Gìn giữ thương hiệu, nâng tầm giá trị trà Shan tuyết

Chè Shan tuyết Suối Giàng ở xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn tỉnh Yên Bái cũ, nay là một phần của xã Văn Chấn, tỉnh Lào Cai đã trở thành thương hiệu trên bản đồ trà Việt Nam. Nơi đây, những cây chè Shan tuyết cổ thụ hàng trăm năm tuổi, kết tụ tinh túy tự nhiên của đất trời trong lành, ở độ cao gần 1.400 m so với mực nước biển, cho ra những chén trà hương vị đặc biệt riêng có.

Chè cổ thụ Suối Giàng.

Trước kia, chè chủ yếu bán thô cho thương lái, giá trị kinh tế chưa cao, nay nhờ chương trình OCOP, cùng sự vào cuộc của các hợp tác xã, doanh nghiệp, sản phẩm chè Shan tuyết Suối Giàng ngày càng khẳng định chỗ đứng, thương hiệu.

Trong số các đơn vị tiên phong, Hợp tác xã chè Suối Giàng được xem là điểm sáng trên hành trình xây dựng thương hiệu chè Shan tuyết Suối Giàng.

Từ nhiều năm trước, nhận thấy tiềm năng quý giá của vùng nguyên liệu chè cổ thụ Shan tuyết, Hợp tác xã chè Suối Giàng đã được thành lập, mạnh dạn đầu tư đổi mới công nghệ, kết hợp vừa giữ gìn phương pháp chế biến truyền thống, vừa áp dụng dây chuyền hiện đại để cho ra đời sản phẩm Tuyết Sơn Trà.

Hợp tác xã Suối Giàng là đơn vị tiên phong trong xây dựng chè Shan tuyết thành sản phẩm OCOP.

Bởi vậy, chúng tôi duy trì việc nguyên liệu được thu hái hoàn toàn thủ công, theo đúng quy trình “một tôm hai lá”, bảo đảm giữ trọn vị đậm chát, dịu ngọt và hương thơm thanh khiết. Việc sản xuất chè kết hợp giữa máy móc hiện đại và kinh nghiệm, cảm nhận trà từ người làm trà.

Toàn bộ quá trình sản xuất đều tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, từ khâu chăm sóc, thu hái đến chế biến. Bao bì sản phẩm được thiết kế sang trọng, có truy xuất nguồn gốc QR code, nâng tầm hình ảnh chè Shan tuyết Suối Giàng.

Năm 2019, sản phẩm Tuyết Sơn Trà của Hợp tác xã Suối Giàng đã được công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao, trở thành sản phẩm OCOP đầu tiên của tỉnh Yên Bái cũ tại thời điểm đó. Đến nay, Hợp tác xã Suối Giàng vẫn duy trì đóng góp phần lớn sản lượng chè Suối Giàng xuất ra thị trường hằng năm.

Trà Shan tuyết của Hợp tác xã Suối Giàng đã đạt tiêu chuẩn sản phẩm OCOP 4 sao từ năm 2019.

Hiện nay, ngoài Hợp tác xã Suối Giàng, trên địa bàn có nhiều hợp tác xã, doanh nghiệp đã đầu tư bài bản để biến chè, đưa sản phẩm chè Shan tuyết Suối Giàng không chỉ là thức uống mà còn là món quà văn hóa - du lịch, khẳng định thương hiệu chè Shan tuyết Suối Giàng.

Sau sáp nhập địa giới hành chính, xã Văn Chấn có 22 sản phẩm OCOP, trong đó có 13 sản phẩm liên quan đến chè Shan tuyết với 10 sản phẩm đạt 4 sao và 3 sản phẩm đạt 3 sao, cho thấy vị thế của cây chè đối với xã. Để cây chè tiếp tục phát huy vai trò chủ lực, xã Văn Chấn đã đề ra nhiều định hướng chiến lược; đặt mục tiêu đến năm 2030 có 12 sản phẩm chè Shan tuyết đạt OCOP từ 4 đến 5 sao.

Chủ tịch UBND xã Nguyễn Hữu Lực cho biết: "Địa phươngkhông mở rộng diện tích ồ ạt, mà tập trung trồng dặm, cải tạo trên diện tích hiện có, đặc biệt là giữ gìn những cây chè cổ thụ quý hiếm, khoanh vùng, bảo vệ diện tích chè Shan tuyết tự nhiên, hỗ trợ cấp chứng nhận VietGAP, hữu cơ, GlobalGAP".

Văn Chấn tiếp tục bảo vệ, giữ gìn những cây chè cổ thụ quý.

Cùng với đó, ứng dụng khoa học kỹ thuật cũng được chú trọng. Người dân được đào tạo kỹ thuật thu hái chuẩn, hạn chế sử dụng hóa chất; các hợp tác xã được khuyến khích đầu tư dây chuyền sấy, vò, lên men kết hợp công nghệ truyền thống, nhằm nâng cao chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm. Đồng thời, xã xây dựng bộ tiêu chí chất lượng chung cho Trà Shan tuyết của xã, hỗ trợ doanh nghiệp đăng ký nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý, chứng nhận hữu cơ.

Về khâu tiêu thụ, xã tiếp tục đẩy mạnh hỗ trợ bán hàng qua các sàn thương mại điện tử như Postmart, Voso, Shopee, Lazada; liên kết với chuỗi siêu thị, cửa hàng đặc sản; đặc biệt là hoàn thiện nhận diện thương hiệu “Trà Shan tuyết Văn Chấn”; tham gia hội chợ OCOP và xúc tiến thương mại...

Người dân được đào tạo kỹ thuật thu hái chè chuẩn.

Đặc biệt, Văn Chấn quan tâm tới việc hỗ trợ hợp tác xã, hộ sản xuất, từ tập huấn kỹ năng bán hàng online, marketing số, đến liên kết mở rộng quy mô, nâng cao sức cạnh tranh. Đây là nền tảng quan trọng để các hợp tác xã như Suối Giàng tiếp tục phát triển sản phẩm chất lượng cao như Tuyết Sơn Trà.

Bên cạnh đó, địa phương còn kết hợp phát triển du lịch trải nghiệm, xây dựng các tour du lịch trải nghiệm “Con đường trà Shan Tuyết” gắn với văn hóa dân tộc Mông, tổ chức lễ hội trà thường niên để thu hút du khách và quảng bá thương hiệu...

Du khách thưởng trà và trải nghiệm văn hóa dân tộc Mông Suối Giàng.

Với sự đồng lòng của chính quyền, hợp tác xã, doanh nghiệp và người dân, cây chè, nhất là chè Shan tuyết không chỉ là cây trồng chủ lực, mang lại giá trị kinh tế quan trọng mà còn cả giá trị văn hóa cho địa phương, góp phần vào sự phát triển bền vững của xã.

Thu Hạnh