêu để đánh giá thực trạng và ảnh hưởng của phát thải xe máy, đặc biệt là xe máy cũ, đến chất lượng không khí; đồng thời là cơ sở khoa học hỗ trợ việc xây dựng và thực thi các chính sách về giao thông bền vững và bảo vệ môi trường./.