Giá khí đốt tăng vọt, làm trầm trọng thêm khủng hoảng chi phí sinh hoạt tại Mỹ

Người tiêu dùng mua sắm tại siêu thị ở California, Mỹ. (Ảnh: THX/TTXVN)

Giá khí đốt tự nhiên (LNG) tại Mỹ đang tăng mạnh, trong bối cảnh nước này vừa ghi nhận lượng xuất khẩu nhiên liệu ra nước ngoài đạt mức kỷ lục, làm căng thẳng thêm cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt, một trong những vấn đề đang tạo sức ép chính trị đối với Tổng thống Donald Trump.

Giá bán buôn khí đốt tự nhiên tại Mỹ đã tăng hơn 70% trong 12 tháng qua. Cụ thể, giá khí đốt tự nhiên Henry Hub tiêu chuẩn chốt phiên giao dịch 5/12 ở mức 5,29 USD/triệu BTU, cao nhất kể từ ngày 21/12/2022 - thời điểm thị trường năng lượng toàn cầu chao đảo vì cuộc xung đột Nga - Ukraine (U-crai-na bùng phát, ảnh hưởng đến nguồn cung khí đốt toàn cầu.

Đợt tăng giá này diễn ra trong bối cảnh người dân Mỹ ngày càng lo ngại về chi phí sinh hoạt leo thang, trái ngược với tuyên bố của Tổng thống Trump rằng ông đã làm giảm giá năng lượng trong năm đầu trở lại Nhà Trắng.

Ngoài ra, một yếu tố khác cũng đang tác động vào giá khí đốt tự nhiên là nhu cầu điện sưởi ấm tăng mạnh, do thời tiết giá lạnh bao trùm khắp nước Mỹ.

Tổng thống Trump đã ưu tiên thúc đẩy xuất khẩu khí đốt tự nhiên và tăng sản lượng khí đốt trong nước để phục vụ nhu cầu năng lượng bùng nổ dành cho Trí tuệ Nhân tạo (AI).

Mục tiêu này được ông Trump đưa ra trong khuôn khổ chiến lược giải phóng “sự thống trị năng lượng của Mỹ.”

Tuy nhiên, ông Trump đang phải đối mặt với sự phản đối ngày càng tăng từ người tiêu dùng và ngành công nghiệp nội địa, xuất phát từ sự lo ngại rằng giá điện tăng cao đang làm trầm trọng thêm "cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt" và làm giảm khả năng cạnh tranh.

“Khi Bắc Mỹ xuất khẩu nhiều khí đốt hơn, họ cũng phải nhập khẩu những biến động giá cao hơn,” ông Clark Williams-Derry, chuyên gia tại Viện Phân tích Kinh tế và Tài chính Năng lượng (IEEFA), chia sẻ.

Ông nói thêm: “Đây là tin tốt cho ngành khí đốt với doanh thu tăng mạnh, nhưng không tốt cho người tiêu dùng Mỹ đang phụ thuộc vào khí đốt cho nhu cầu sưởi ấm hoặc điện năng."

Nhiều chuyên gia cho rằng thị trường khí đốt Mỹ có thể đang bước vào giai đoạn thay đổi mang tính cấu trúc, khi một phần sản lượng khí đốt tự nhiên tăng thêm chuyển hướng sang xuất khẩu và đáp ứng nhu cầu dự kiến tăng mạnh từ các trung tâm dữ liệu Trí tuệ Nhân tạo đang "khát" năng lượng.

Hiệp hội Người tiêu thụ Năng lượng Công nghiệp Mỹ (IECA), đại diện cho các nhà sản xuất sử dụng nhiều năng lượng, kêu gọi chính phủ nên ưu tiên nhu cầu trong nước hơn là hoạt động xuất khẩu.

Theo khảo sát của Yahoo/YouGov công bố tuần trước, tỷ lệ người dân Mỹ cho rằng Tổng thống Trump đã khiến giá cả tăng (49%) cao gấp đôi số người tin ông đã giúp giảm giá hàng hóa (24%).

Trong chiến dịch tranh cử năm 2024, ông Trump đã cam kết sẽ giảm một nửa giá năng lượng trong 12 tháng đầu tiên tại nhiệm - một thông điệp gây được tiếng vang với những cử tri bị ảnh hưởng bởi lạm phát cao và chi phí năng lượng dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden.

Nhưng từ sau khi Tổng thống Trump nhậm chức (tháng 1/2025), giá điện và giá khí đốt sinh hoạt tại Mỹ vẫn tăng, với mức tăng lần lượt là 5,1% và 11,7% trong tháng 9/2025 so với cùng kỳ năm trước, theo số liệu của Cục Thống kê Lao động Mỹ.

Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) dự báo giá khí đốt bình quân mà các nhà máy điện phải trả trong năm nay tăng 37%, trong khi khu vực công nghiệp sẽ trả cao hơn 21% so với mức trung bình năm 2024.

Người tiêu dùng dân dụng và doanh nghiệp dự kiến phải trả nhiều hơn khoảng 4% so với năm ngoái.

Tháng 9 vừa qua, Mỹ xuất khẩu kỷ lục 9,41 triệu tấn khí đốt tự nhiên, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm trước, theo số liệu EIA.

Khí đốt tự nhiên Mỹ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp châu Âu vượt qua cuộc khủng hoảng năng lượng tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ, khi khu vực này nỗ lực giảm phụ thuộc vào khí đốt Nga. Tây Ban Nha, Pháp, Anh và Hà Lan nằm trong nhóm điểm đến chính của khí đốt tự nhiên Mỹ.

Các nhà sản xuất khí đốt và doanh nghiệp khí đốt tự nhiên tại Mỹ đã bác bỏ quan điểm cho rằng xuất khẩu là nguyên nhân khiến giá bán lẻ tăng, lập luận rằng Mỹ vẫn còn rất dồi dào nguồn khí để khai thác.

Thay vào đó, họ cho rằng nút thắt lớn nằm ở việc thiếu đường ống và cơ sở lưu trữ mới do các rào cản chính trị.

Nhưng giới phân tích cho rằng nguồn cung khí đốt tự nhiên tăng nhanh, nhu cầu điện từ các trung tâm dữ liệu, cùng chi phí khai thác ngày càng cao tại một số mỏ khí như Haynesville sẽ tiếp tục giữ giá khí đốt ở mức cao./.

(TTXVN/Vietnam+)