Giải cứu thép nội địa - nhiệm vụ không dễ với Canada

Thép được sản xuất tại nhà máy ở tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. Ảnh: THX/TTXVN

Theo mạng tin “financialpost.com”, Bộ Tài chính Canada cho biết sẽ hạn chế lượng thép nước ngoài nhập khẩu vào Canada bằng cách áp thuế đối với các mặt hàng vượt quá ngưỡng quy định từ những quốc gia không có Hiệp định Thương mại tự do (FTA) với Canada.

Chính sách này, được gọi là "hạn ngạch thuế quan", cho phép các quốc gia không có thương mại tự do xuất khẩu sang Canada một lượng thép tương ứng với những năm gần đây, nhưng áp dụng mức thuế quan 50% nếu vượt quá ngưỡng được chỉ định trong bất kỳ quý nào.

Đầu tháng 6/2025, Mỹ đã tăng thuế đối với các sản phẩm thép nhập khẩu từ 25% lên 50%. Kết quả là trên thực tế Mỹ hầu như đã đóng cửa toàn bộ thị trường của mình trong dài hạn đối với nhiều nhà sản xuất thép lớn nhất của Canada, cũng như các nhà sản xuất ở những quốc gia khác.

Hiện nay, các công ty thép cho biết đang cố gắng tăng doanh số bán hàng trong nước trong khi những nhà sản xuất thép trên toàn cầu để mắt đến thị trường Canada như một cách để bù đắp cho doanh số bán hàng bị mất tại Mỹ.

Do đó, những người vận động hành lang đã gây sức ép với chính phủ Tự do để bảo vệ ngành công nghiệp. Bà Catherine Cobden, Giám đốc Điều hành của Hiệp hội các nhà sản xuất thép Canada (CSPA), đại diện cho 17 công ty thép lớn nhất, cho biết: "Ngành công nghiệp đã nhiều lần yêu cầu chính phủ giảm mức nhập khẩu thép từ các quốc gia có sự hỗ trợ không công bằng để giành lại thị phần trong nước. Điều này giờ đã được thực hiện nhưng có vẻ hơi chậm".

Ông Michael Garcia, Giám đốc Điều hành của Algoma Steel Group Inc. có trụ sở tại Sault Ste. Marie, Ont., cho biết ông đã yêu cầu chính phủ ban hành hạn ngạch thuế quan sẽ áp dụng mức thuế 20% đối với thép từ tất cả các quốc gia, bao gồm cả những quốc gia có FTA với Canada. Ông nói: “Đó sẽ vấn đề quan trọng có ý nghĩa tác động đến sức khỏe của ngành thép Canada”.Theo truyền thống, Algoma cho biết họ bán 50% đến 60% sản phẩm của mình, tính theo khối lượng, vào Mỹ. Hiện tại, mức đó đã giảm xuống dưới 50% và vẫn đang tiếp tục giảm do hậu quả từ mức thuế 50% của Mỹ.Theo Cơ quan giám sát thương mại quốc tế Mỹ, Canada đã nhập khẩu 8,3 triệu tấn thép vào năm 2024, giảm 5,5% so với năm 2023. Canada cũng đã xuất khẩu khoảng 6,4 triệu tấn thép, chủ yếu sang Mỹ, nơi nước này là nguồn cung cấp thép nước ngoài lớn nhất.Người phát ngôn của Bộ Tài chính cho biết các quốc gia không có FTA với Canada đã xuất khẩu 2,6 triệu tấn sang Canada vào năm 2024. Và hạn ngạch thuế quan mới sẽ giúp “ổn định thị trường Canada, ngăn chặn việc chuyển hướng có hại của thép nước ngoài từ các nước thứ ba vào Canada đồng thời giảm thiểu tác động đến những nhà nhập khẩu Canada và người tiêu dùng”.Hạn ngạch thuế quan mới sẽ được áp dụng cho 5 loại sản phẩm thép: thép dẹt, thép dài, thép ống, thép bán thành phẩm và thép không gỉ. Nó sẽ được cộng vào bất kỳ khoản thuế phụ nào hiện có. Với mức thuế suất 50%, nó sẽ bằng với mức thuế suất đang được Mỹ áp dụng cho thép nhập khẩu.Mới đây, Thủ tướng Mark Carney đã công bố một loạt biện pháp được thiết kế để giải quyết tác động của thuế quan Mỹ đối với các nhà máy thép trong nước, trong đó hạn ngạch thuế quan chỉ là một chính sách. Ông cũng cam kết sử dụng nhiều thép sản xuất trong nước hơn trong các dự án công trình công cộng.Nhưng việc hạn chế nhập khẩu thép có thể có những tác động lan tỏa khắp nền kinh tế. Nhiều công ty thép nhỏ hơn của Canada, những công ty không nấu chảy thép của riêng mình mà thay vào đó dựa vào thép nhập khẩu, cho biết sản phẩm của họ được tích hợp hoàn toàn vào nền kinh tế Canada: Họ cắt hoặc chế tạo thép nhập khẩu thành thép cây và các sản phẩm khác được sử dụng trong nhà ở và cơ sở hạ tầng và trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau.Các công ty đó đã lập luận rằng những nhà máy thép trong nước không phải lúc nào cũng có thể đáp ứng được đơn đặt hàng của họ, buộc họ phải dựa vào hàng nhập khẩu. Tuy vậy, một số người trong cuộc cho biết họ không muốn nói công khai vì họ vẫn dựa vào các nhà máy trong nước và lo ngại rằng việc lên tiếng phản đối các chính sách hạn chế nhập khẩu có thể gây hại cho doanh nghiệp của họ.Ông Carney đã thành lập một nhóm đặc nhiệm thép của ngành và chính phủ để xem xét tác động của hạn ngạch thuế quan mới trong 30 ngày.Bất kể tác động của các chính sách mới đối với thép nhập khẩu là gì, thì thuế quan của Mỹ đã tạo ra cái mà bà Cobden gọi là tình hình "thảm khốc" đối với các nhà máy thép trong nước. Người ta ước tính đã có khoảng 1.000 vụ sa thải lao động trong ngành thép của Canada.Ông Garcia cho biết mọi người trong ngành thép đều hy vọng ông Carney sẽ đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ vào ngày 21/7, như đã được đề xuất trong Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) diễn ra tại Alberta vào tháng Sáu vừa qua. Theo ông, nếu kịch bản trên không xảy ra thì ngành thép Canada sẽ đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng.

Thanh Hải/BNEWS/Vnanet.Vn