Giải pháp phát triển bền vững ngành nuôi biển ở Quảng Ngãi
Nuôi biển được xem là giải pháp chiến lược nhằm khôi phục nguồn lợi thủy sản tự nhiên đang suy giảm nghiêm trọng, đồng thời tạo sinh kế ổn định cho ngư dân. Tuy nhiên, ngành nuôi biển tại Quảng Ngãi vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong việc khai thác tiềm năng và phát triển bền vững.
Lồng nuôi cá bớp trên đảo Lý Sơn.
Tiềm năng và thực trạng phát triển nuôi biển
Huyện Lý Sơn hiện có trên 50 lồng bè nuôi thủy sản với các đối tượng có giá trị kinh tế cao như cá bớp, cá mú, cá hồng, tôm hùm, nhum sọ... Theo ông Huỳnh Văn Lý, một hộ nuôi cá bớp ở thôn Đông An Hải, sản phẩm từ nuôi lồng bè tại đây có chất lượng tốt. Mặc dù giá bán có lúc biến động, nhưng các hộ dân vẫn duy trì được thu nhập ổn định.
Tại phường Phổ Quang (thị xã Đức Phổ), hoạt động nuôi trồng thủy sản ven biển cũng bắt đầu khởi sắc. Các loại thủy sản được nuôi kết hợp đa dạng, từ ốc hương, hải sâm đến cá dìa, cá măng. Ông Ngô Tiến Dũng, một hộ dân tại tổ dân phố Bàn An, cho biết việc chuyển từ nuôi độc canh sang nuôi luân phiên, kết hợp nhiều loại thủy sản giúp tiết kiệm chi phí, giảm rủi ro dịch bệnh và tăng hiệu quả kinh tế.
Tuy nhiên, nghề nuôi biển tại Quảng Ngãi hiện chủ yếu tập trung ở khu vực gần bờ, quy mô nhỏ lẻ, manh mún. Sản lượng nuôi trồng thủy sản của tỉnh trong 6 tháng đầu năm 2022 đạt 2.372 tấn, giảm 5% so với cùng kỳ năm trước.
Những khó khăn và thách thức
Một trong những trở ngại lớn của ngành nuôi biển là cơ sở hạ tầng yếu kém, dịch bệnh kéo dài, giá cả thị trường không ổn định và môi trường nước bị ô nhiễm. Ngoài ra, khó khăn về nguồn giống cũng gây áp lực không nhỏ. Huyện Lý Sơn cần hơn 200.000 con giống mỗi năm, nhưng Trung tâm Giống tỉnh chỉ đáp ứng được từ 70.000 - 90.000 con. Riêng giống tôm hùm và nhum sọ vẫn phải phụ thuộc vào nguồn tự nhiên, dẫn đến nguy cơ khai thác quá mức và mất cân bằng hệ sinh thái.
Hướng đi bền vững cho ngành nuôi biển
Chương trình phát triển thủy sản Quảng Ngãi đến năm 2030, tầm nhìn 2045, đặt mục tiêu mở rộng diện tích nuôi thủy sản nước lợ lên 930ha, phát triển 2.000 lồng nuôi trên biển và tăng trưởng ngành nuôi trồng thủy sản từ 3 - 4% mỗi năm.
Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, ông Trần Đình Luân, nhấn mạnh rằng để phát triển bền vững, Sở NN&PTNT cần tham mưu UBND tỉnh quy hoạch vùng nuôi một cách bài bản, đảm bảo lợi ích hài hòa cho cộng đồng dân cư ven biển. Đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, và thường xuyên quan trắc môi trường là yếu tố then chốt để giảm thiểu rủi ro.
Nuôi biển bị ảnh hưởng nhiều bởi nguồn thải, vì vậy việc chủ động giám sát môi trường sẽ giúp cảnh báo kịp thời những bất thường, tạo điều kiện để ngành nuôi biển phát triển hiệu quả, bền vững.
