Giải pháp nào cho khối lượng lớn tro, xỉ tại Bình Thuận?

Toàn cảnh bãi tro, xỉ của nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân, tỉnh Bình Thuận.

Hàng trăm nghìn tấn tro, xỉ thí điểm san lấp khu vực Hang Cò

Cụ thể, Sở Xây dựng tỉnh Bình Thuận đã có văn bản gửi Bộ Xây dựng đề nghị hướng một số nội dung liên quan về phương án thí điểm san lập khu vực Hang Cò trong phạm vi quy hoạch bãi xỉ của Trung tâm điện lực Vĩnh Tân bằng vật liệu tro, xỉ than của Nhà máy điện Vĩnh Tân 2.

Về vấn đề này, Bộ Xây dựng đã có ý kiến như sau: Việc sử dụng tro, xỉ nhiệt điện của Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân làm vật liệu san lấp là phù hợp với chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhằm mục đích tiết kiệm tài nguyên khoáng sản được khai thác từ tự nhiên, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tiết kiệm diện tích đất làm bãi chứa.

Tùy thuộc vào mục đích sử dụng của công trình sau khi san lấp, cần tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật được quy định tại mục 4 của TCVN 12249:2018 và yêu cầu kỹ thuật tại mục 7 của Chỉ dẫn kỹ thuật cho nền san lấp.

Quá trình vận chuyển tro, xỉ để thí điểm san lấp khu vực Hang Cò cần phải tuân theo các quy định đảm bảo an toàn vệ sinh môi trường đối với vận chuyển hàng hóa vật liệu xây dựng theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường hiện hành và các quy định khác về đảm bảo an toàn vệ sinh môi trường theo quy định.

Do địa điểm san lấp thí điểm là khu vực đã kết thúc khai thác khoáng sản, đề nghị Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân lấy thêm ý kiến hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường theo Điều 52b, khoản 4 Nghị định số 38/2015/NĐ-CP ngày 24/4/2015 của Chính phủ quy định về quản lý chất thải và phế liệu được sửa đổi bởi Điều 3 Nghị định số 40/2019/NĐ-CP ngày 13/5/2019 của Chính phủ.

Công nhân Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 phủ lưới để giảm bụi của bãi tro, xỉ.

Theo tài liệu của Sở Xây dựng Bình Thuận, Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân dự kiến sử dụng khoảng 400 nghìn tấn tro, xỉ của Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 để thí điểm san lấp khu vực Hang Cò.

Trường hợp tro, xỉ của nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 2 được phân định là chất thải rắn công nghiệp thông thường (theo QCVN 07:2009/BTNMT về ngưỡng chất thải nguy hại) và phù hợp với TCVN 12249:2018 tro, xỉ nhiệt điện đốt than làm vật liệu san lấp - yêu cầu chung thì có thể sử dụng để san lấp thí điểm khu vực Hang Cò theo Chỉ dẫn kỹ thuật “Sử dụng tro, xỉ nhiệt điện đốt than vào san lấp” được ban hành kèm theo Quyết định số 216/QĐ-BXD ngày 23/8/2019 của Bộ Xây dựng.

UBND tỉnh khuyến khích sử dụng tro, xỉ

Vào tháng 1/2020, UBND tỉnh Bình Thuận cũng đã ban hành Kế hoạch về việc sử dụng tro, xỉ của các nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và trong công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, UBND tỉnh đề nghị các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn nhà nước phải ưu tiên sử dụng tro, xỉ và các sản phẩm vật liệu xây dựng sử dụng tro, xỉ trong thành phần phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và có giấy chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy theo đúng quy định. Khuyến khích các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh sử dụng tro, xỉ làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và trong công trình xây dựng

UBND tỉnh Bình Thuận đã nhấn mạnh: “Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có vướng mắc, phát sinh, các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan kịp thời phản ánh đến Sở Xây dựng để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh xem xét, điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp”.

Cũng trong tháng 1/2020, UBND tỉnh Bình Thuận đã có Quyết định về việc công bố Đơn giá một số công tác xây dựng sử dụng vật liệu tro, xỉ nhiệt điện trên địa bàn tỉnh Bình Thuận. Quyết định trên là cơ sở để các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan tham khảo, sử dụng lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh.

Ngoài ra, liên quan đến vấn đề tro, xỉ trong năm 2019, Bộ Xây dựng cũng đã có văn bản trả lời Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Thuận cụ thể như sau: “Bộ Xây dựng đã bàn hành đầy đủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật, định mức kinh tế kỹ thuật về xử lý, sử dụng tro, xỉ sử dụng làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và trong công trình xây dựng theo nhiệm vụ đặt ra tại Quyết định số 452 của Thủ tướng Chính phủ, bao gồm 19 Tiêu chuẩn, 1 Quy chuẩn và 7 chỉ dẫn kỹ thuật, 3 định mức kinh tế kỹ thuật đã được ban hành”.

Theo thống kê của Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4, năm 2018 khối lượng tro, xỉ là 207.118 tấn, trong đó tiêu thụ được 51.407 tấn và chôn lấp là 149.711 tấn. Năm 2019, khối lượng tro, xỉ là 292.303 tấn và năm 2020 tăng lên 353.899 tấn. Riêng năm 2021 là 38.428 tấn, trong đó, tiêu thụ được 14.137 tấn và chôn lấp là 24.291 tấn. Hiện, Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 đã có 4 nhà thầu tham gia tiêu thụ tro, xỉ.

Còn theo báo cáo của Nhà máy nhiệt điện Đốt than BOT Vĩnh Tân 1 cho biết, năm 2019 đã tiêu thụ khoảng 105.000 tấn tro, xỉ. Năm 2020 gần 400.000 tấn và trong những tháng đầu năm 2021 Nhà máy đã tiêu thụ khoảng 108.000 tấn tro, xỉ. Hiện nay, Nhà máy nhiệt điện Đốt than BOT Vĩnh Tân 1 cũng đang hỗ trợ cho các đơn vị tiêu thụ tro, xỉ với mức hỗ trợ tối đa là 60.000 đồng/tấn tro, xỉ.

Theo thống kê của Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 2, khối lượng tro, xỉ cung cấp cho các đơn vị trong năm 2020 khoảng 694.543 tấn. Trong đó khối lượng tro, xỉ cung cấp cho các đơn vị thông qua Cảng dầu là 21.110 tấn. Từ đầu tháng 1/2021 đến 8/3/2021, Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 đã cung cấp khoảng 116.480 tấn cho các đơn vị.

Ngoài ra, trong tháng 12/2020, Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 đã phối hợp với Trạm Biên phòng cửa khẩu cảng Liên Hương hoàn thành công trình thí điểm “Xây dựng sân nền Trạm Biên phòng cửa khẩu cảng Liên Hương” tại xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong bằng bê tông kết hợp với tro, xỉ của Nhà máy điện Vĩnh Tân 2. Phối hợp với Sở Giao thông vận tải, Phòng kinh tế hạ tầng huyện Tuy Phong, UBND xã Vĩnh Tân… thi công thí điểm đường giao thông nông thôn bằng bê tông Geopolymer không xi măng tại thôn Vĩnh Tiến, xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong.

Phi Long – Duy Quan