Giá trị của Quang Hải

Highlights vòng loại World Cup 2022: Saudi Arabia 3-1 Việt Nam Tuyển Việt Nam dẫn trước nhờ cú sút của Quang Hải, nhưng không thể bảo vệ lợi thế và thua chung cuộc 1-3 vì phải chơi thiếu người ở trận đấu rạng sáng 3/9 (giờ Hà Nội).

Cú sút tung lưới Saudi Arabia ở phút thứ 3 của Nguyễn Quang Hải còn ý nghĩa hơn một bàn thắng thông thường. Đó là khoảnh khắc mang tới niềm tin để người hâm mộ hiểu rằng tuyển Việt Nam có thể chơi sòng phẳng với những “đỉnh núi” cao nhất bóng đá châu Á, dù đó là Saudi Arabia - đội bóng dự 5 trong số 7 kỳ World Cup gần nhất và bất bại ở vòng loại thứ hai.

Bàn thắng và tâm thế của cú sút chân trái ấy là là một trong những điểm sáng của tuyển Việt Nam ở trận này.

Quang Hải luôn biết cách tạo ra sự bùng nổ cho tuyển Việt Nam. Ảnh: AFC.

Đẳng cấp Quang Hải

Hãy nhớ lại bối cảnh của tình huống Quang Hải làm rung mành lưới Saudi Arabia. Tuyển Việt Nam tổ chức tấn công ở cánh trái. Vũ Văn Thanh căng ngang vào trong, trung vệ Abdulelah Al Amri vung chân phá bóng tầm thấp. Quang Hải chờ sẵn ở tuyến hai, rồi tung cú sút hiểm hóc đưa bóng găm vào góc xa cầu môn.

Nếu Al Amri phá bóng quyết đoán, Quang Hải đã không có cơ hội. Bàn thắng của Quang Hải xuất phát từ lỗi phòng ngự của Saudi Arabia ở cả hai khía cạnh: lỗi cá nhân (phá bóng hỏng) và lỗi hệ thống (các trung vệ đứng dàn hàng ngang, không có cầu thủ che chắn ở tuyến hai).

Tuy nhiên, cái hay của Quang Hải nằm ở chỗ: anh tận dụng rất nhanh sai sót của đối thủ. Một trận đấu không thể hoàn hảo như trên giấy tờ. Luôn có những biến cố, và đẳng cấp của cầu thủ là phản ứng thật nhanh với những biến cố ấy để tạo ra khác biệt, nhất là cầu thủ ấy đang chơi cho đội bóng phải co mình phòng ngự, có rất ít cơ hội tấn công.

Không chỉ sút tốt, Hải “Con” còn biết cách cách di chuyển để tự tạo cơ hội cho mình. Quang Hải âm thầm băng lên xuất hiện ở vùng không gian trống trải trước vòng 16m50, di chuyển vào “điểm mù” ở hàng phòng ngự Saudi Arabia. Ba hậu vệ áo trắng bị hút theo hướng di chuyển của Nguyễn Tiến Linh, còn 2 tiền vệ phòng ngự mải quan sát Văn Thanh đi bóng, dẫn đến khoảng trống rất lớn trước vòng cấm.

Tình huống di chuyển thông minh giúp Quang Hải (vòng tròn vàng) làm chủ hoàn toàn tuyến hai. Tiền vệ Saudi Arabia đã bỏ quên số 19 của tuyển Việt Nam ở pha bóng này.

Khi Al Amri phá bóng hỏng, các hậu vệ Saudi Arabia băng lên rất nhanh để làm hẹp góc sút. Nhưng Quang Hải, với một cú lắc hông và ngả người sang trái, đã rất nhanh tự đặt mình vào tư thế thuận lợi để tung cú sút hiểm hóc.

Bàn thắng vào lưới Saudi Arabia gần giống tình huống Quang Hải sút tung lưới U23 Hàn Quốc ở vòng bảng giải U23 châu Á 2018. Ở bán kết, cầu thủ sinh năm 1997 cũng làm rung lưới U23 Qatar từ pha đón lõng trước vòng 16m50. Hay ở tình huống làm rung lưới Indonesia tại trận lượt về vòng loại thứ hai, vẫn là Quang Hải di chuyển khôn khéo ngoài vòng cấm trước khi lập công.

Xuất hiện đúng chỗ, chờ đợi đúng thời điểm và ra quyết định đúng, đó là phẩm chất của một ngôi sao. Quang Hải không cần bộ kỹ năng phức tạp hay xử lý cầu kỳ. Cách chạy chỗ và sự quyết đoán trong cách xử lý của tiền vệ mang áo số 19 tự thân đã tạo nên sự khác biệt. Không phải ngẫu nhiên, Quang Hải được lựa chọn là tác giả của những bàn thắng lịch sử. Sự lạnh lùng, quyết đoán và tư duy nổi trội luôn giúp Quang Hải tỏa sáng ở những trận đấu áp lực.

Đó là lý do trong số các tiền vệ, tiền đạo của đội tuyển, Quang Hải là cái tên duy nhất đá chính tất cả các trận từ năm 2019 đến nay. Trận duy nhất Hải “con” vắng mặt là cuộc so tài với Malaysia ở vòng loại thứ hai do bị treo giò. Các trận còn lại, chỉ cần không chấn thương, Quang Hải sẽ thi đấu từ đầu.

Hy vọng hàng công

Saudi Arabia có cách chơi tương đối giống UAE. Đội bóng của HLV Herve Renard có nhiều cầu thủ kỹ thuật, tập trung tấn công biên, sử dụng những đường chuyền xuyên tuyến để mở ra khoảng trống và luôn chơi với tư tưởng áp đặt thế trận. Tuy nhiên, tuyển Việt Nam đã không để thua chóng vánh như ở trận hạ màn vòng loại thứ hai, dù trên lý thuyết, đội bóng của thầy Park đã yếu đi do Bùi Tiến Dũng và Đoàn Văn Hậu dính chấn thương.

Khác biệt nằm ở cách kiểm soát nhịp độ trận đấu. Ở trận thua UAE, tuyển Việt Nam chơi không tốt khi có quả bóng trong chân. Các cầu thủ xử lý vội vã, luống cuống dẫn đến mất quyền kiểm soát bóng và để đối phương tạo áp lực trở lại.

“Tuyển Việt Nam đã đúng khi lựa chọn đá phòng ngự phản công, song phương pháp thực hiện không chuẩn mực. Tuyển Việt Nam tập trung phòng ngự, nhưng khi giành được bóng, các cầu thủ lại thi đấu vội vàng, thiếu tỉnh táo và định hướng.

Những pha phản công luôn yêu cầu phải thực hiện nhanh. Dù vậy, các cầu thủ phải nhìn thấy đồng đội, khoảng trống và kẽ hở rồi mới thực hiện chuyền bóng. Cứ giành được bóng, các cầu thủ Việt Nam xử lý 1, 2 nhịp là mất bóng luôn. Do đó, đội bóng của HLV Park Hang Seo phải rút kinh nghiệm. Trong thế trận phản công, bên cạnh tốc độ và con người, tuyển Việt Nam cần có cả nhịp điệu”, BLV Ngô Quang Tùng đánh giá.

Quang Hải luôn biết cách xử lý gọn gàng, chọn vị trí để tự đặt mình vào tư thế chuyền bóng hoặc dứt điểm thuận lợi. Tư duy chơi bóng là yếu tố giúp Quang Hải nổi trội trong tập thể. Ảnh: Y Kiện.

Vấn đề nhịp chơi đã được HLV Park giải quyết triệt để. Ở trận này, ông sắp xếp 4 tiền vệ là Quang Hải, Phan Văn Đức, Nguyễn Tuấn Anh và Nguyễn Hoàng Đức đá giăng ngang. Điểm chung của cả bốn là có khả năng cầm bóng và xoay xở tốt.

Khi giành lại bóng, tuyển Việt Nam không vội vã phản công, mà bình tĩnh chuyền ngắn để kéo giãn đội hình đối thủ, tạo ra khoảng thời gian để hàng thủ tổ chức lại đội hình. Tuấn Anh, Hoàng Đức, Quang Hải đã làm tốt nhiệm vụ với những pha cầm bóng, che chắn và rê dắt khéo léo.

Nhờ các tiền vệ tự tin kiểm soát bóng, tuyển Việt Nam có thể trận tốt trước Saudi Arabia. Tỷ lệ kiểm soát bóng 27,8% không khiến thầy trò ông Park nản lòng. Theo thống kê của AFC, 52,5% thời lượng bóng lăn diễn ra ở khu vực giữa sân, đồng nghĩa tuyển Việt Nam đã tạo ra cuộc chiến thực sự ở khu vực này, buộc Saudi Arabia phải thực hiện nhiều đường chuyền ở vùng không gian xa khung thành.

Quế Ngọc Hải cùng đồng đội không phòng thủ thụ động, chỉ chờ đợi phá quả bóng thật xa cầu môn mà biết cách giải tỏa áp lực bằng một hệ thống nhân sự, lối chơi rõ ràng. Cách phòng ngự nhờ khả năng di chuyển bắt bài và cầm bóng của các tiền vệ sẽ là kim chỉ nam của tuyển Việt Nam trong những trận đấu tới đây.

Nó cũng cho thấy sự trưởng thành về tư duy chơi bóng của tuyển Việt Nam, và càng tự hào hơn khi những chuyển biến về cách tiếp cận trận đấu và chơi bóng diễn ra khi các cầu thủ không có trận đấu chính thức nào trong gần 3 tháng qua.

Nhưng, có thi đấu với triết lý nào, các học trò của HLV Park Hang-seo vẫn cần yếu tố tiên quyết, đó là sự tự tin, chủ động với cái đầu luôn ngẩng cao như cách Quang Hải thể hiện. Chơi với tâm thế sòng phẳng dù phải đương đầu với những thách thức lớn nhất châu lục, đó mới là chiến thắng giá trị nhất của tuyển Việt Nam ở vòng loại cuối cùng.

Nam Nhi