Giải pháp nâng cao chất lượng môi trường của Hà Nội

Sáng 14/3, UBND thành phố Hà Nội phối hợp với Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam tổ chức hội thảo với chủ đề “Thực trạng và giải pháp xử lý các vấn đề cấp bách trong công tác bảo vệ môi trường Thủ đô Hà Nội”.

Hội thảo có ý nghĩa rất quan trọng, nhằm phân tích các nguyên nhân và tìm ra giải pháp thực chất, hiệu quả để hướng tới việc nâng cao chất lượng môi trường của Thủ đô Hà Nội trong thời gian tới.

Dự hội thảo có Giáo sư - Viện sĩ Châu Văn Minh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Về phía Hà Nội có Phó bí thư thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Trọng Đông. Đặc biệt, Hội thảo có sự tham dự của hơn 200 đại biểu từ các cơ quan Trung ương, các địa phương lân cận, các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước.

Hà Nội coi bảo vệ môi trường là nhiệm vụ trọng tâm

Theo Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh, Thủ đô Hà Nội là đô thị đặc biệt, giữ vai trò trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học và an ninh quốc phòng, cũng là đô thị có diện tích và dân số lớn hàng đầu cả nước.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh phát biểu tại hội thảo.

Hà Nội có tốc độ đô thị hóa nhanh, đặc biệt tại khu vực nội đô có tốc độ tăng dân số cơ học rất lớn, đồng thời là trung tâm khu vực Vùng đồng bằng sông Hồng - vùng có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất cả nước. Với đặc thù này, Hà Nội luôn đối mặt với rất nhiều vấn đề môi trường như ô nhiễm không khí, quá tải trong xử lý chất thải rắn, nước thải,...

Chủ tịch UBND thành phố nhấn mạnh, công tác bảo vệ môi trường Thủ đô luôn là vấn đề trọng tâm, được Trung ương và lãnh đạo thành phố quan tâm hàng đầu. Điều này được thể hiện trong nhiều văn kiện quan trọng của Trung ương, thành phố Hà Nội và đã được tổ chức triển khai thực hiện trong thời gian qua. Gần đây nhất là ba văn kiện quan trọng: Luật Thủ đô (sửa đổi) năm 2024 và hai Quy hoạch của Thủ đô mới được phê duyệt. Trong đó, Luật Thủ đô đã nêu cụ thể một số nhiệm vụ cần triển khai về xác định vùng phát thải thấp.

Tại Quy hoạch Thủ đô, vấn đề môi trường được đặt lên là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong số các nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách cần giải quyết của Thủ đô trong giai đoạn 2025-2030.

Thực hiện chủ trương đó, thành phố Hà Nội đang quyết liệt thực hiện nhiều hoạt động nhằm cải thiện môi trường. Đối với vấn đề xử lý ô nhiễm không khí, Hà Nội đang thực hiện các giải pháp giảm phương tiện xe cá nhân, tăng cường đầu tư, đưa vào sử dụng các phương tiện vận tải hành khách công cộng, chuyển đổi giao thông xanh, xóa bỏ tình trạng đốt than tổ ong, tăng cường rửa đường, giám sát vệ sinh môi trường các công trình xây dựng…

Với vấn đề xử lý nước thải, làm sạch các dòng sông, hiện Hà Nội cũng đang khẩn trương thực hiện các giải pháp bổ cập nước sông Tô Lịch, làm sống lại dòng sông theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm. “Hà Nội đặt quyết tâm tháng 9/2025 sẽ hoàn thành nhiệm vụ bổ cập nước sông Tô Lịch”, Chủ tịch thành phố cho biết. Hà Nội cũng tập trung hiện đại hóa công tác thu gom rác thải, thí điểm phân loại rác tại nguồn, hiện đang thí điểm tại 5 quận nội thành.

Cấp bách chuyển đổi số để chuyển đổi xanh

Theo các chuyêng gia, có nhiều nguyên nhân gây nên vấn đề ô nhiễm không khí của Hà Nội. Trong đó, các vấn đề khói xe, bụi xây dựng, chất thải công nghiệp… là những nguyên nhân chủ yếu. Hà Nội đã đưa ra nhiều giải pháp để giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, việc kiểm soát các nguồn thải chưa thực sự tốt.

Các đại biểu tham dự buổi hội thảo.

Theo TS Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam, hiện Hà Nội đang có nhiều thời cơ thuận lợi nhất trong giải quyết vấn đề về môi trường. Quyết tâm chính trị lớn, đi cùng với đó là hệ thống cơ sở pháp lý được hoàn thiện khi Luật Thủ đô cùng hai đồ án quy hoạch của Hà Nội đã được xem xét thông qua.

“Quan trọng nhất là Hà Nội có sự đồng lòng rất lớn từ người dân và sự tham gia đồng hành của nhiều doanh nghiệp. Cơ hội để giải quyết vấn đề ô nhiễm của Hà Nội đang chín muồi”, TS Hoàng Dương Tùng nhấn mạnh.

Theo TS Hoàng Dương Tùng, việc cần làm trước tiên và cấp thiết phải chuyển đổi số để chuyển đổi xanh. Đây phải là ưu tiên hàng đầu của Thủ đô. “Cần xác định bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm của lãnh đạo thành phố, của các Sở ngành mà còn là của tất cả các cấp và toàn thể người dân và các địa phương lân cận. Mỗi địa phương cần phải có chỉ tiêu, trách nhiệm cụ thể giảm thiểu ô nhiễm không khí, cần phân công rõ người, rõ việc rõ trách nhiệm rõ tiến độ, rõ hiệu quả trong vấn đề bảo vệ môi trường”, TS Hoàng Dương Dùng nêu ý kiến.

Theo đó, cần có sự ưu tiên đầu tư tài chính có trọng tâm trọng điểm vào các lĩnh vực như: xây dựng các không gian xanh, sử dụng nhiên liệu sạch… TS Hoàng Dương Tùng dẫn chứng bài học lớn từ Trung Quốc: “Họ đầu tư hơn 100 tỉ USD trong vòng 10 năm cho các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm vùng Bắc Kinh, bao gồm: hỗ trợ cho các nhà máy cơ sở sản xuất gây ô nhiễm khi đóng cửa, hoặc chuyển đổi nhiên liệu; hỗ trợ chuyển đổi 100% xe buýt chạy nhiên liệu sang xe buyt chạy điện trong thời gian ngắn; xây dựng giao thông công cộng và hỗ trợ chuyển đổi sang xe ô tô, xe máy điện”.

Đồng tình với ý kiến này, GS.TS Chu Hoàng Hà - Phó Chủ tịch Viện hàn lâm Khoa học và công nghệ Việt Nam nhấn mạnh, việc ứng dụng khoa học công nghệ là cần thiết để có các giải pháp triệt để trong quản lý và bảo vệ môi trường.

“Hà Nội cũng đang có sự đầu tư lớn trong hệ thống thu gom, xử lý rác thải và cho thấy sự chuyển biến lớn trong thời gian qua. Đây là minh chứng cho thấy, việc sử dụng công nghệ là điều tối quan trọng trong việc đưa ra các giải pháp để chấm dứt việc ô nhiễm môi trường”, GS.TS Chu Hoàng Hà cho biết.

Viện Hàn lâm Khoa học và công nghệ Việt Nam hiện đang sẵn sàng hỗ trợ trong xây dựng hệ thống dữ liệu, cũng như chuyển giao công nghệ với Hà Nội trong việc quản lý và bảo vệ môi trường.

Lệ Cẩm