Giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, chiến sỹ trong giai đoạn hiện nay

Công tác giáo dục chính trị là một trong những hình thức cơ bản trong các hình thức của công tác tư tưởng, giữ vị trí chủ đạo trong hệ thống giáo dục cộng sản chủ nghĩa, nó trực tiếp xây dựng phẩm chất chính trị tinh thần cho bộ đội, để họ vượt qua mọi khó khăn, hy sinh gian khổ. Đồng thời là truyền bá những nguyên lý của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của cách mạng, nhiệm vụ của quân đội và đơn vị cho toàn thể cán bộ, chiến sỹ, nhằm nâng cao sự hiểu biết và trình độ chính trị, xây dựng thế giới quan khoa học, phương pháp luận đúng đắn, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng giúp họ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Nhận rõ vị trí, vai trò của công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, chiến sỹ lực lượng vũ trang những năm qua, Đảng ủy Quân sự tỉnh và cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong Lực lượng vũ trang tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện đồng bộ các chủ trương, giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, chiến sỹ. Quán triệt triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 124-CT/QUTW ngày 31/3/2011; Chỉ thị 2423 ngày 09/11/2023 của Quân ủy Trung ương về “Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”; Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới” của Bộ Quốc phòng. Trong đó, tập trung quán triệt cho đội ngũ cán bộ các cấp có nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò, tầm quan trọng việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị tư tưởng; xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, bảo đảm tiến độ, chú trọng hướng dẫn, chỉ đạo, triển khai thực hiện bảo đảm tính liên tục, đồng bộ, thống nhất, gắn với thực hiện quy chế công tác giáo dục chính trị trong quân đội Nhân dân Việt Nam.

Về chương trình, nội dung giáo dục chính trị luôn bảo đảm tính toàn diện, sát thực tế, phù hợp với từng đối tượng; hình thức, phương pháp giáo dục đã có nhiều đổi mới, nhất là việc biên soạn, thông qua giáo án bài giảng, phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả; việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy chính trị được thực hiện ở tất cả các cơ quan, đơn vị trong lực lượng vũ trang tỉnh bên cạnh đó duy trì nghiêm túc các chế độ như: Thông báo chính trị - thời sự, đọc báo, nghe đài, xem truyền hình; Ngày chính trị và văn hóa tinh thần, Ngày pháp luật hằng tháng; hoạt động văn hóa, văn nghệ và các thiết chế văn hóa, dân chủ trong đơn vị được duy trì chặt chẽ, nghiêm túc, đúng quy định; thường xuyên quan tâm bồi dưỡng đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị, báo cáo viên, tuyên truyền viên thông qua tập huấn, hội thi cán bộ giảng dạy chính trị giỏi. Việc tổ chức rút kinh nghiệm công tác giáo dục chính trị, quản lý kỷ luật, quản lý tư tưởng được duy trì thường xuyên đã giúp cấp ủy, chỉ huy các cấp đánh giá đúng thực trạng, chỉ rõ nguyên nhân, trách nhiệm, đề ra biện pháp khắc phục thiếu sót, khuyết điểm, góp phần nâng cao chất lượng công tác giáo dục, quản lý kỷ luật ở các đơn vị. Công tác đầu tư, bảo đảm trang bị, phương tiện giáo dục chính trị luôn được các cấp quan tâm, đến nay 100% các đầu mối cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ chỉ huy quân sự tỉnh được trang bị máy trình chiếu..., riêng Trung đoàn 880 đã được trang bị đến cấp Đại đội.., trong tiến hành công tác giáo dục chính trị nhiều đơn vị trong lực lượng vũ trang tỉnh đã có các mô hình hay, cách làm sáng tạo như: mô hình “Mỗi ngày một câu hỏi, một đáp án chính trị bổ ích” “Mỗi ngày một điều luật, mỗi tuần một câu hỏi pháp luật”, “Tổ tư vấn tâm lý, pháp lý quân nhân” của Trung đoàn 880; mô hình “Đảng viên dìu dắt quần chúng” của Đảng bộ Phòng Tham mưu đã góp phần nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tư tưởng của cơ quan, đơn vị trong lực lượng vũ trang tỉnh.

Bằng nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả, nên mặc dù trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, khu vực và trong nước, sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, nhất là trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, song cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang tỉnh luôn kiên định với chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; xứng đáng là lực lượng chính trị tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng đã kịp thời định hướng tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ trước những vấn đề nhạy cảm, phức tạp, góp phần xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực tiêu biểu”, xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh vững mạnh về chính trị; nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, chiến sĩ; đấu tranh có hiệu quả với, âm mưu thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, phản động.

Cơ quan chính trị cần nắm chắc tình hình mọi mặt, kịp thời tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy về nội dung, chương trình, thời gian, kế hoạch giáo dục chính trị. Công tác hướng dẫn, chỉ đạo các đơn vị phải cụ thể, rõ ràng, khoa học; tăng cường kiểm tra, uốn nắn kịp thời những lệch lạc; làm tốt công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, khen thưởng, đăng ký thống kê theo dõi, quản lý chất lượng giáo dục chính trị của đơn vị. Hằng năm, lấy kết quả giáo dục chính trị là một nội dung để đánh giá chất lượng cán bộ, đảng viên, tổ chức đảng; kịp thời biểu dương những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, có nhiều thành tích trong công tác giáo dục chính trị tại đơn vị.

Bên cạnh những kết quả quan trọng, công tác giáo dục chính trị tư tưởng trong lực lượng vũ trang tỉnh thời gian qua còn những hạn chế, khuyết điểm đó là: Cán bộ đảm nhiệm công tác giáo dục chính trị, giáo dục pháp luật đa số tuổi đời còn trẻ, kinh trình độ, năng lực sư phạm, kinh nghiệm thực tiễn còn ít, khả năng áp dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy chính trị có mặt còn hạn chế; nội dung, hình thức giáo dục chưa thực sự phong phú và sáng tạo…việc cập nhật những thông tin mới phục vụ cho công tác giảng dạy có thời điểm chưa kịp thời.

Thời gian tới, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, các thế lực phản động, thù địch, cơ hội chính trị đẩy mạnh các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, quân đội bằng chiến lược “diễn biến hòa bình”, nhất là trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, “phi chính trị hóa” quân đội với những thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt hơn. Trước tình hình đó, đòi hỏi công tác giáo dục chính trị tư tưởng phải tiếp tục được đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả, với mục tiêu giữ vững, tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội, xây dựng phẩm chất, nhân cách người quân nhân cách mạng, bảo đảm trong mọi điều kiện, hoàn cảnh, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Để thực hiện tốt những yêu cầu đó, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh đề xuất một số giải pháp sau:

Một là, tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng và chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp, quán triệt sâu sắc nghị quyết của các cấp ủy đảng; quy chế giáo dục chính trị; các chỉ thị, hướng dẫn của trên; nắm vững mục tiêu, yêu cầu, kế hoạch công tác giáo dục chính trị, để kịp thời có chủ trương, biện pháp lãnh đạo phù hợp, bảo đảm đúng đối tượng, nội dung, thời gian, quân số học tập...làm tốt công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, tổng hợp thống kê theo dõi, quản lý chất lượng giáo dục chính trị của đơn vị. Hằng năm, lấy kết quả giáo dục chính trị là một nội dung để đánh giá chất lượng cán bộ, đảng viên, tổ chức đảng; kịp thời biểu dương những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến có ý chí vươn lên, có cách làm sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì sự phát triển; quyết tâm phấn đấu hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết Đại hội đảng bộ các cấp đã đề ra, góp phần xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện “vững mạnh tiêu biểu”.

Hai là, tiếp tục đổi mới chương trình, nội dung giáo dục chính trị tại đơn vị trọng tâm là làm cho cán bộ, chiến sĩ thấm nhuần sâu sắc Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; nhất là những nhận thức mới về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong Chiến lược Quốc phòng, Chiến lược Quân sự Việt Nam; về đối tượng, đối tác... Tăng cường giáo dục lịch sử, truyền thống, giáo dục pháp luật, chuẩn mực về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống; thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”, gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Ba là, tập trung rà soát, điều chỉnh xây dựng nội dung, chương trình giáo dục chính trị phù hợp với tình hình nhiệm vụ của đơn vị; xây dựng bản lĩnh chính trị, ý chí quyết tâm, phẩm chất đạo đức, phong cách, lối sống; ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội; kiến thức về văn hóa, xã hội, kỹ năng sống cho cán bộ, chiến sỹ... Cùng với đó, chủ động đấu tranh chống quan điểm sai trái, nhận thức mơ hồ, lệch lạc; âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội; biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ... bảo vệ trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội. Kết hợp chặt chẽ giữa công tác giáo dục chính trị, quản lý tư tưởng với các biện pháp quản lý hành chính, duy trì kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy, thực hiện nghiêm quy chế dân chủ ở cơ sở; chủ động dự báo, định hướng, giải quyết kịp thời các vấn đề nảy sinh.

Bốn là, việc lãnh đạo, tổ chức giáo dục chính trị phải được xác định trong nghị quyết lãnh đạo thường kỳ của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp; kế hoạch công tác của người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên; khắc phục triệt để biểu hiện “giao khoán” cho cơ quan chính trị, cán bộ chính trị. Nâng cao năng lực tham mưu, đề xuất của các cơ quan chức năng, cơ quan chính trị các cấp giúp cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy các cấp trong tổ chức thực hiện công tác giáo dục chính trị tại đơn vị. Tăng cường kiểm tra, phát hiện những khó khăn, vướng mắc, bất cập của các đơn vị để giải quyết kịp thời, nhằm nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị. Thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các cơ quan làm tốt công tác xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện thống nhất ở các cấp; tích cực tham mưu, đề xuất giúp lãnh đạo, chỉ huy kiểm tra các đơn vị thực hiện quy chế, kế hoạch, nề nếp chế độ công tác giáo dục chính trị tư tưởng. Chăm lo bảo đảm tốt đời sống vật chất, tinh thần cho bộ đội, tạo sức mạnh tổng hợp, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục chính trị.

Năm là, trên cơ sở rà soát, đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị và kết quả công tác giáo dục chính trị để bồi dưỡng, rèn luyện kỹ năng tiến hành công tác giáo dục chính trị tư tưởng. Quy định rõ trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức việc bồi dưỡng theo phân cấp; tăng cường trách nhiệm và quyền hạn cho chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị, tổ cán bộ giảng dạy chính trị trong bồi dưỡng cán bộ quản lý, thực hành giảng dạy. Tổ chức dự giờ, kiểm tra chéo, rút kinh nghiệm; định kỳ tổ chức hội thi cán bộ giảng dạy chính trị giỏi; cấp trên bồi dưỡng cấp dưới, phát huy vai trò tự học của cán bộ để không ngừng hoàn thiện năng lực sư phạm; đồng thời, chú trọng bồi dưỡng nâng cao khả năng sử dụng các phương pháp dạy học hiện đại và ứng dụng công nghệ thông tin cho cán bộ giảng dạy chính trị.

Sáu là, phát huy tinh thần, trách nhiệm của Ban Chỉ đạo 35, lực lượng 47 các cấp trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng, đề cao trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu trong chủ động, kiên quyết trong nhận diện, đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”. Chú trọng đấu tranh phản bác, ngăn chặn hiệu quả các thông tin xấu độc, quan điểm sai trái, thù địch nhằm làm thất bại âm mưu chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội của các thế lực thù địch.

Bảy là, quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, nguồn nhân lực phục vụ cho nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị ở Trường Chính trị tỉnh, trung tâm chính trị các huyện, thị xã, thành phố. Phát huy nền nếp giáo dục và đào tạo lý luận chính trị cùng với việc mạnh dạn đổi mới nội dung, phương pháp theo tinh thần khoa học, thực tiễn, sáng tạo và hiện đại. Quan tâm chăm bồi, đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn cho đội ngũ cán bộ, giảng viên, giảng viên kiêm chức, báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp, kiện toàn đội ngũ giảng viên có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và trí tuệ ngang tầm nhiệm vụ nhằm đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới. Thực tiễn cho thấy, phẩm chất, năng lực của cán bộ tiến hành công tác giáo dục chính trị, tư tưởng có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng giáo dục chính trị, tư tưởng của cơ quan, đơn vị.

Tám là, tiếp tục đổi mới hình thức, phương pháp kiểm tra, nhằm đánh giá đúng nhận thức chính trị của các đối tượng; kết hợp kiểm tra thông qua hình thức viết thu hoạch chuyên đề tự chọn với nội dung bắt buộc, kiểm tra vấn đáp với trắc nghiệm; coi trọng nội dung vận dụng kiến thức vào thực tiễn, xử lý tình huống, diễn biến tư tưởng của bộ đội trong đơn vị. Dù kiểm tra theo hình thức nào cũng phải tiến hành nghiêm túc, chặt chẽ, đúng quy định; đánh giá khách quan, chính xác, tránh chạy theo thành tích, không đánh giá đúng thực chất kết quả giáo dục chính trị; kịp thời rút kinh nghiệm, nhân rộng các mô hình điển hình làm tốt, khắc phục những hạn chế, yếu kém trong công tác giáo dục chính trị. Đồng thời quan tâm đầu tư, bảo đảm cơ sở vật chất để nâng cao chất lượng giáo dục chính trị cho các đối tượng, góp phần quan trọng đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tại đơn vị, xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh tỉnh vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao nhiệm vụ xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

B.T