Giá thực phẩm tăng cao bởi áp lực kép

Gần đây, các bà nội trợ tại TP.HCM lo lắng khi đi chợ mua sắm bởi giá nhiều loại rau củ tăng chóng mặt. Tình hình mới buộc họ phải cân nhắc kỹ lưỡng từng mớ rau, cọng hành để gói ghém bữa cơm gia đình sao cho vừa vặn với túi tiền.

Rau xanh tăng giá gấp ba

Đơn cử, ghi nhận tại các chợ cho thấy cà chua bình thường có giá 15.000-20.000 đồng/kg nay tăng lên 30.000-45.000 đồng/kg; khổ qua tăng lên 40.000 đồng/kg; đậu cô ve 50.000-65.000 đồng/kg. Đặc biệt, bông cải xanh vọt lên mức 70.000 đồng/kg.

Tại các chợ lẻ, thịt gà góc tư có giá 75.000 đồng/kg, trứng gà 35.000 đồng/chục, trứng vịt 40.000-45.000 đồng/chục.

Bà Lê Thị Hằng (ngụ phường Tân Phú, TP.HCM) chia sẻ: "Mọi khi tôi cầm 50.000 đồng là mua được các loại rau nấu nồi canh chua nhưng nay phải mất cả 100.000 đồng, chưa kể tiền mua cá".

Trong khi đó, bà Thảo, chủ một quán ăn cũng than thở vì bình thường rau mồng tơi có giá 18.000-20.000 đồng/kg nhưng nay ngay tại chợ đầu mối đã lên 50.000 đồng/kg. Ngoài rau và trứng, các loại gia vị như nước tương, dầu ăn cũng nhích giá.

Cũng theo bà Thảo, hàng gia vị của các công ty thường tăng giá theo quý. Do đó, tới tháng 1-2026, giá nhiều mặt hàng dự báo sẽ tiếp tục điều chỉnh tăng.

"Giá cả tăng cao nhưng vì buôn bán ế ẩm, lượng khách không được như trước nên tôi vẫn phải cố gắng gồng gánh, chưa dám tăng giá bán" - bà Thảo nói.

Lý giải về giá trứng gia cầm, các doanh nghiệp sản xuất cho biết giá tăng do ảnh hưởng mưa bão làm đàn gia cầm bị thiệt hại, dẫn đến nguồn cung thiếu hụt. Bên cạnh đó, nhu cầu tiêu thụ trứng gà từ một số nước lân cận tăng cao, cộng hưởng với nhu cầu sản xuất của các doanh nghiệp chế biến thực phẩm cuối năm khiến giá trứng biến động.

Là doanh nghiệp tham gia chương trình bình ổn thị trường, đại diện Công ty Vĩnh Thành Đạt cho biết dù chi phí đầu vào tăng nhưng để chia sẻ với người tiêu dùng, công ty cam kết giữ giá bình ổn. Hiện doanh nghiệp này vẫn nỗ lực đáp ứng đủ đơn hàng cho các siêu thị và nhà sản xuất bánh kẹo.

Theo ông Nguyễn Lam Sơn, Giám đốc Công ty TNHH Nông sản thực phẩm Thảo Nguyên, trong thời gian qua, mưa liên tục và kéo dài làm cho người nông dân bị động, ảnh hưởng trực tiếp đến việc sản xuất.

Theo đó, những nơi sản xuất của các hộ nông dân ở vùng thấp trũng như khu vực Định An (Đúc Trọng cũ), Kado, Thạnh Mỹ , Lạc viên ( khu vực Đơn Dương) đã bị ngập liên tục nên rau màu gần như mất trắng, không thu hoạch được.

Những nơi ở vùng cao không bị ngập lụt thì do ảnh hưởng của mưa kéo dài làm cho bà con không thể cày xới đất để xuống giống vụ mới.

“Đơn cử như công ty tôi phải hủy bỏ hàng chục ngàn cây giống, gần ba tháng đất phải bỏ không” - ông Sơn nói.

Đối với những nơi có nhà kính thì nông dân chủ động xuống giống nhưng với lượng mưa cao và trời âm u kéo dài làm cho cây thiếu ánh nắng, không đạt năng suất. Thậm chí có cây như cà chua, dưa leo baby sản lượng giảm 1/2 vì những cây này rất cần ánh sáng nắng.

Theo ông Sơn, giá nhiều mặt hàng tăng hơn cao như cà chua, dưa leo baby, cần tây… tăng hơn 50% vì không có sản lượng. Đáng chú ý, cách đây một tháng bắp cải loại xanh giá 3.000-4.000 đồng/kg tại vườn, nhưng hiện nay các vựa họ mua giá gấp đôi và tự họ vào thu hoạch.

Mưa bão khiến rau hư hại nhiều nguồn cung thiếu hụt dẫn đến giá thực phẩm tăng cao. Ảnh: TÚ UYÊN

Tâm lý tăng giá đón đầu chính sách mới

Theo số liệu thống kê, CPI 10 tháng năm 2025 tăng 3,27% so với cùng kỳ. Trong đó, nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống là tác nhân chính kéo CPI tăng.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long dự báo: "Thời điểm cuối năm, cộng thêm thông tin điều chỉnh lương tối thiểu, lương cơ sở và thay đổi cách tính thuế với hộ kinh doanh từ năm 2026 khiến nhiều nhà cung cấp rục rịch điều chỉnh bảng giá sớm. Khi kỳ vọng chi phí sẽ còn tăng, họ có xu hướng đẩy giá lên sớm 5-10% cho hàng Tết và thường ít khi giảm lại như cũ".

Ông Nguyễn Ngọc Thắng, Phó Tổng giám đốc Saigon Co.op, cho biết trước biến động tỉ giá và gián đoạn chuỗi cung ứng, các nhà cung cấp đều có tâm lý muốn điều chỉnh giá.

"Tuy nhiên, chúng tôi rất vui khi nhà cung cấp hiểu được giá trị của Saigon Co.op là tận tâm phục vụ. Bình ổn thị trường là mục tiêu hàng đầu, chúng tôi không chấp nhận các đề nghị tăng giá thiếu cơ sở rõ ràng" - ông Thắng khẳng định.

Tương tự, đại diện Lotte Mart cho biết đang triển khai chương trình "Cảm ơn khách hàng" với nhiều ưu đãi giảm giá 50%, mua 1 tặng 1, tập trung vào mặt hàng tươi sống và bánh kẹo để hỗ trợ người tiêu dùng mùa cao điểm cuối năm.

Về phía cơ quan quản lý, ông Nguyễn Minh Hùng, Phó phòng Quản lý thương mại (Sở Công Thương TP.HCM), cho hay từ nay đến cuối năm sở sẽ đẩy mạnh kích cầu tiêu dùng. Sở đã tham mưu UBND TP.HCM trình HĐND TP nghị quyết về hỗ trợ hoạt động xúc tiến thương mại, dự kiến thông qua tại kỳ họp tháng 12.

Đáng chú ý, Sở Công Thương sẽ tổ chức Hội nghị Kết nối cung cầu từ ngày 19 đến 21-12 tại TP.HCM. Đây là đợt kết nối tập trung lớn nhất năm, giới thiệu hàng ngàn đặc sản vùng miền đến người dân thành phố.

Về giải pháp dài hạn, chuyên gia Ngô Trí Long kiến nghị cần mở rộng chương trình bình ổn giá không chỉ với gạo, dầu ăn mà cả rau xanh trong những giai đoạn cấp bách. Đặc biệt, Nhà nước cần có chính sách tín dụng ưu đãi để phát triển hệ thống kho lạnh và logistics nông sản, tránh tình trạng đứt gãy nguồn cung cục bộ khiến giá cả "nhảy múa".

TÚ UYÊN