Giao thông – vận tải góp phần phát triển kinh tế - xã hội
Được sự quan tâm đầu tư vốn của Trung ương, của tỉnh... sự đóng góp của Nhân dân, nhiều công trình giao thông trên địa bàn tỉnh đã đầu tư xây dựng. Những công trình đã hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng, bảo đảm kết nối các vùng, miền trong tỉnh, kết nối với các tỉnh, thành phố và quốc tế. Đồng thời, góp phần thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội, tạo điều kiện đi lại thuận lợi cho Nhân dân.
Tàu bay đón, trả khách tại Sân bay Thọ Xuân.
Trong thời gian qua, nhất là từ năm 2011 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã triển khai đầu tư xây dựng nhiều công trình giao thông lớn, quan trọng, với số vốn đầu tư lên tới hàng ngàn tỷ đồng. Trong đó, phải kể đến Cảng Hàng không Thọ Xuân (CHKTX). Ngày 5-2-2013, chuyến bay đầu tiên từ TP Hồ Chí Minh đã hạ cánh xuống CHKTX, đánh dấu thời kỳ phát triển mới của sân bay này. Theo quy hoạch ban đầu, đến năm 2020, CHKTX sẽ phục vụ được 320.000 lượt khách đến và đi. Tuy nhiên, đến năm 2015, cảng đã đạt tới 570.000 lượt khách và vượt xa kế hoạch. Ngày 10–12-2019, CHKTX đã đón hành khách thứ 1 triệu. Số lượng khách của năm sau luôn cao hơn nhiều so với năm trước, có năm tốc độ tăng trưởng đạt tới hơn 300%, đã đưa CHKTX thành CHK có tốc độ tăng trưởng cao nhất Việt Nam trong nhiều năm qua. Nhà ga hành khách với trang thiết bị hiện đại, hệ thống hạ cánh chính xác ILS và hệ thống đèn tín hiệu hàng không được đầu tư nâng cấp năng lực tiếp nhận, bảo đảm an toàn khai thác. Với sự nỗ lực của tỉnh và các bên, ngày 28-7-2017, chuyến bay quốc tế đầu tiên từ CHKTX đã được thiết lập, kết nối tỉnh Thanh Hóa với thủ đô Bangkok của Thái Lan. Những chuyến bay sau đó đã mở ra cơ hội phát huy tiềm năng khai thác du lịch quốc tế của tỉnh, thúc đẩy giao thương giữa Việt Nam và Thái Lan, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch và cũng là tiền đề thu hút du khách và nhà đầu tư nước ngoài đến với Thanh Hóa. Với riêng CHKTX, sự kiện mở đường bay đi Bangkok chính là tiền đề quan trọng để đưa CHK này trở thành CHK quốc tế. Lộ trình vươn tầm quốc tế của CHKTX ngày càng hiện thực hơn, khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 236/QĐ-TTg, ngày 23-2–2018 về “Phê duyệt điều chỉnh quy hoạch phát triển giao thông vận tải hàng không đến năm 2020, định hướng đến năm 2030”, trong đó có đề cập đến CHKTX. Ngày 12–6–2020, Bộ Giao thông – Vận tải đã có Quyết định số 1136/QĐ–BGTVT về việc phê duyệt Quy hoạch CHK quốc tế TX, thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050. CHK quốc tế TX có mục tiêu quy hoạch là sân bay dân dụng cấp 4E và sân bay quân sự cấp I, công suất 5 triệu hành khách/năm và 27.000 tấn hàng hóa/năm, đón được tàu bay code E hoặc tương đương (A350, B747-400, A330, B777). Đối với quy hoạch khu bay, ngoài việc sử dụng đường cất hạ cánh số 1 hiện hữu, kích thước 3.200m x 50m, CHK quốc tế TX sẽ xây đường cất hạ cánh số 2, kích thước 3.800m x 45m, song song và cách đường cất hạ cánh số 1 khoảng 360m về phía Đông Bắc. Đối với quy hoạch khu phục vụ mặt đất, CHK quốc tế TX sẽ được cải tạo, mở rộng nhà ga hành khách hiện hữu T1 và xây mới nhà ga T2 (2 cao trình) với tổng công suất thiết kế đạt 5 triệu hành khách/năm. Bên cạnh nhà ga hàng hóa hiện hữu, trong giai đoạn 2021 – 2030, sân bay TX sẽ xây dựng thêm nhà ga hàng hóa, đáp ứng công suất 27.000 tấn hàng khi có nhu cầu.
Với dân số đứng thứ 3 cả nước, có nhiều nhà đầu tư quốc tế đang tìm hiểu hoặc đã đầu tư vào Khu Kinh tế Nghi Sơn cũng như trên địa bàn tỉnh, để tạo điều kiện thuận lợi cho khách, các nhà đầu tư, tháng 8–2014, tỉnh đã triển khai đầu tư xây dựng tuyến đường từ CHKTX đi Khu Kinh tế Nghi Sơn, giai đoạn 1, tổng vốn đầu tư hơn 4.335 tỷ đồng và tuyến đường đã hoàn thành, đưa vào khai thác, sử dụng cuối năm 2017. Tuyến đường qua địa bàn 4 huyện Thọ Xuân, Triệu Sơn, Như Thanh, Nông Cống và thị xã Nghi Sơn. Tuyến đường đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy lưu thông hàng hóa, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh... Trên cơ sở quy hoạch ngành, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, của các địa phương; quy hoạch phát triển hệ thống các đô thị dọc tuyến, bao gồm đô thị Lam Sơn - Sao Vàng, huyện Thọ Xuân; đô thị Sim, đô thị Nưa, huyện Triệu Sơn; đô thị Cầu Quan, huyện Nông Cống; đô thị trung tâm thị xã Nghi Sơn. Kết nối các khu, điểm du lịch (Lam Kinh, Am Tiên, Phủ Na, Yên Mỹ, Am Các, Hải Hòa) và các vùng cảnh quan, các di tích văn hóa lịch sử... Khai thác quỹ đất dọc hai bên tuyến đường (tại các khu vực thuận lợi tại các nút giao với đường tỉnh, quốc lộ, các điểm dân cư tập trung...) để đầu tư phát triển thành các điểm dịch vụ thương mại, dịch vụ du lịch, tiểu thủ công nghiệp, tạo động lực phát triển lan tỏa đến các khu vực lân cận. Một số cụm công nghiệp dọc tuyến đường từ CHKTX đi Khu Kinh tế Nghi Sơn cũng được quy hoạch trên cơ sở khai thác các quỹ đất thuận lợi về vị trí, hạ tầng tại khu vực các huyện Triệu Sơn, Như Thanh, Nông Cống. Bố trí các điểm thương mại - dịch vụ tại các khu vực có vị trí thuận lợi, như các điểm giao cắt giao thông, các điểm dân cư tập trung. Đối với khu dịch vụ du lịch bố trí tại khu vực đường vào Phủ Na, Am Tiên, khu vực hồ Hao Hao nhằm phát triển du lịch.
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư, tổng vốn đầu tư thực hiện trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2011-2020 ước đạt 936.770 tỷ đồng; trong đó, tổng vốn đầu tư thực hiện trong lĩnh vực xây dựng các công trình giao thông từ năm 2011 đến tháng 6-2020 đạt 143.177 tỷ đồng. Các dự án đã hoàn thành, đưa vào sử dụng, như: Đầu tư nâng cấp các tuyến đường giao thông quan trọng, như Quốc lộ 1A, 47, 45, 10, 217; đầu tư xây dựng tuyến đường giao thông từ CHKTX đi Khu Kinh tế Nghi Sơn; Đại lộ Nam sông Mã, đường ngã ba Voi – Sầm Sơn; đường vành đai phía Tây TP Thanh Hóa; đường từ Quốc lộ 47 đến đường Hồ Chí Minh giai đoạn 1; cầu Yên Hoành, cầu Cẩm Lương, cầu Thắm, cầu Bút; đường nối các huyện miền núi phía Tây của tỉnh; đường giao thông từ bản Na Tao, xã Pù Nhi đi bản Chai, xã Mường Chanh, huyện Mường Lát, nâng cấp đường Hồi Xuân - Tén Tằn; cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng và đầu tư trang thiết bị CHKTX... Các dự án đang triển khai thực hiện, như: Xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đoạn qua tỉnh Thanh Hóa; đường từ Quốc lộ 1A đến điểm đầu tuyến đường Đông Tây 4 đi Cảng Nghi Sơn; nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 15 đoạn Km53-Km109; Đại lộ Đông - Tây TP Thanh Hóa, đoạn từ thị trấn Rừng Thông đến Quốc lộ 1A; cải tạo, nâng cấp các tuyến đường tỉnh 516B, 526B, 515B, 515C; dự án tuyến đường bộ ven biển đoạn qua tỉnh Thanh Hóa (gồm các dự án thành phần: Đường giao thông ven biển từ TP Sầm Sơn đi Khu Kinh tế Nghi Sơn; đầu tư xây dựng tuyến đường bộ ven biển đoạn Nga Sơn - Hoằng Hóa; đầu tư xây dựng tuyến đường bộ ven biển đoạn Hoằng Hóa - Sầm Sơn và đoạn Quảng Xương – thị xã Nghi Sơn (hợp đồng BOT); đường nối TP Thanh Hóa với CHKTX (gồm các dự án thành phần: Đường từ trung tâm TP Thanh Hóa nối với đường giao thông từ CHKTX đi Khu Kinh tế Nghi Sơn; đường nối TP Thanh Hóa với CHKTX, đoạn từ đường tỉnh 514 đến đường vào CHKTX; đường nối TP Thanh Hóa với CHKTX, đoạn từ cầu Nỏ Hẻn đến đường tỉnh 514).
Trong quá trình đầu tư xây dựng các công trình giao thông, các sở, ban, ngành có liên quan của tỉnh, các địa phương có dự án trên địa bàn đã tăng cường công tác tuyên truyền đến các hộ dân, nhất là những hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án về việc Nhà nước đầu tư xây dựng, hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng góp phần phát triển kinh tế - xã hội, tạo điều kiện đi lại thuận lợi cho Nhân dân. Qua đó, đa số các hộ dân đồng tình, ủng hộ và đã bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư thực hiện dự án bảo đảm hoàn thành theo đúng kế hoạch.