Giác Ngộ tuổi 50: Hiện đại hóa để đi sâu vào đời sống

Năm tháng trôi qua, thói quen đọc báo ấy không mất đi mà chỉ đổi hình thức: từ trang giấy sang màn hình, từ những bài dài đọc chậm sang các bản tin, podcast, talkshow như những bài giảng, trò chuyện hỏi đáp về Phật giáo và đời sống… có thể theo dõi trong giờ nghỉ ngắn. Nhìn lại chặng đường 50 năm của Báo Giác Ngộ, tôi thấy rõ một điều: tờ báo đã chọn con đường hiện đại hóa mà không đánh mất căn cốt.

Tính hiện đại của Báo Giác Ngộ hôm nay thể hiện rất rõ ở cách làm nội dung và cách tiếp cận bạn đọc. Giao diện báo điện tử gọn gàng, dễ đọc, thân thiện với thiết bị di động - điều tưởng nhỏ nhưng lại vô cùng quan trọng trong thói quen tiếp nhận thông tin của người trẻ. Các chương trình podcast, talkshow, bản tin ngắn giúp người bận rộn vẫn có thể “chạm” vào Phật pháp trong nhịp sống gấp gáp. Những bài viết vừa đủ độ dài, rõ trọng tâm, không nặng thuật ngữ nhưng vẫn giữ được chiều sâu, là lựa chọn phù hợp cho nhu cầu đọc nhanh mà không hời hợt.

Điều tôi trân trọng hơn cả là Báo Giác Ngộ không chỉ làm báo thông tin, mà làm báo phản biện và phân tích. Nhiều vấn đề của Phật giáo đương đại - từ sinh hoạt Tăng Ni, đời sống tự viện, đến những va chạm giữa tôn giáo và xã hội - được đặt lên mặt báo với thái độ chừng mực, tỉnh táo và có chiều sâu. Phản biện ở đây không phải để chỉ trích, mà để soi sáng, để nhắc nhở, để cùng nhau đi đúng Chánh pháp. Đó là một vai trò không dễ, nhưng rất cần trong bối cảnh Phật giáo đang hiện diện ngày càng nhiều trong không gian công cộng và truyền thông số.

Điều tôi trân trọng hơn cả là Báo Giác Ngộ không chỉ làm báo thông tin, mà làm báo phản biện và phân tích. Nhiều vấn đề của Phật giáo đương đại - từ sinh hoạt Tăng Ni, đời sống tự viện, đến những va chạm giữa tôn giáo và xã hội - được đặt lên mặt báo với thái độ chừng mực, tỉnh táo và có chiều sâu.

Báo Giác Ngộ cũng là nơi tôi thường tìm thấy những câu chuyện truyền cảm hứng. Không phải những điều lớn lao xa vời, mà là những con người tử tế, những hành giả âm thầm, những trí thức học Phật, những người nổi tiếng biết sống chậm và sống sâu. Những chân dung ấy giúp Phật pháp bước ra khỏi khuôn khổ nghi lễ, đi vào đời sống rất thật. Với người làm giáo dục như tôi, đó là những chất liệu quý giá để kể cho sinh viên nghe rằng: học Phật không phải để rút lui khỏi cuộc đời, mà để sống tử tế hơn trong chính cuộc đời này.

Một điểm đáng ghi nhận nữa là tính tương tác với bạn đọc. Việc mở bình luận dưới các bài viết, tổ chức diễn đàn trao đổi, tiếp nhận ý kiến nhiều chiều cho thấy Báo Giác Ngộ không đứng ở vị trí “độc thoại”. Báo sẵn sàng lắng nghe, đối thoại, kể cả với những quan điểm khác biệt. Song song đó, việc phát triển nội dung trên mạng xã hội giúp báo tiếp cận gần hơn với công chúng trẻ - những người có thể chưa quen đọc báo Phật giáo, nhưng sẵn sàng dừng lại trước một đoạn trích, một video ngắn, một câu chuyện chạm đến mình.

Từ góc nhìn giáo dục, tôi đặc biệt mong Báo Giác Ngộ tiếp tục phát huy vai trò giáo dục cộng đồng theo những hình thức linh hoạt hơn. Ý tưởng mở các khóa học ngắn ngày, các workshop theo tháng ngay tại tòa soạn - với những chủ đề thiết thực cho người trẻ như quản trị cảm xúc, sống tỉnh thức trong môi trường số, thiền cho người bận rộn - là hướng đi rất đáng khuyến khích. Đó không chỉ là làm báo, mà là tạo không gian học tập, thực hành, nơi Phật pháp được “sống” chứ không chỉ được “đọc”.

Bên cạnh đó, việc mở thêm các cuộc thi viết, thi kể chuyện, thi sáng tác liên quan đến đời sống Phật giáo, đạo đức xã hội hay lối sống tỉnh thức sẽ giúp bạn đọc trở thành người đồng hành sáng tạo cùng tờ báo. Khi bạn đọc được tham gia, được chia sẻ câu chuyện của mình, Báo Giác Ngộ sẽ tiếp tục mở rộng cộng đồng những người học Phật bằng nhiều con đường khác nhau.

Với tư cách một bạn đọc gắn bó lâu năm, tôi biết ơn Báo Giác Ngộ vì đã đồng hành cùng tôi qua nhiều giai đoạn trưởng thành - từ người học, người dạy đến người thực tập sống chánh niệm giữa đời thường.

50 năm là một cột mốc đáng trân trọng, nhưng cũng là điểm khởi đầu cho một hành trình mới. Tôi tin rằng, với nền tảng vững chắc, tinh thần đổi mới và sự lắng nghe, Báo Giác Ngộ sẽ bước vào kỷ nguyên số với nửa thế kỷ tiếp theo đầy năng lượng, sáng tạo và dấn thân - tiếp tục là người bạn tin cậy của những ai muốn hiểu Phật giáo một cách hiện đại, nhân văn và sống động.

Ths.Nguyễn Thị Thanh Bình

(Giảng viên Trường Đại học Quốc tế Sài Gòn)