Giải thưởng Đào Tấn năm 2025 vinh danh nhà viết kịch Lê Duy Hạnh, Lưu Quang Hà

Nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội Lê Thanh Nghị, nguyên Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bắc Ninh Trần Văn Túy, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương kiêm Trưởng Ban Lý luận phê bình VHNT Nguyễn Thế Kỷ đã đến dự buổi lễ.

Cùng dự buổi lễ còn có các đồng chí nguyên là lãnh đạo, các đơn vị một số bộ, ngành, địa phương, các tổ chức hội nghề nghiệp, gia đình cố GS.Anh hùng lao động Hoàng Chương – người sáng lập Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hóa Dân tộc, đông đảo văn nghệ sĩ.

PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương kiêm Trưởng Ban Lý luận VHNT và NSND Lê Tiến Thọ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hóa Dân tộc trao Giải thưởng lớn, Tác giả xuất sắc cho đại diện gia đình các nhà viết kịch Lê Duy Hạnh, Lưu Quang Hà.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông khẳng định, trong 25 năm qua, các hoạt động của Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hóa Dân tộc luôn bám sát chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, chỉ đạo của Bộ VHTTDL. Các hoạt động của Viện đã để lại dấu ấn đậm nét với rất nhiều hoạt động phong phú, từ các hoạt động hội thảo, tọa đàm cho đến các hoạt động bảo tồn, phát huy văn hóa dân tộc trong đời sống… Đây là sự cố gắng vô cùng lớn của lãnh đạo Viện.

Thứ trưởng Tạ Quang Đông cũng bày tỏ tin tưởng, trong thời gian tới, Viện sẽ tiếp tục phát huy hơn nữa vai trò của mình, sáng tạo hơn, hiệu quả hơn trong các hoạt động bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, đặc biệt là góp phần đưa văn hóa Việt Nam ra quốc tế… Bộ VHTTDL sẽ luôn đồng hành cùng với Viện triển khai tốt công tác, các kế hoạch, hoạt động trong nhiệm kỳ tiếp theo.

Nguyên Bí thư Thành ủy Lê Thanh Nghị, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Thế Kỷ trao thưởng cho lãnh đạo các đơn vị có tác phẩm đạt giải Tác phẩm xuất sắc.

Tại buổi lễ, Ban tổ chức đã tôn vinh, khen thưởng các tập thể, cá nhân có nhiều đóng góp tích cực cho hoạt động của Viện, có thành tích tiêu biểu trong hoạt động bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, luôn đồng hành để lan tỏa những giá trị tốt đẹp của văn hóa nghệ thuật đến với đông đảo công chúng.

Cũng tại buổi lễ, Ban tổ chức đã trao Giải thưởng Đào Tấn năm 2025. Đây là giải thưởng do Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hóa Dân tộc phối hợp với Tạp chí Văn hiến Việt Nam khởi xướng từ năm 2.000, nhằm tôn vinh các tập thể, cá nhân có tác phẩm sân khấu, văn học, hội họa, âm nhạc xuất sắc, đóng góp tích cực cho tiến trình giao lưu, hội nhập văn hóa đất nước trên cơ sở bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa nghệ thuật truyền thống. Trong đó, Giải thưởng lớn tôn vinh nhà viết kịch Lê Duy Hạnh (1947-2023); Giải thưởng xuất sắc tôn vinh nhà viết kịch Lưu Quang Hà (1928-2008).

Theo NSND Lê Tiến Thọ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hóa Dân tộc, cho biết, nhà viết kịch Lê Duy Hạnh là một trong những tác giả sân khấu lớn nhất đất nước trong 50 năm qua, bên cạnh Lưu Quang Vũ, Xuân Trình, Tào Mạt… Ông đã sáng tác hơn 50 tác phẩm sân khấu không những kịch nói mà còn cả tuồng, cải lương trong đó có nhiều tác phẩm thu hút đông đảo khán giả và có sức sống lâu bền. Ông được Giải thưởng Nhà nước năm 2001 với ba tác phẩm “Bùi Thị Xuân hồi kết cuộc”, “Mặt trời đêm thế kỷ”, “Trời Nam”. Ông còn có hàng loạt tác phẩm có giá trị khác như “Tâm sự Ngọc Hân”, “Vua thành triều Lê”, “Chiếc áo thiên nga”. “Lý Chiêu Hoàng”, “Hoàng hậu hai vua”, “Hồn thơ ngọc”, “Độc thoại đêm”, “Diễn kịch một mình”, “Nguyệt ha”… Việc trao Giải thưởng lớn Giải thưởng Đào Tấn 2025 khẳng định giá trị to lớn của nhà viết kịch.

Ban tổ chức tôn vinh các tập thể, cá nhân có nhiều đóng góp tích cực trong bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc.

Nhà viết kịch Lưu Quang Hà vốn là một vệ quốc đoàn năm 16 tuổi. Ông trải qua nhiều chiến trường trong kháng chiến chống Pháp cũng như chống Mỹ. Những năm 1980 ông bắt đầu viết kịch. Nhân vật kịch của ông là những anh hùng dân tộc như Nguyễn Huệ, Nguyễn Trãi, Trần Hưng Đạo... Ông dành nhiều thời gian, công sức viết về hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tác phẩm đầu tiên viết cho sân khấu và điện ảnh là “Đêm diễn “Rồng tre” ở Paris”. Năm 1980, Lưu Quang Hà bắt tay viết vở kịch về chuyện Bác Hồ trừng trị đại tá tham nhũng Trần Dụ Châu. Vở kịch mang tên “Đêm trắng” được dựng lần đầu tiên vào năm 1985 tại Đoàn Văn công Quân khu II và sau này liên tục được nhiều đơn vị sân khấu hai miền Nam Bắc dựng diễn. Riêng Nhà hát Kịch Việt Nam đã ba lần dàn dựng vở này, lần gần nhất là năm 2021. Đến nay, “Đêm trắng” vẫn là một trong những tác phẩm sân khấu hay nhất về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhân 45 năm vở kịch “Đêm trắng” ra đời, Giải thưởng Đào Tấn 2025 trao tặng giải Tác giả xuất sắc cho tác giả Lưu Quang Hà để tưởng nhớ ông.

Tại buổi lễ, Ban tổ chức đã trao Giải thưởng lớn và Tác giả xuất sắc cho đại diện gia đình nhà viết kịch Lê Duy Hạnh, Lưu Quang Hà. Trao giải Nhà quản lý xuất sắc cho NSND Lệ Ngọc, Chủ tịch Sân khấu Lệ Ngọc; NSND Nguyễn Trung Hiếu, Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội; NSND Hồ Ngọc Trinh, Trưởng đoàn Cải lương Vàm Cỏ, tỉnh Tây Ninh.

Giải Họa sĩ xuất sắc thuộc về nghệ sĩ, họa sĩ Lê Sa Long (TP Hồ Chí Minh), Giải Ca sĩ xuất sắc thuộc về NSƯT Trần Tựa (Hội Âm nhạc TP Hà Nội). Giải Người truyền bá nghệ thuật xuất sắc vinh danh đạo diễn Nguyễn Thanh Hiệp (TP Hồ Chí Minh), soạn giả Mai Văn Lạng (Đài Tiếng nói Việt Nam).

Dịp này, Ban tổ chức còn trao Giải CLB Tuồng không chuyên xuất sắc cho Câu lạc bộ Tuồng xã Hậu Thành, huyện Yên Thành (cũ) này là xã Giai Lạc, tỉnh Nghệ An. Giải Tác phẩm xuất sắc tôn vinh 4 tác phẩm: Vở kịch “Ngược chiều Bình an” của Nhà hát kịch Việt Nam. Vở Kịch Xiếc “Nghêu, Sò, Ốc, Hến” của Liên đoàn xiếc Việt Nam. Vở Tuồng “Dấu thiêng Hà Nội” của Đoàn Nghệ thuật Tuồng - Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc Gia Việt Nam. Vở Cải lương “Từ Việt Bắc về Hà Nội” của Đoàn Nghệ thuật Cải lương, Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam…

N.Hoa