Già làng Hmrik - Điểm tựa bình yên của người dân làng Ia Nueng, Gia Lai
Hơn 20 năm qua, Già làng Hmrik ở xã Biển Hồ, Gia Lai đã trở thành người giữ 'ngọn lửa ấm', gìn giữ phong tục, đồng thời là người hòa giải những mâu thuẫn và làm điểm tựa cho buôn làng bình yên.
Ngọn lửa ấm giữa Ia Nueng
Một buổi tối đầu đông, sau ngày thu hoạch cà phê mệt nhoài nhưng đầy phấn khởi, một số bà con làng Ia Nueng ở xã Biển Hồ, tỉnh Gia Lai lại quây quần ở nhà già làng Hmrik. Cười vui bên những ly trà, ly cà phê quen thuộc, già chia sẻ với dân làng vì mưa gió, thu hoạch khó khăn, động viên mọi người chịu khó thu hoạch cà phê đủ độ chín để đảm bảo chất lượng.
Già làng Hmrik cùng trao đổi, chia sẻ với bà con trong làng về cuộc sống hàng ngày, về kinh nghiệm và những dự tính làm ăn.
Anh Thiên, một người dân trong làng, những chia sẻ, khuyên bảo của già làng không phải câu chuyện xã giao mà là bài học thành công. Mấy năm trước, khi vợ chồng Anh Thiên còn nghèo, anh Thiên tìm quên bên chén rượu, thì già Hmrik đã tới tận nhà, chỉ anh cách nuôi bò, cách trồng cà phê, chỉ cách vay vốn chính sách xã hội. Những lời khuyên bảo, những sự hỗ ấy đã giúp anh thay đổi. Giờ đây, gia đình anh đã có đàn bò gần 20 con khỏe mạnh, có vườn cà phê 2ha cho thu nhập ổn định.
“Được già làng hỗ trợ, giúp đỡ, bản thân tôi cố gắng, nỗ lực học hỏi từ già, để áp dụng khoa học kỹ thuật, trồng cà phê, trồng lúa, chăn nuôi gia súc, gia cầm, từ đó gia đình tôi từng bước được nâng lên”, anh Thiên chia sẻ.
Anh Thiên, người làng Ia Nueng lắng nghe những lời khuyên bảo, chia sẻ từ già làng Hmrik.
Tấm gương lặng thầm nâng bước buôn làng
Câu chuyện của Thiên chỉ là một trong nhiều trường hợp các gia đình được già Hmrik dìu dắt, giúp đỡ và nâng cao đời sống.
Chị Ksor H’Chiêm, cán bộ Mặt trận của làng cho biết, Ia Nueng được biết đến là một trong những ngôi làng phát triển, bình yên, đoàn kết, đậm bản sắc, có một phần quan trọng là những dấu ấn thầm lặng của già Hmrik. Già xoa dịu những mâu thuẫn, những tranh chấp khi chỉ vừa phát sinh; đến từng nhà để chia sẻ khó khăn và tìm hướng giúp đỡ; giữ gìn phong tục, bảo vệ lợi ích cộng đồng… việc nào cũng trở thành tấm gương cho lớp trẻ trong làng học theo.
“Già nói lời nào bà con nghe lời đó. Già rất công bằng, xử lý mọi việc rất có tình có lý, ai sai thì cũng thấy nhẹ nhàng mà nhận lỗi. Nhờ uy tín của già mà việc gì khó cũng thành dễ, cũng được giải quyết nhanh chóng. Già làm cho làng mình văn minh hơn. Già không chỉ dạy con cháu giữ truyền thống mà còn khuyên họ sống tiến bộ, đoàn kết”, chị H’Chiêm kể lại.
Năm nay đã 77 tuổi, sức khỏe nhiều lúc không còn như trước, nhưng mỗi khi làng có việc, hội họp, lễ hội, hòa giải, vận động bà con, già làng Hmrik vẫn đi đầu. Già Hmrik chia sẻ, bà con trong làng tín nhiệm, bầu làm già làng thì luôn phải nỗ lực, cố gắng để xứng đáng với sự tín nhiệm, với sự yêu quý của bà con.
Dù lớn tuổi, già vẫn luôn cố gắng học hỏi, tiếp thu những kiến thức mới, những kinh nghiệm mới trong cách làm ăn. Cùng với nông nghiệp, chăn nuôi truyền thống, làng Ia Nueng đang bắt đầu hành trình làm du lịch cộng đồng, hướng phát triển kinh tế du lịch dịch vụ. Mô hình kinh tế mới, cần phải được chuẩn bị bài bản, già Hmrik lại dẫn theo một số con cháu trong làng đi ra sang Kon Tum, Đắk Lắk rồi dự định ra tận các Tây Bắc để học hỏi cách làm.
Cuộc sống có nhiều đổi thay, vì thế già Hmrik luôn nhắc con cháu cuộc sống khấm khá hơn là nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước với nhiều chính sách dành riêng cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số: đường được mở, nước sạch được đưa về, hỗ trợ sản xuất ngày càng thiết thực. Do đó, bà con phải luôn chấp hành tốt các chủ trương, đường lối, pháp luật của Đảng và Nhà nước.
Già làng Hmrik chia sẻ với người dân làng Ia Nueng về đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước
“Với vai trò già làng thì mình cũng phải nỗ lực đồng hành cùng với Nhà nước, với chính quyền địa phương để vận động, tuyên truyền bà con cố gắng làm ăn, lao động sản xuất để xây dựng đời sống văn minh, giữ gìn bản sắc văn hóa. Nhìn bà con no đủ là già mừng lắm rồi. Còn sức thì già còn cống hiến cho làng, cho xã”, già làng Hmrik nói.
Bà R’Cơm H’myư, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Biển Hồ, tỉnh Gia Lai cho biết, già Hmrik là tấm gương sáng về đạo đức, lối sống, tinh thần trách nhiệm với cộng đồng. Không chỉ làng Ia Nueng, mà bà con các làng ở xã Biển Hồ đều kính trọng già. Những cuộc vận động, tuyên truyền của xã nhờ có già mà thuận lợi, hiệu quả hơn rất nhiều.
“Tầm ảnh hưởng của già Hmrik là rất lớn, lan tỏa đến nhiều thế hệ, nhất là các bạn trẻ, thế hệ thanh niên, lực lượng mà già luôn dành rất nhiều tâm huyết. Già dạy họ cách sống kỷ luật, bỏ thói quen xấu, chăm lao động và giữ gìn bản sắc văn hóa Jarai trong thời hiện đại. Từ đó, góp phần xây dựng đời sống văn hóa, văn minh, ấm no và hạnh phúc”, bà R’Cơm H’myư nhận xét.
Giản dị, gần gũi nhưng lại có sức lan tỏa mạnh mẽ… đó là điều dễ nhận thấy ở Già làng HMrik và nhiều già làng ở tỉnh Gia Lai. Họ là điểm tựa tinh thần cho các thế hệ ở Ia Nueng và các làng dân tộc Jarai, Ba Na ở địa phương. Trong lòng bà con, già làng luôn là ngọn lửa gìn giữ văn hóa, kết nối cộng đồng, lan tỏa cách sống tử tế, đoàn kết, nỗ lực vươn lên để buôn làng ngày càng ấm no và bình yên.
