Giải ngân gói vay 120.000 tỷ đồng chưa đạt 1%, Bộ Xây dựng kiến nghị giảm thêm lãi suất
Để đẩy nhanh tốc độ giải ngân, Bộ Xây dựng kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét giảm thêm lãi suất cho vay để gói vay 120.000 tỷ đồng phù hợp với thực tế. Đồng thời, nghiên cứu gói vay mới với lãi suất giảm 3 - 5% so với lãi vay thương mại, thời hạn vay 10 - 15 năm.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về tình hình triển khai đề án "Xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030" mới đây, Bộ Xây dựng cho biết, tính đến hiện tại, mới giải ngân được 1.144 tỷ đồng của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng.
Trong đó, bao gồm 1.133 tỷ đồng cho chủ đầu tư các dự án vay, 11 tỷ đồng cho người mua nhà vay. Mặc dù so với thời điểm hồi tháng 3/2024, giải ngân gói này đã tăng gần gấp đôi về số vốn, nhưng cũng chỉ đạt gần 1% quy mô gói vay.
Theo Bộ Xây dựng, đến nay có 30 địa phương trên cả nước công bố danh mục 72 dự án nhà ở xã hội đủ điều kiện vay vốn từ gói tín dụng 120.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, bộ này cho rằng phát triển nhà ở xã hội tại nhiều địa phương còn hạn chế. Nhiều tỉnh, thành có tỷ lệ triển khai thấp so với mục tiêu đề án, dù tập trung nhiều khu công nghiệp như Hà Nội, TP. HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ, Long An...
Về kết quả phát triển nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng cho biết, đến nay số dự án nhà ở xã hội đang triển khai trên cả nước là 503 dự án, tăng 4 dự án so với thời điểm 15/3/2024. Vì vậy, để đẩy nhanh tốc độ giải ngân, Bộ Xây dựng kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét giảm thêm lãi suất cho vay để gói vay này phù hợp với thực tế.
Ngoài 4 ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước, hiện có thêm TP Bank, VPBank tham gia gói này, với số tiền 5.000 tỷ đồng mỗi ngân hàng.
Về nguyên nhân gói tín dụng này giải ngân chậm, theo Ngân hàng Nhà nước, do quy định đối tượng thụ hưởng còn phức tạp khiến người dân gặp khó khăn khi vay ưu đãi. Trong khi đó, bản thân Bộ Xây dựng cũng đánh giá lãi suất gói vay ưu đãi trên vẫn cao, trong khi thời gian cho vay ngắn nên chưa thu hút được các doanh nghiệp, người dân vay vốn.
Do đó, Bộ Xây dựng vừa đề nghị Ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất gói vay 120.000 tỷ đồng. Đồng thời, nghiên cứu gói vay ưu đãi mới cho người mua nhà xã hội với lãi vay thấp hơn 3 - 5% lãi suất vay thương mại, kỳ hạn vay 10-15 năm.
Mức lãi đề xuất này mềm hơn gói tín dụng ưu đãi đang thực hiện (thấp hơn 1,5-3% lãi vay thương mại).
"Gói ưu đãi này sẽ tạo thêm động lực cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp vay tiền mua nhà", Bộ Xây dựng nhận định.
Cơ quan này cũng đề nghị Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành xây dựng phương án phát hành trái phiếu chính phủ để hỗ trợ lãi suất cho hoạt động đầu tư, xây dựng nhà ở xã hội.
Được biết, thời gian vừa qua, nhiều doanh nghiệp công bố gia nhập thị trường xây nhà ở xã hội giá rẻ với quy mô lên đến hàng chục nghìn căn.
Chẳng hạn, Vinhomes của Tập đoàn Vingroup đã khởi công 4 dự án nhà ở xã hội tại Hải Phòng, Thanh Hóa, Quảng Trị và Khánh Hòa, bổ sung hơn 10.000 căn hộ nhà ở xã hội và quỹ nhà ở tại các địa phương. Đồng thời, tập đoàn này cũng đang tiếp tục thực hiện thủ tục pháp lý để có thể sớm khởi công các dự án nhà ở xã hội tại Hà Nội, Hưng Yên, Hà Tĩnh, TP.HCM...
Tổng công ty Viglacera cũng đã bàn giao khoảng 5.000 căn hộ tại Hà Nội và đang triển khai ở 4 địa phương gồm Bắc Ninh, Quảng Ninh, Hà Nam và Phú Thọ với quy mô hơn 10.000 căn. Hiện đã có sẵn khoảng 3.000 căn có thể đưa vào sử dụng với giá bán 8 - 10 triệu đồng/m2; giá căn hộ 250 - 600 triệu đồng/căn.
Tương tự, Becamex cũng đã thực hiện trên 45.000 căn hộ vừa là nhà ở công nhân, vừa là nhà ở xã hội tại Bình Dương. Một căn hộ có diện tích 30 m2 bao gồm cả gác lửng, giá bán mỗi căn là 100 - 300 triệu đồng.
Trong năm 2024 tại tỉnh Bình Dương, doanh nghiệp này cũng sẽ ưu tiên khởi công 10.000 căn nhà ở xã hội.
Trong khi đó, Tập đoàn Phú Cường cũng cho biết, sẽ khởi công thêm hàng nghìn căn hộ trong năm nay tại Bình Dương, Kiên Giang...
Mới đây nhất, Tổng công ty Xây dựng Hà Nội - Hancorp công bố muốn làm gần 10.000 căn nhà ở xã hội tại nhiều địa phương, tập trung ở Hà Nội, Hà Nam, Đồng Nai.
CTCP Hưng Thịnh Incons (HTN) - thành viên nằm trong hệ sinh thái của Tập đoàn Hưng Thịnh cũng có kế hoạch đầu tư nhà ở xã hội. Hồi tháng 12/2023, liên danh của Hưng Thịnh Incons đã đăng ký thực hiện dự án khu nhà ở xã hội tại Khu đô thị Cầu Rào 2 (quận Lê Chân, TP. Hải Phòng) với tổng vốn đầu tư hơn 1.900 tỷ đồng.
Trước đó, tại Đại hội đồng cổ đông năm 2023, lãnh đạo CTCP Đầu tư Nam Long cũng cho biết, Công ty sẽ tham gia và cam kết đóng góp 20.000 sản phẩm nhà ở xã hội trong những dự án công ty triển khai.
