Giải pháp về vốn có vai trò quan trọng trong phát triển nông nghiệp xanh
Theo ông Nguyễn Trí Ngọc – Tổng Thư ký Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, để ngành nông nghiệp 'bơi ra biển lớn', cần tăng cường liên kết '5 nhà'. Trong đó, giải pháp về vốn được xem là then chốt, quyết định hiệu quả sản xuất theo hướng hữu cơ, giảm phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, việc tiếp cận nguồn vốn xanh còn gặp nhiều khó khăn, đòi hỏi cả ngân hàng lẫn người sản xuất phải thay đổi cách tiếp cận, sử dụng vốn minh bạch và hiệu quả hơn.
Ông Nguyễn Trí Ngọc, Tổng Thư ký Tổng hội Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam.
Phóng viên: Xin ông cho biết vai trò liên kết của “5 nhà”: Nhà nước, nhà băng, nhà khoa học, doanh nghiệp và nhà nông sẽ mang lại những giá trị gì trong phát triển bền vững nền nông nghiệp Việt Nam?
Ông Nguyễn Trí Ngọc: Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập ngày càng sâu vào nền kinh tế thế giới thì liên kết trong phát triển nông nghiệp là điều không thể thiếu. Trong đó, hướng tới sản xuất nông nghiệp bền vững, vai trò của liên kết càng ngày càng phải thể hiện rõ hơn, sâu hơn thì mới phát huy được giá trị của ngành nông nghiệp trước quá trình hội nhập nền kinh tế.
Muốn bơi ra bể lớn nhưng nếu không có liên kết thì không thể có hiệu quả, không nâng cao được tầm vóc của nông nghiệp Việt Nam cũng như giá trị thu nhập cho người nông nông dân.
Do đó, trong bối cánh hiện nay, liên kết “5 nhà” gồm: Nhà nước, nhà băng, nhà khoa học, doanh nghiệp và nhà nông càng phải sâu hơn, toàn diện hơn với quy mô đáp ứng được với yêu cầu, vị thế nền kinh tế của nông nghiệp Việt Nam khi hội nhập vào thị trường quốc tế.
Quá trình hội nhập phát sinh nhiều mâu thuẫn, phải có sự liên kết đặc biệt của “5 nhà” mới giải quyết được những mâu thuẫn đó. Tuy nhiên, cần lưu ý, không chỉ đơn giản về mặt kỹ thuật, nguồn vốn mà quy mô của thị trường và chất lượng của sản phẩm cũng luôn phải được tính đến trong mối liên kết “5 nhà”.
Phóng viên: Thưa ông, gần đây nông sản hữu cơ được nhiều người, nhiều doanh nghiệp chú trọng đầu tư. Theo ông, nông sản hữu cơ cần phát triển theo chuỗi như thế nào để tạo ra được giá trị gia tăng cho các bên tham gia chuỗi sản xuất?
Ông Nguyễn Trí Ngọc: Chúng ta nói rất nhiều đến phát triển nông nghiệp Việt Nam một cách bền vững, mà muốn bền vững thì phải xanh theo hướng hữu cơ.
Đây là nhu cầu của thị trường. Đặc biệt, không chỉ là nhu cầu của thị trường thế giới mà chính là nhu cầu của thị trường trong nước với hơn 100 triệu dân của Việt Nam. Điều này phải rõ ràng, minh bạch. Muốn vậy, mọi tiêu chuẩn cũng phải được rõ ràng và minh bạch. Trong đó, vai trò của quản lý nhà nước không thể không nhắc đến, vì Nhà nước chính là người định hướng cho nông nghiệp phát phát triển một cách bền vững.
Phóng viên: Hiện nay chúng ta đang nói nhiều về nông nghiệp xanh gắn với giảm phát thải. Ông đánh giá như thế nào về sự gắn kết này?
Ông Nguyễn Trí Ngọc: Sự gắn kết nông nghiệp xanh với giảm phát thải là sự gắn kết hữu cơ. Nghĩa là, phát triển nông nghiệp xanh mà không gắn với giảm phát thải khí nhà kính thì hiệu quả sẽ không cao.
Đã xanh thì phải theo hướng giảm phát thải khí nhà kính và sản xuất hữu cơ phải thể hiện ngay từ nhận thức ban đầu như vậy. Minh chứng được thể hiện qua việc triển khai đề án phát triển 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, giảm phát thải khí nhà kính.
Như vậy có thể thấy, muốn phát triển nghề trồng lúa theo hướng xanh, sạch, an toàn nhưng không gắn với giảm phát thải khí nhà kính thì tất cả những giải pháp từ kỹ thuật, giống, thời vụ đến thu mua, sơ chế và chế biến sẽ không đồng bộ, không hiệu quả.
Khi đã không đem lại hiệu quả thì sản phẩm đó tác động đến thu nhập của người dân là không có, đồng nghĩa với việc không mang lại lợi ích cho xã hội, cho người nông dân và cho cả thị trường Việt Nam.
Phóng viên: Trong thời gian qua, để tiếp cận tài chính xanh, doanh nghiệp nông nghiệp, cũng như người nông dân gặp nhiều khó khăn. Vậy theo ông giải pháp nào để các doanh nghiệp, nhà nông có thể tiếp cận được nguồn vốn này một cách thuận lợi hơn?
Ông Nguyễn Trí Ngọc: Muốn phát triển nông nghiệp xanh một cách bền vững thì giải pháp vốn vô cùng quan trọng. Nông nghiệp là ngành rất dễ bị tổn thương. Doanh nghiệp của nông nghiệp chủ yếu là nhỏ và vừa, trong đó nguồn vốn rất hạn chế.
Muốn phát triển một sản phẩm mà không có vốn đồng nghĩa với việc không thể phát triển, chứ chưa nói là phát triển bền vững. Do đó, giải pháp về vốn có ý nghĩa quan trọng và quyết định.
Để tiếp cận với nguồn vốn xanh có nhiều giải pháp. Theo tôi, một trong những giải pháp quan trọng để doanh nghiệp và nhà nông thuận lợi hơn trong tiếp cận nguồn vốn xanh đó là cần nâng cao trách nhiệm của ngành ngân hàng đối với lĩnh vực nông nghiệp xanh.
Cùng với đó, là trách nhiệm của doanh nghiệp, người nông dân trong việc sử dụng nguồn vốn đó làm sao cho hiệu quả, thiết thực. Việc sử dụng hiệu quả, thiết thực nguồn tín dụng xanh sẽ giúp thúc đẩy việc tiếp cận nguồn vốn này thuận lợi hơn trong thời gian tới.
