Giải pháp cho tài chính khí hậu, phát triển bền vững tại Việt Nam thông qua hoán đổi nợ xanh

Vấn đề đã được giải đáp tại Tọa đàm “Hoán đổi nợ xanh: Cầu nối cho tài chính khí hậu và phát triển bền vững” do Báo Kinh tế và Đô thị phối hợp với Tổ chức ActionAid quốc tế tại Việt Nam (ActionAid) và Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV) phối hợp tổ chức chiều 14/6 tại trường Đại học Cần Thơ.

Tọa đàm có sự tham gia của các chuyên gia, diễn giả: Phó Trưởng ban Phát triển thị trường và dịch vụ tài chính (Bộ Tài chính) Lưu Ánh Nguyệt; PGS.TS Văn Phạm Đăng Trí, Viện trưởng Viện Biến đổi khí hậu, trường Đại học Cần Thơ; TS. Lê Thu Hà, Phó Viện trưởng Viện Báo chí - Truyền thông, Học viện Báo chí và Tuyên truyền; ông Hoàng Tư Giang, nhà báo/chủ nhiệm chuyên mục Tuần Việt Nam trên Vietnamnet; nhà báo Kiều Thị Thoan Thu, Ban Thông tin đối ngoại, Báo Kinh tế & Đô thị.

Ông Nguyễn Xuân Khánh, Phó Tổng Biên tập Báo Kinh tế và đô thị phát biểu khai mạc Tọa đàm. (Ảnh: Tạ Quang)

Biến đổi khí hậu ở Việt Nam lại diễn biến phức tạp và thực tiễn những năm qua cho thấy biến đổi khí hậu diễn ra nhanh hơn so với dự kiến. Tính dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến 74% dân số Việt Nam. Tác động do biến đổi khí hậu nói riêng dự kiến có thể ảnh hưởng đến 433.000 người/năm, gây thâm hụt 3,6 tỷ USD GDP vào năm 2030.

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, ông Nguyễn Xuân Khánh, Phó Tổng Biên tập Báo Kinh tế và đô thị cho biết: “Thời gian qua, nhiều quốc gia, tổ chức quốc tế, nhất là Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đã đưa ra nhiều cam kết hỗ trợ tài chính khí hậu cho các nước dễ bị tổn thương. Cùng với đó ý tưởng giãn nợ cho các nước nghèo đối với dự án đầu tư xanh được đánh giá là khá toàn diện để giải quyết cùng lúc nhiều vấn đề mà các quốc gia trên thế giới đang phải đối mặt, trong đó có Việt Nam”.

Theo ông Nguyễn Xuân Khánh, hoán đổi nợ xanh là phương thức hoán đổi nợ tương đối phổ biến trên thế giới, vừa giảm nợ quốc gia thông qua việc hoán đổi các chương trình khí hậu, môi trường, vừa góp phần tạo cơ hội huy động vốn ở các quốc gia có thu nhập thấp để giải quyết các thách thức về môi trường và tăng trưởng xanh quốc gia đó.

Trong đó, chính phủ mắc nợ thay vì tiếp tục thanh toán các khoản nợ nước ngoài bằng ngoại tệ, đổi lại sẽ thanh toán bằng nội tệ và tài trợ số tiền thanh toán ấy cho các chương trình, dự án khí hậu trong nước theo các điều khoản đã thỏa thuận.

Các chuyên gia cùng trao đổi tại phiên với chủ đề “Ai nợ ai? Hoán đổi nợ xanh: Cầu nối cho tài chính khí hậu và phát triển bền vững nguyên nhân - giải pháp”. (Ảnh: Vân Chi)

Chia sẻ tại phiên 1 với chủ đề “Ai nợ ai? Hoán đổi nợ xanh: Cầu nối cho tài chính khí hậu và phát triển bền vững nguyên nhân - giải pháp”, đánh giá về phương thức hoán đổi nợ xanh, bà Lưu Ánh Nguyệt, Phó Trưởng ban Phát triển thị trường và dịch vụ tài chính (Bộ Tài chính) cho rằng, nếu xét về mức độ bức thiết để chuyển đổi các khoản nợ đến hạn thành các khoản đầu tư xanh hiện nay chưa phải là công cụ ưu tiên của Việt Nam.

“Tuy nhiên, dự báo cho thiệt hại và chi phí cho ứng phó với biến đổi khí hậu của Việt Nam trong tương lai rất lớn. Đặc biệt là việc thiên tai có thể ảnh hưởng đến 2-3% GDP chẳng hạn thì đây là công cụ hữu ích nếu Việt Nam tranh thủ được công cụ hoán đổi nợ xanh trong bối cảnh hiện nay”, bà Lưu Ánh Nguyệt lưu ý.

PGS.TS Văn Phạm Đăng Trí, Viện trưởng Viện Biến đổi Khí hậu, trường Đại học Cần Thơ nhắc lại cam kết của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26), phấn đấu đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 cùng một loạt những nỗ lực, hành động của Việt Nam nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và thực hiện mục tiêu này.

PGS.TS Văn Phạm Đăng Trí khuyến nghị, đểgiải quyết các vấn đề về liên quan biến đổi khí hậu, cần sự kết hợp tổng thể từ các chính sách Nhà nước, sự tham gia của cá nhân và cộng đồng. Riêng Viện Biến đổi Khí hậu, trường Đại học Cần Thơ đã phát động nhiều chương trình, ở đó các bạn sinh viên có thể tham gia để cùng chung tay hành động bảo vệ môi trường, biến ý tưởng thành chương trình hành động để thực hiện ngay tại cộng đồng nơi mình sinh sống.

Phiên 2 với chủ đề “Báo chí truyền thông với nợ khí hậu”. (Ảnh: Vân Chi)

Trong phiên 2 - “Báo chí truyền thông với nợ khí hậu” dưới sự điều hành của của nhà báo Hoàng Tư Giang, sự tham gia trao đổi, thảo luận của TS. Lê Thu Hà và nhà báo Kiều Thị Thoan Thu, đại diện các cơ quan báo chí, truyền thông đã chia sẻ về sách lược, chiến lược xây dựng tin, bài, ảnh, chương trình phát thanh, truyền hình và các tác phẩm báo chí khác về biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu một cách bài bản, ổn định, hệ thống, lâu dài và chuyên nghiệp.

Những trao đổi, đề xuất giải pháp tại Tọa đàm đã góp thêm những góc nhìn để gợi mở cho các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức chính trị xã hội, doanh nghiệp, mỗi người dân để đạt được mục tiêu xanh hóa, chống biến đổi khí hậu; bảo vệ quyền con người.

Tại Tọa đàm, nhân kỷ niệm 100 năm Ngày báo chí Cách mạng Việt Nam, Báo Kinh tế & Đô thị (KTĐT), Tổ chức ActionAid Quốc tế tại Việt Nam (ActionAid) và Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV) đã ủng hộ 100 triệu đồng tặng máy tính cho các học sinh Trường PTDT nội trú Cần Thơ với mong muốn các em học sinh sẽ có điều kiện tốt hơn, phấn đấu đạt kết quả cao trong những năm học tới, đặc biệt là chuyển đổi số trong công tác giảng dạy và học tập.

Ban tổ chức ủng hộ 100 triệu đồng tặng máy tính cho các học sinh Trường PTDT nội trú Cần Thơ. (Ảnh: Vân Chi)

Sáng cùng ngày, Ban tổ chức đã tổ chức chương trình “Vì một Việt Nam xanh” - trồng cây, phát triển rừng ngập mặn giúp bảo vệ tương lai bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu tại xã Lai Hòa, thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng.

Thông qua hai chương trình, Ban tổ chức hướng tới mục tiêu làm rõ tác động của nợ khí hậu đến phát triển kinh tế xã hội và môi trường của các nước nghèo, các nước đang phát triển, thảo luận một số giải pháp tài chính cho phát triển bền vững từ hoán đối nợ xanh.

Đồng thời nâng cao hiểu biết của các bạn trẻ, đặc biệt là các bạn sinh viên trong lĩnh vực truyền thông về vấn đề bảo vệ môi trường, những tác động biến đổi khí hậu đến đời sống người dân; và đặc biệt là góp phần chào mừng và kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí Cách Mạng Việt Nam.

Qua đó để thấy, kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam không chỉ là dịp tri ân, nhìn lại hành trình phát triển của báo chí nước nhà, mà còn là cơ hội để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát huy sứ mệnh xã hội cao cả của nghề báo trong thời đại mới.

Vân Chi