'Gieo quả ngọt' trên vùng đất khó

Những cây mít sai quả được ông Chiến chăm sóc

Từ 2 ha đất rừng trồng keo cằn cỗi, ông Dương Chiến (57 tuổi), ở xã Thiện Tín, đã mạnh dạn chuyển hướng sang trồng cây ăn quả. Ông Chiến cho hay, năm 2017, khi ông vô các tỉnh miền Nam để thăm người thân được tận mắt thấy mô hình trồng cây ăn quả cho hiệu quả kinh tế cao.

Trở về quê, ý tưởng chuyển đổi rừng keo để trồng cây ăn trái cứ thôi thúc ông mỗi ngày. Năm 2018, ông bắt đầu khai phá 2 ha đất trồng keo để biến thành vườn cây ăn trái. Ông trồng 3 nghìn cây cau, 200 cây sầu riêng, 300 cây mít, 200 gốc chuối; cùng hơn 100 cây cam, chanh, chôm chôm lần lượt mọc lên trên vùng đồi cằn cỗi.

“Không ít người khuyên tôi nên suy nghĩ lại, vì đất gò đồi cằn cỗi, khô hạn quanh năm, cây công nghiệp còn khó sống, huống chi cây ăn quả. Nhưng tôi vẫn quyết tâm thực hiện”, ông Chiến chia sẻ.

Hệ thống tưới nước tự động được ông Chiến lắp đặt ngay giữa khu vườn

Do không có nước cùng với thời tiết nắng nóng đã khiến gần như toàn bộ 3 nghìn cây cau khô héo và chết. Bao công sức và tiền bạc tích góp ông Chiến gần như mất sạch. “Lúc đó buồn lắm, nhưng rồi tôi nghĩ: Đất còn đó, nếu mình còn sức thì còn làm được. Mất cau thì mình trồng cây khác, miễn là đừng bỏ cuộc,” ông Chiến nhớ lại.

Rút kinh nghiệm từ thất bại, ông Chiến bắt đầu tìm cách giữ nước cho khu vườn. Ông lặn lội qua nhiều nơi, hỏi han kỹ thuật để đào hồ chứa nước lớn ngay giữa vườn với diện tích 150 mét vuông, nhằm đảm bảo có nước tưới khi khô hạn.

Tiếp đó, ông đầu tư hơn 100 triệu đồng lắp hệ thống tưới tự động, kéo ống dẫn đến tận từng gốc cây. Nhờ đó, cây dần hồi phục, nhiều loại bắt đầu bén rễ, phát triển tốt hơn.

Thế nhưng, sầu riêng ra hoa, đậu quả rồi rụng hàng loạt. Ông Chiến lại tiếp tục học hỏi kinh nghiệm từ nhiều nhà vườn ở các xã khác, tìm hiểu cách bón phân, cắt tỉa, xử lý đất phù hợp hơn.

Cùng với đó, ông xuống giống hơn 2 nghìn cây cau và bổ sung thêm 200 cây mít - những loại cây phù hợp hơn với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tại vùng đồi. Không để đất trống, ông còn trồng xen cây sả, thơm giữa các hàng cây lâu năm.

Chính ý tưởng này đã cứu vườn cây, vừa giúp giữ ẩm, vừa giúp ông Chiến có thêm nguồn thu nhập trong khi đợi cây lớn. “Làm nông bây giờ không nên phụ thuộc một loại cây. Mình phải chọn nhiều loại để trồng, để lỡ cây này mất mùa còn có cây khác gỡ gạc”, ông chia sẻ kinh nghiệm.

Sầu riêng bén duyên ở vùng đất gò đồi xã Thiện Tín

Đến năm 2021, những đợt thu hoạch đầu tiên từ mít, thơm, sả bắt đầu mang về kết quả khả quan. Mỗi năm, khu vườn giúp ông Chiến có nguồn thu khoảng 200 triệu đồng, con số khiến nhiều người ngạc nhiên, khi biết đây là vùng đất gò đồi, cằn cỗi ngày nào.

“Giờ tôi chưa dám nói thành công. Nhưng ít nhất, mình đã chứng minh đất này không hẳn vô dụng. Quan trọng nhất là tôi không nản chí”, ông Chiến bày tỏ.

Năm 2023, sau nhiều mùa sầu riêng ra hoa rồi rụng, ông Chiến đã có vụ thu hoạch đầu tiên. Dù số lượng ít ỏi, chỉ vài chục quả còn sót lại sau những đợt thời tiết khắc nghiệt, nhưng với ông, đó là thành quả quý giá sau bao năm chăm bón. Những trái chín đầu mùa được ông bán lại cho các hộ nông dân trong vùng - như một cách sẻ chia và tiếp thêm động lực cho nhau trên hành trình làm nông đầy gian khó.

Nhờ sự cần cù và quyết tâm vượt khó, ông Chiến đã biến vùng đất đồi thành một khu vườn xanh mát, cho những mùa quả ngọt

Mô hình trồng cây ăn quả xen canh của ông Chiến đang dần trở thành gợi ý quý giá cho nhiều hộ nông dân địa phương. Trong bối cảnh đất đai ngày càng khan hiếm, biến đổi khí hậu tác động lớn đến sản xuất, thì cách làm này không chỉ mở ra hướng đi kinh tế, mà còn truyền cảm hứng về sự bền bỉ, sáng tạo của người nông dân mới.

“Từ mảnh đất đồi cằn cỗi, tôi đã chắt chiu từng giọt nước, từng khoảng đất trống để tạo nên một khu vườn xanh, đầy hy vọng”, ông Chiến hạnh phúc.

Phó Chủ tịch UBND xã Thiện Tín Nguyễn Văn Duân cho biết, mô hình trồng cây ăn quả trên đất gò đồi của ông Dương Chiến bước đầu đã cho hiệu quả kinh tế. Đây là hướng đi sáng tạo, phù hợp trong phát triền kinh tế nông nghiệp tại địa phương. Ông Chiến là tấm gương tiêu biểu trong phong trào nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, dám nghĩ, dám làm và luôn tiên phong trong chuyển đổi mô hình canh tác tại địa phương.

NHƯ ĐỒNG