Ghi nhớ hợp tác về tăng trưởng các-bon thấp giữa Việt Nam và Nhật Bản

Bản ghi nhớ hợp tác về tăng trưởng các-bon thấp giữa Việt Nam và Nhật Bản được ký kết lần đầu vào tháng 7/2013 và ký gia hạn vào tháng 6/2017 với thời hạn đến hết năm 2020 để triển khai thực hiện Cơ chế tín chỉ chung JCM, nhằm thúc đẩy đầu tư, phát triển các công nghệ, sản phẩm, hệ thống, dịch vụ và cơ sở hạ tầng phát thải các-bon thấp tại Việt Nam, trên cơ sở hỗ trợ về tài chính và công nghệ từ Chính phủ Nhật Bản.

Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio và Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã ký biên bản ghi nhớ

Các doanh nghiệp tham gia dự án theo Cơ chế JCM hoàn toàn tự nguyện và được Chính phủ Nhật Bản tài trợ một phần kinh phí thực hiện. Tín chỉ các-bon thu được từ hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính của các dự án được chia sẻ giữa Việt Nam và Nhật Bản theo thỏa thuận thống nhất giữa các doanh nghiệp tham gia và được Ủy ban hỗn hợp 2 nước quyết định, đảm bảo nguyên tắc minh bạch, công bằng và có trách nhiệm chung.

Qua 8 năm thực hiện Cơ chế tín chỉ chung JCM, đã có 15 phương pháp luận, 14 dự án được đăng ký, có 4.415 tín chỉ các-bon được cấp cho các dự án tương đương với 4.415 tấn CO2 được cắt giảm. Kinh phí hỗ trợ nhận được từ phía Nhật Bản cho Cơ chế JCM ước tính khoảng 35 triệu USD, chiếm gần 40% tổng kinh phí các dự án.

Cơ chế JCM đã mở ra một kênh đầu tư mới cho các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính tại Việt Nam. Ngoài cơ hội tiếp cận, áp dụng những công nghệ, sản phẩm, dịch vụ các-bon thấp tiên tiến của phía Nhật, doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia dự án JCM sẽ được hỗ trợ tăng cường năng lực thực hiện các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính.

Việc triển khai Cơ chế này cũng là cơ hội để các cơ quan quản lý nhà nước cấp trung ương và địa phương tích lũy thêm kinh nghiệm xây dựng, quản lý thực hiện các dự án tạo tín chỉ các-bon theo yêu cầu quốc tế; qua đó, từng bước hoàn thiện hệ thống quản lý giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, thực hiện các mục tiêu bắt buộc đã cam kết trong Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) của Việt Nam.

Phát biểu tại lễ ký kết, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, nhấn mạnh: Hiện nay, trong bối cảnh thế giới đang cùng nhau hướng tới Hội nghị COP26 với những cam kết mới mạnh mẽ hơn nhằm đẩy lùi “khủng hoảng” khí hậu, việc Việt Nam và Nhật Bản ký kết gia hạn Bản ghi nhớ để triển khai Cơ chế JCM đến hết năm 2030 có ý nghĩa rất quan trọng. Đây không chỉ là cơ sở để hai Chính phủ thúc đẩy phát triển các hoạt động hợp tác mà còn thể hiện trách nhiệm của Chính phủ hai nước trước thách thức mang tính thời đại. Tôi mong muốn cơ chế hợp tác này trở thành hình mẫu về hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản trong phát triển, chuyển giao công nghệ, thu hút sự tham gia đông đảo của các doanh nghiệp Việt Nam và Nhật Bản.

Trước khi ký kết Bản ghi nhớ hợp tác về tăng trưởng các-bon thấp giữa Chính phủ 2 nước, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã có trao đổi song phương qua hình thực trực tuyến với Bộ trưởng Môi trường Nhật Bản Yamaguchi Tsuyoshi. Tại cuộc họp, hai bên đã trao đổi về các nội dung thực hiện cơ chế JCM trong thời gian tới; sử dụng mô hình đánh giá tổng thể về biến đổi khí hậu làm cơ sở xây dựng chiến lược dài hạn về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và trung hòa các-bon; Chương trình nghị sự Biến đổi khí hậu Nhật Bản - ASEAN 2.9 dự kiến sẽ được thảo luận tại Cuộc họp cấp Bộ trưởng và Hội nghị thượng đỉnh Môi trường Nhật Bản - ASEAN sắp tới; chuẩn bị Kỳ họp Đối thoại chính sách môi trường Việt Nam - Nhật Bản lần thứ 7 và Tuần lễ Môi trường Việt Nam - Nhật Bản vào tháng 12/2021.

Thanh Tâm