Gìn giữ, lan tỏa di sản văn hóa dân tộc Sán Chay trong đời sống đương đại
Nghệ thuật múa dân gian dân tộc Sán Chay (nhóm Cao Lan) xã Phú Lương, tỉnh Tuyên Quang được bắt nguồn từ trong lao động sản xuất, là một thành tố chứa đựng những giá trị văn hóa tộc người, với những đặc trưng nghệ thuật, thẩm mỹ có giá trị nhân văn sâu sắc.
Tiết mục "Múa kiếm" do các học viên trình diễn tại lớp tập huấn
Bà Nghiêm Thị Minh Hằng, Trưởng phòng Trưng bày, tuyên truyền (Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam) cho biết, những điệu múa truyền thống như múa Cờ ( Sêu cẩy), múa kiếm (mú kêm), múa chim gâu (tệt nộc lau), múa khai đèn (Mù tệt tăng), múa cầu mùa (Mú càu mù), múa Lưu Ba đạo chốn triều môn (Mú Làu slam lài tao chìu mùn), Soọc cộng (múa xúc tép), múa Pong loóng (múa giã cốm)…..đã trở thành niềm tự hào của dân tộc Sán Chay (nhóm Cao Lan).
Xác định các giá trị của nghệ thuật múa dân gian dân tộc Sán Chay (nhóm Cao Lan) là loại hình di sản văn hóa cần được bảo tồn, phát huy trong đời sống của cộng đồng người Cao Lan, từ ngày 6-15.11, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam phối hợp với Sở VHTTDL tỉnh Tuyên Quang tổ chức chương trình tập huấn Xây dựng mô hình bảo tồn, phát huy múa dân gian truyền thống của dân tộc Sán Chay (nhóm Cao Lan) tại xã Phú Lương, tỉnh Tuyên Quang.
Trình diễn tiết mục "Múa cờ"
Lớp tập huấn có sự tham gia của 50 nghệ nhân, học viên dân tộc Sán Chay (nhóm Cao Lan) đang sinh sống tại 6 thôn Mãn Hóa, Tân Phú, Đồng Xay, Hải Mô, Đồng Chùa, Cây Thông, An Mỹ xã Phú Lương. Học viên cao tuổi nhất hiện trên 58 tuổi và học viên nhỏ tuổi nhất là 16 tuổi, đặc biệt trong đó có 15 em học sinh của trường THCS Đại Phú. Các học viên được Nghệ nhân Nhân dân Sầm Văn Dừn và 4 nghệ nhân dân gian, am hiểu hiểu nghệ thuật múa, hát dân gian dân tộc Sán Chay (nhóm Cao Lan) trực tiếp truyền dạy, hướng dẫn thực hành diễn tấu, nhịp trống, tên gọi và ý nghĩa của từng điệu múa.
Trình diễn tiết mục múa "Chim câu"
Mặc dù các học viên ở nhiều độ tuổi khác nhau, môi trường khác nhau, cách tiếp cận khác nhau nhưng tất cả đều có chung niềm đam mê với nghệ thuật múa dân gian của dân tộc Sán Chay (nhóm Cao Lan).
Cùng với sự nhiệt tình, tâm huyết của các nghệ nhân, hầu hết các học viên đều đã thuộc và có thể biểu diễn nhiều điệu múa dân gian truyền thống với niềm tự hào về di sản văn hóa độc đáo của dân tộc mình. Qua đó, văn hóa truyền thống luôn được lưu giữ, thực hành và phát huy trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân ở cơ sở.
Tiết mục múa "Cầu mùa" do các em học sinh tham gia lớp tập huấn trình diễn
Bà Nghiêm Thị Minh Hằng nhấn mạnh, chương trình Xây dựng mô hình bảo tồn, phát huy múa dân gian truyền thống của dân tộc Sán Chay (nhóm Cao Lan) xã Phú Lương là hoạt động góp phần phát huy hiệu quả từ nguồn lực đầu tư của nhà nước, xã hội và cộng đồng trong công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc thiểu số nói chung và nghệ thuật múa dân gian của dân tộc Sán Chay (nhóm Cao Lan) nói riêng. Qua đó, các nghệ nhân có dịp trao truyền di sản văn hóa truyền thống dân tộc Cao Lan thông qua điệu múa, cách thức diễn tấu nghệ thuật dân gian tới cộng đồng, nhất là thế hệ trẻ.
Tiết mục múa "Khai đèn" do các nghệ nhân, học viên trình diễn
Mong rằng khi trở về địa phương, các nghệ nhân tiếp tục trao truyền, tiếp lửa cho thế hệ trẻ, các em học sinh trường THCS Đại Phú tiếp tục thực hành những điệu múa đã được truyền dạy để trở thành nòng cốt thành lập CLB múa dân gian trong trường học. Các học viên cần thường xuyên tập luyện các điệu múa, cách thức trình diễn nghệ thuật dân gian, góp phần lưu giữ, lan tỏa các giá trị di sản văn hóa dân tộc Sán Chay (nhóm Cao Lan) trong cuộc sống đương đại.
